Η κατάσταση στις μέρες μας είναι, ότι όχι μόνο οι έννοιες έχουν χάσει πια το νόημα τους, όπως η λέξη “επίταξη”, που, μετά από ένα διάγγελμα του Μητσοτάκη, έγινε με μαγικό τρόπο συνώνυμη της λέξης “επινοικίαση”.
Αλλά γίνεται και μια προσπάθεια, να μην αναφερόμαστε καν σε κάποιες λέξεις.
Για παράδειγμα, δεν ξέρω αν έχετε παρατηρήσει, πόσο ξινίζουν οι άνθρωποι, όταν πάνω σε μια συζήτηση πετάει κάποιος τις λέξεις “καπιταλισμός” ή “νεοφιλελευθερισμός” κλπ.Πλέον, στον τύπο, το μόνο που βλέπεις είναι η λέξη “αγορές”, “ελεύθερη αγορά”, “σύστημα ελεύθερης αγοράς” (market system) και άλλες τέτοιες γαρνιρισμένες σκατούλες, που δεν σημαίνουν τίποτα. Και φυσικά, όταν ακούει ο μέσος πολίτης τη λέξη “αγορά”, συνειρμικά σκέφτεται την αγορά που πάει και ψωνίζει, έμποροι και καταναλωτές.
Κοινώς, δεν έχει ιδέα.
Ποιος είναι λοιπόν αυτός ο νεοφιλελές και γιατί είναι ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στον κόσμο;
Όταν λέω νεο-φιλελές, δεν εννοώ μόνο τα παιδιά της μπλέ παράταξης, αλλά οποιονδήποτε υποστηρίζει νεοφιλελεύθερες πολιτικές, είτε τον λένε Μητσοτάκη, είτε Τσίπρα, είτε Γεννηματά, είτε Βελόπουλο.
Σας σοκάρω, το ξέρω, αλλά τις ίδιες πολιτικές εκφράζουν τα κόμματά τους. Η μόνη τους διαφορά είναι η πελατεία τους, αφού απευθύνονται σε διαφορετικά κομμάτια του εκλογικού σώματος, των οποίων οι ευαισθησίες θα θίγονταν αν εκφράζονταν με τον ίδιο τρόπο.
Άλλος θέλει το σημαιάκι του και άλλος την γροθιά στον αέρα και τα επαναστατικά τσιτάτα του προηγούμενου αιώνα.
Από εκεί και μόνο καταλαβαίνει κανείς την σαπίλα της “αριστεράζ” (ναι, με ‘ζ’). Ούτε κάνα καινούργιο σύνθημα δεν είναι ικανοί να βγάλουν.
Βέβαια, όποιος δεν έχει καταλάβει ακόμα, ότι σημασία έχει, το τι κάνει ένας πολιτικός, και όχι το τι λέει, καλά θα κάνει να σταματήσει να διαβάζει από τώρα.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει κανείς, τις αρχές που πρεσβεύει ο κάθε νεοφιλελές, τις οποίες δεν θα βρείτε σε κανένα εγχειρίδιο πολιτικών επιστημών.
Είναι σημαντικό, γιατί, αν θέλει να παίξει κανείς αυτό το ριάλιτι τηλεπαιχνίδι που λέγεται εκλογές και δημοκρατία, καλό είναι να φροντίσει να αποφύγει αυτούς τους άκρως επικίνδυνους ανθρώπους.
Για το καλό του, το καλό των παιδιών του και το καλό ολόκληρου του πλανήτη.
Οι αρχές, λοιπόν, που στηρίζει ο νεο-φιλελές είναι 10, σαν τις εντολές του Μωυσή, και είναι οι εξής:
Το φίλτρο του δόγματος: Πάνω απ’ όλα το δόγμα. Η πραγματικότητα δεν έχει σημασία, γιατί η πραγματικότητα περνάει πάντα μέσα από το φίλτρο της ιδεολογίας, και ό,τι δεν βολεύει, περισσεύει. Γι’ αυτό και κάθε απόπειρα εκδημοκρατισμού του πολιτικού συστήματος με την μαζική συμμετοχή των πολιτών, είναι επικίνδυνη τόσο για το πολιτικό κατεστημένο, όσο και για την τάξη των πλουσίων. Γιατί δεν ταιριάζουν με το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού.
Οι μαζικές κινήσεις πολιτών ενάντια στην κοινωνική ανισότητα, υπέρ της ισότητας των φύλων, ενάντια στην πολεμική βιομηχανία, υπέρ του περιβάλλοντος, υπέρ των δικαιωμάτων των προσφύγων, όταν βρίσκονται στο προσκήνιο με την συμμετοχή μεγάλης μερίδας της μεσαίας τάξης (που παραδοσιακά είναι η πιο υπάκουη και παθητική κοινωνική τάξη) απειλούν τα συμφέροντα της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ. Της κορπορατίλας.
Η απάντηση των κυβερνήσεων και της τάξης των πλουσίων στην προσπάθειά τους να χειραγωγήσουν την μεσαία τάξη και να την διατηρήσουν υπάκουη και απο-πολιτικοποιημένη, είναι η καθιέρωση μιας ιδεολογίας και ο βομβαρδισμός των πολιτών από τα μέσα ενημέρωσης, από τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τις επιτροπές, τις ενώσεις και άλλους μη-κερδοσκοπικούς οργανισμούς, με τα επιχειρήματα και τις ιδέες της ιδεολογίας αυτής.
Στην περίπτωσή μας, την ιδεολογία του νεοφιλελευθερισμού.
Περιορισμός της Δημοκρατίας: Σε μια πραγματική δημοκρατία, η εξουσία βρίσκεται στα χέρια των πολιτών. Κάτι τέτοιο, όμως, βρίσκεται σε αντίθεση με την τάξη των πλουσίων, καθώς, αν οι πολλοί (και άρα οι φτωχότεροι) έχουν τον έλεγχο της εξουσίας, θα μπορούσαν κάλλιστα να ψηφίσουν ενάντια στα συμφέροντα της πλουτοκρατίας.
Θα μπορούσαν κάλλιστα να ψηφίσουν την επίταξη της περιουσίας των πλουσίων, υπέρ του λαού.
Ακόμα και στο σύνταγμα των ΗΠΑ (που θεωρείται από πολλούς ως ένα από τα πιο δημοκρατικά) ο Μάντισον, ένας από τους εμπνευστές του, θεωρούσε, πως “η βασική αποστολή της κοινωνίας θα πρέπει να είναι η προστασία της μειοψηφίας των πλουσίων από την πλειοψηφία του λαού”.
Δηλαδή, η βασική αποστολή του συντάγματος θα πρέπει να είναι ο περιορισμός της δημοκρατίας.
Στην περίπτωση του Αριστοτέλη, όμως, ο οποίος και εκείνος στα Πολιτικά γράφει, ότι σε μια δημοκρατία ο πλούτος των πλουσίων κινδυνεύει από τον φτωχότερο λαό, η απάντησή του για την αποφυγή αυτού του ενδεχομένου ήταν ο περιορισμός της κοινωνικής ανισότητας.
Το ίδιο πρόβλημα έβλεπαν στην Δημοκρατία ο Αριστοτέλης και ο Μάντισον, μόνο που στην περίπτωση του πρώτου, η λύση ήταν ο περιορισμός της ανισότητας, ενώ στην περίπτωση του δεύτερου, η λύση ήταν ο περιορισμός της δημοκρατίας.
Αυτή η λύση επικρατεί ακόμα και σήμερα.
Εκλογική μόχλευση: Η συγκέντρωση όλο και περισσότερου πλούτου στα χέρια της τάξης των πλουσίων, παραδίδει στην ουσία ένα τεράστιο κομμάτι πολιτικής εξουσίας στα χέρια των λίγων.
Στις μέρες μας, οι εταιρείες έχουν περισσότερα δικαιώματα απ’ ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι, και σε συνδυασμό με τον έλεγχο τεράστιων κομματιών της οικονομίας, όπως το ίντερνετ, οι τηλεπικοινωνίες, η ενέργεια, ο τουρισμός, ο κατασκευαστικός τομέας, και η ενημέρωση, αυτό τους εξασφαλίζει τον ουσιαστικό έλεγχο κάθε εκλογικής αναμέτρησης, οπουδήποτε στον κόσμο.
Δίνουν μερικά αργύρια στις προεκλογικές εκστρατείες, και εξαγοράζουν τον ουσιαστικό έλεγχο μιας ολόκληρης χώρας. Οι πολιτικοί, είναι απλά εκεί για τις κάμερες, αλλά και για να διορίζουν το ανώτατο δικαστικό σώμα, ώστε να εξασφαλίζουν, ότι και η δικαιοσύνη θα παραμένει μεροληπτική.
Αλλά τι νόημα έχουν οι εκλογές, χωρίς αμερόληπτο δικαστικό σώμα, και με πουλημένους προεκλογικούς προϋπολογισμούς;
Σχεδιασμός της οικονομίας: Το 1950, στις ΗΠΑ, ο χρηματοπιστωτικός τομέας αντιστοιχούσε στο 11% της αμερικανικής οικονομίας. Λίγο πριν την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί έφτασαν να διατηρούν το 40% όλων των εταιρικών κερδών παγκοσμίως.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας ήταν τότε, τη δεκαετία του ΄50, ένας τομέας που ελεγχόταν από ένα εκτενές ρυθμιστικό πλαίσιο, με νόμους και κανόνες που υπαγόρευαν την κάθε του δραστηριότητα. Κάποιος θα μπορούσε να πει, ότι αυτός ήταν και ένας από τους μεγάλους λόγους, για τον οποίο δεν υπήρξε κάποια οικονομική κρίση την δεκαετία του ’50 και του ’60.
Η πρώτη κρίση μετά τον πόλεμο, ήρθε την δεκαετία του ’70. Την δεκαετία που τα “παιδιά του Σικάγο” ξύπνησαν το τέρας του νεοφιλελευθερισμού. Από την δεκαετία του ’70, λοιπόν, και μετά, παρατηρείται ένα μεγάλο σπρώξιμο από τις ελίτ της οικονομίας και της πολιτικής, με σκοπό την αύξηση του ρόλου που παίζουν οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί (χρηματιστήρια, τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες, ασφαλιστικές εταιρείες κλπ) σε συνδυασμό με ένα σπρώξιμο προς την απορρύθμιση του νομοθετικού πλαισίου, που μέχρι τότε τις έλεγχε από επικίνδυνες πρακτικές, που θα μπορούσαν να αποβούν μοιραίες για τον γενικό πληθυσμό.
Η σπέκουλα που άρχισε να εξελίσσεται εξαιτίας του επανασχεδιασμού της οικονομίας, οδήγησε όχι μόνο στην διόγκωση του κοινωνικού ρίσκου, δηλαδή του ρίσκου για τους πολίτες, αλλά άλλαξε και τους όρους του παιχνιδιού σε άλλους τομείς της οικονομίας, αφού ακόμα και μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες όπως η General Electric, άρχισαν να στηρίζουν ένα τεράστιο μέρος της κερδοφορίας τους στα χρηματοπιστωτικά παιχνίδια, παρά στην παραγωγή και πώληση καταναλωτικών προϊόντων.
Όποιος ακόμα νομίζει ότι η Volkswagen (για παράδειγμα) σήμερα βγάζει τα λεφτά της πουλώντας αυτοκίνητα, ας γυρίσει πλευρό κι ας συνεχίσει τον ύπνο του.
Πράγμα φυσικά που οδήγησε και στον επανασχεδιασμό της παραγωγής, η οποία άρχισε να μεταφέρεται σε υποανάπτυκτες ή αναπτυσσόμενες χώρες, με πενιχρούς μισθούς και κόστος εργασίας, δηλαδή τεράστια κέρδη, βάζοντας έτσι τους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο σε καθεστώς ανταγωνισμού μεταξύ τους.
Οι εργαζόμενοι, βέβαια, περιορίζονται στις μετακινήσεις τους, ενώ το κεφάλαιο όχι.
Για παράδειγμα, 10.000 άνεργοι Γάλλοι δεν μπορούν να πάνε στην Βουλγαρία να δουλέψουν, αλλά μια γαλλική εταιρεία μπορεί εύκολα να κλείσει το εργοστάσιό της στη Λίλ και να ανοίξει ένα νέο εργοστάσιο στην Βουλγαρία.
Και όπως κατέθεσε και ο κεντρικός τραπεζίτης των ΗΠΑ στο αμερικανικό Κογκρέσο κάποτε, η εργασιακή ανασφάλεια είναι ο μοχλός της κοινωνικής σταθερότητας, αφού ένας ανασφαλής εργαζόμενος, είναι ένας υπάκουος εργαζόμενος.
Ο καλύτερος εργαζόμενος για τον Άλαν Γκρίνσπαν, είναι ο εργαζόμενος που δεν διεκδικεί αύξηση στον μισθό του, δεν διεκδικεί καλύτερες συνθήκες εργασίας, και, φυσικά, δεν συνδικαλίζεται.
Τι καλύτερο για τους πλούσιους εργοδότες λοιπόν, από μεμονωμένους, εργασιακά ανασφαλείς εργαζόμενους, με ευέλικτα συμβόλαια.
Μετατόπιση του βάρους: Τι γίνεται όμως όταν όλα τα παραπάνω οδηγούν στην συσσώρευση του πλούτου στα χέρια λίγων πλουσίων, ενώ οι εργαζόμενοι γίνονται όλο και πιο φτωχοί ή παραμένουν οικονομικά στάσιμοι;
Σε μια τέτοια κατάσταση, απαιτείται και ένας άλλος μετασχηματισμός. Αυτός της φορολογίας.
Η φορολόγηση άρχισε να επικεντρώνεται κυρίως στους μισθούς και την κατανάλωση, παρά στον πλούτο. Άλλωστε, για κάποιον πλούσιο, ο μισθός του είναι το μικρότερο κομμάτι του πλούτου του, ενώ για έναν εργαζόμενο, είναι ίσως το μοναδικό.
Γι’ αυτό και τα κέρδη από μερίσματα φορολογούνται ελάχιστα (όταν φορολογούνται), ενώ οι μισθοί τα μέγιστα. Γιατί πάνω από τα 2/3 των μετοχών ανήκουν σε μια μικρή μερίδα πλούσιων μετόχων.
Και φυσικά, υπάρχει πάντα ένα καλό επιχείρημα, το οποίο σε αυτή την περίπτωση είναι, ότι η φορολόγηση του πλούτου και των κερδών θα μειώσει τις επενδύσεις στην οικονομία.
Φυσικά, δεν υπάρχει καμία έρευνα ή οικονομική μελέτη που να το αποδεικνύει αυτό. Ίσα ίσα, που οι έρευνες δείχνουν το ακριβώς αντίθετο: ότι τα κέρδη και τα μερίσματα πάνε στις τσέπες των πλουσίων και όχι στην οικονομία με την μορφή επενδύσεων.
Αν θέλεις να αυξήσεις τις επενδύσεις σε μια οικονομία, φορολόγησε τα κέρδη και τα μερίσματα και δώσε τα στους φτωχούς, αφού αυτό θα αύξανε την κατανάλωση, η οποία θα αύξανε τα κέρδη, και φυσικά τις επενδύσεις που θα χρειαζόταν να γίνουν για να ανταπεξέλθουν οι εταιρείες στην αυξημένη ζήτηση.
Αντί αυτού, μετατοπίζεται το φορολογικό βάρος στις πλάτες των εργαζομένων, την ώρα που εταιρείες και πλούσιοι φορολογούνται με ψίχουλα στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενώ στην χειρότερη δεν φορολογούνται καθόλου, παρκάροντας τον πλούτο και τα κέρδη τους σε παράκτιες εταιρείες και φορολογικούς παραδείσους.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι πλούσιοι έχουν παρκάρει γύρω στα 9 τρισεκατομμύρια δολάρια σε φορολογικούς παραδείσους. Οπότε, αν το ΔΝΤ λέει 9 τρισ., εγώ φαντάζομαι τα διπλάσια.
Για να το κάνω πιο λιανά, τα κράτη χάνουν κάπου στα 427 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο (ακόμα και με τους σημερινούς πενιχρούς φορολογικούς συντελεστές για τον πλούτο) ή αλλιώς, τον ετήσιο μισθό μιας νοσοκόμας, κάθε δευτερόλεπτο.
Επίθεση στην αλληλεγγύη: Στις οικονομίες που σχεδίασαν οι πλούσιοι και οι πολιτικοί τους υπάλληλοι, το να νοιάζεσαι για τον διπλανό σου είναι παράλογο, πηγαίνοντας κόντρα ακόμα και απέναντι στον ήρωά τους και μεγάλο εμπνευστή του καπιταλισμού, τον Άνταμ Σμιθ, ο οποίος θεωρούσε την αλληλεγγύη στον συνάνθρωπο ως ένα θεμελιώδες ανθρώπινο χαρακτηριστικό.
Χρειάστηκαν αιώνες κοινωνικής χειραγώγησης, για να καταφέρουν να αφαιρέσουν αυτό το θεμελιώδες ανθρώπινο χαρακτηριστικό από τους ανθρώπους.
Εξού και η επίθεση στο κοινωνικό κράτος, τα επιδόματα, την δημόσια εκπαίδευση και το δημόσιο σύστημα υγείας, τα οποία είναι στην ουσία τους θεσμοθετημένες μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης.
Πληρώνω φόρο από τον μισθό μου, ώστε να μπορεί μια χήρα στην άλλη άκρη της χώρας, να μπορεί να ζήσει με αξιοπρέπεια. Ίσως να μην έχω παιδιά, αλλά πληρώνω φόρο για να μπορούν τα παιδιά του γείτονα να πάνε σχολείο και να μάθουν γράμματα.
Φυσικά, η οποιαδήποτε μορφή κοινωνικής αλληλεγγύης είναι παντελώς άχρηστη για τους πλούσιους, γι’ αυτό και είναι κάτι που επί δεκαετίες τσεκουρώνουν όσο μπορούν, και ιδιωτικοποιούν ό,τι δεν μπορούν να τσεκουρώσουν. Σιγά σιγά, χρόνο με τον χρόνο, η κοινωνική αλληλεγγύη σβήνει, και το κράτος πρόνοιας καταστρέφεται μαζί με τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων που περισσεύουν.
Στο παρελθόν, όταν τα κράτη ήταν πιο φτωχά απ΄ ό,τι σήμερα, φρόντισαν να εξασφαλίσουν στους λαούς τους ουσιαστικές δομές κοινωνικής αλληλεγγύης, οι οποίες όμως στις μέρες μας φαντάζουν αδιανόητες, παρά την ραγδαία αύξηση του πλούτου που παράγεται διεθνώς.
Περιθωριοποίηση του λαού: Σύμφωνα με μια έρευνα του Μάρτιν Γκίλενς, έναν από τους πιο αναγνωρισμένους πολιτικούς επιστήμονες, το 70% του λαού δεν ασκεί καμία επιρροή στην δημιουργία νόμων.
Αυτό σημαίνει, ότι στην Ελλάδα των 2 εκατομμυρίων ψηφοφόρων (σύμφωνα με τις τελευταίες εκλογές) αυτοί που καθορίζουν τις πολιτικές για το σύνολο των 10 εκατομμυρίων πολιτών, είναι γύρω στις 600.000.
Ζήτω η δημοκρατία!
Αν εξαιρέσουμε λοιπόν τους 600.000 ψηφοφόρους που βρίσκονται στην κατάλληλη τάξη και εισοδηματική κλίμακα για να επηρεάσουν τις πολιτικές του κράτους, το υπόλοιπο 70% θα μπορούσε κάλλιστα να ζει σε άλλη χώρα, αφού οι απόψεις τους δεν έχουν καμία απολύτως σημασία.
Και φυσικά, αυτή η περιθωριοποίηση του λαού από την πολιτική διαδικασία είναι βούτυρο στο ψωμί του νεοφιλελέ, καθώς οποιαδήποτε πολιτική πόλωση ωφελεί, αυτούς που κερδοσκοπούν από αυτήν. Τους επαγγελματίες πολιτικούς, και τους πλούσιους.
Το κλειδί είναι, να κάνεις τους ανθρώπους να φοβούνται και να μισούν ο ένας τον άλλον. Να κάνεις οποιαδήποτε μορφή πολιτισμένου διαλόγου, αδύνατη.
Κατάληψη της νομοθετικής εξουσίας: Θα ήταν καταστροφικό, αν η νομοθεσία για το κυνήγι γραφόταν από τους κυνηγούς. Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, η οποία υπόκεινται σε κάποια ρύθμιση.
Αλλά ενώ αυτό ισχύει για ένα σημαντικό μέρος της νομοθεσίας, σε ότι αφορά την ρύθμιση των μεγάλων εταιρειών και των χρηματοπιστωτικών οργανισμών, στην ουσία γίνεται το ακριβώς αντίθετο: την νομοθεσία την γράφουν, αυτοί που η νομοθεσία υποτίθεται ότι ελέγχει.
Έχουμε καταλήξει, ώστε η νομοθεσία για το τραπεζικό σύστημα να γράφεται από τους τραπεζίτες και η περιβαλλοντική νομοθεσία από τους μεγάλους ρυπαντές.
Αυτό, φυσικά, είναι και αποτέλεσμα ενός άλλου στοιχείου που είδε ραγδαία άνοδο από την δεκαετία του ’70 και έπειτα: τα επιχειρηματικά λόμπι. Τα οποία δεν είναι τίποτα παραπάνω από ενώσεις επιχειρήσεων, που εργάζονται για την κατάληψη της νομοθετικής εξουσίας και τον ουσιαστικό έλεγχο των νομοθετών.
Στις Βρυξέλλες, αυτή τη στιγμή, το 80% των συναντήσεων των ευρωβουλευτών είναι με στελέχη από τα χιλιάδες επιχειρηματικά λόμπι, που δραστηριοποιούνται γύρω από το ευρωκοινοβούλιο.
Η απορρύθμιση ήταν άλλωστε και μια από τις σημαντικότερες αιτίες για την κατάρρευση των τραπεζών το 2008-10 και την παγκόσμια οικονομική κρίση που ακολούθησε, αφού από το 1999 και έπειτα, οι Αμερικανοί φρόντισαν να νομοθετήσουν, ώστε να μην υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα στις επενδυτικές και τις αποταμιευτικές τράπεζες. Μια νομοθεσία που σκοπό είχε την προστασία των καταθετών από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των τραπεζών. Κοίτα να δεις.
Κάθε φορά που το κράτος διασώζει μια χρεοκοπημένη εταιρεία ή τράπεζα με τα λεφτά των φορολογουμένων, στην ουσία νομοθετεί, ώστε να διασώσει τις πιο επικίνδυνες, ανεύθυνες και ρισκοβόρες εταιρείες, αφού αυτοί που ευθύνονται για τις κρίσεις διασώζονται και εξασφαλίζουν, ότι όσο ανεύθυνα κι αν φερθούν ξανά στο μέλλον, θα υπάρχει ένα κράτος να τους διασώσει.
Άλλοι κανόνες για τους πλούσιους, άλλοι για τους φτωχούς.
Σοσιαλισμός για τους πλούσιους, καπιταλισμός για όλους τους άλλους.
Κατασκευή συναίνεσης: Οι τομείς των δημοσίων σχέσεων και της διαφήμισης επιτελούν έναν μόνο σκοπό, την δημιουργία καταναλωτών.
Φυσικά, ο λόγος για την κάθετη άνοδό τους μεταπολεμικά, ήταν ότι οι πλούσιοι συνειδητοποίησαν, ότι δεν ήταν πλέον τόσο εύκολο να συνεχίσουν το παιχνίδι της βίαιης καταστολής, επομένως χρειαζόταν να βρουν άλλα εργαλεία κοινωνικού ελέγχου.
Κι αν κάτι τους δίδαξε ο σκύλος του Παβλόφ, ήταν ότι ο καλύτερος τρόπος να ελέγξεις τους πληθυσμούς, είναι ελέγχοντας τις ιδέες τους και τις συμπεριφορές τους.
Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να ελέγξεις την συμπεριφορά των ανθρώπων, από τον έλεγχο της καταναλωτικής συμπεριφοράς.
Αν μπορείς να κατασκευάσεις επιθυμίες. Αν μπορείς να μετατρέψεις την απόκτηση αγαθών ως την πεμπτουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, τότε μπορείς να παγιδέψεις ένα τεράστιο κομμάτι του πληθυσμού σε ένα ατελείωτο φαύλο κύκλο επιθυμίας και κατανάλωσης.
Δεν υπάρχει τελειότερο σύστημα για τους πλούσιους, από το δυαδικό σύστημα “καταναλωτής-τηλεόραση”, ή στην εποχή μας, “καταναλωτής-ίντερνετ”.
Ο εθισμός του μέσου, εγγυάται την υποταγή του καταναλωτή.
Ό,τι ισχύει για την σχέση της διαφήμισης και την δημιουργία υπάκουων, άβουλων καταναλωτών, ισχύει και για τις δημόσιες σχέσεις και τις εκλογές, δηλαδή, την δημιουργία υπάκουων, άβουλων και ανενημέρωτων ψηφοφόρων, οι οποίοι θα πάρουν συναισθηματικά φορτισμένες αποφάσεις, τις περισσότερες φορές ενάντια στα ίδια τους τα συμφέροντα.
Φύλα τα ήρεμα, από τα άγρια: Ένα από τα πράγματα που άνοιξαν τον δρόμο στην εδραίωση της εξουσίας των πλουσίων, ήταν η καταστροφή των συνδικάτων και της συνδικαλιστικής δράσης.
Όσο απωθητική κι αν είναι η εικόνα των συνδικάτων σήμερα, με την κομματικοποίησή τους και την διαφθορά τους, η πραγματικότητα είναι ότι ιστορικά έπαιξαν σημαντικό ρόλο στους κοινωνικούς αγώνες.
Υπήρξαν ως ένα από τα λίγα αναχώματα στην απληστία των πλουσίων.
Κάθε εργασιακό όφελος που απολαμβάνουμε σήμερα, είτε αυτό λέγεται 8ωρο, είτε κατάργηση της παιδικής εργασίας, είτε συλλογικές συμβάσεις, είτε ασφάλιση, είτε συνθήκες εργασιακής ασφάλειας, μισθολογική ισότητα, μητρική άδεια, και πολλά πολλά άλλα, ήρθαν ως αποτέλεσμα των αγώνων του εργατικού κινήματος και των θυσιών των εργαζομένων.
Έχει χυθεί πολύ αίμα στους δρόμους, για όλα αυτά που στις μέρες μας θεωρούμε δεδομένα και αυτονόητα.
Και φυσικά, όλα ξεκινάνε την δεκαετία του ’70. Στις ΗΠΑ, όπου τη δεκαετία του ’50 η συμμετοχή των εργαζομένων σε συνδικάτα ξεπερνούσε το 40%, μέσα σε μια δεκαετία, μεταξύ 75-85, η νεοφιλελεύθερη λαίλαπα οδήγησε στην κατάρρευση της συμμετοχής στο πενιχρό 17%, εξαιτίας του κλεισίματος τεραστίων κομματιών της βαριάς βιομηχανίας και τη μεταφορά τους σε άλλες χώρες, και φυσικά, με την σαρωτική απορρύθμιση και το ξαναγράψιμο της εργασιακής νομοθεσίας πάνω στη βάση των νεοφιλελεύθερων ιδεών.
Σήμερα, το ποσοστό αυτό στον ιδιωτικό τομέα είναι 7%.
Αν απεργήσουν οι εργαζόμενοι, ένα εργοστάσιο γεμάτο ακριβό εξοπλισμό ή ένα γραφείο, δεν αξίζει μία, γιατί δεν παράγει τίποτα. Αν απεργήσουν τα αφεντικά, τίποτα δεν αλλάζει, αφού η παραγωγική διαδικασία δεν εξαρτάται από αυτούς, και το εργοστάσιο ή το γραφείο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά.
Ο συνδικαλισμός είναι τόσο επικίνδυνος για κάθε νεοφιλελέ, γιατί στην ουσία του είναι ένα βήμα πριν την διαπίστωση, ότι δεν χρειαζόμαστε αφεντικά.
Βέβαια, σε κάνα δυο δεκαετίες οι πλούσιοι δεν θα χρειάζονται καν εργαζόμενους για να τρέξουν τα εργοστάσιά τους, οπότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς, ότι, αν δεν επικρατήσει το Ενιαίο Βασικό Εισόδημα, μετά από σχεδόν ενάμιση αιώνα θα επιστρέψουμε στα εργασιακά δικαιώματα του 1900.
Πιτσιρίκο μου, μια κοινωνία που είναι βασισμένη στον έλεγχο από το ιδιωτικό κεφάλαιο, από τους πλούσιους, θα αντικατοπτρίζει τις αξίες και τις αρχές των πλουσίων. Θα αντικατοπτρίζει την απληστία και την επιθυμία μεγιστοποίησης του ιδιωτικού οφέλους. Μια τέτοια κοινωνία, αν είναι μικρού μεγέθους, ίσως να είναι μια άσχημη κοινωνία, αλλά είναι μια κοινωνία που μπορεί να επιβιώσει για ένα μεγάλο διάστημα.
Μια παγκόσμια κοινωνία, όμως, βασισμένη στις αρχές αυτές, είναι μια κοινωνία που οδεύει σε ολοκληρωτική καταστροφή.
Γι’ αυτό ο νεοφιλελές είναι ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στον κόσμο.
Η πραγματικότητα, που ο νεοφιλελές προσπαθεί με μανία να αποκρύψει, είναι, ότι κάθε βήμα κοινωνικής προόδου που κατάφερε η ανθρωπότητα, ήρθε ως αποτέλεσμα των αμέτρητων μικρών πράξεων, αμέτρητων άγνωστων καθημερινών ανθρώπων, που έθεσαν τις βάσεις για τις μεγάλες κοινωνικές αλλαγές της ιστορίας.
Αυτοί είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για τα προνόμια που απολαμβάνουμε σήμερα, και αυτοί θα είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την κοινωνική πρόοδο που θα απολαύσουν οι γενιές του μέλλοντος. Αν καταφέρουν να επιβιώσουν.
Ως τότε, από το μακρινό Αμστελόδαμο, με αγάπη.
Κώστας
(Φίλε Κώστα, πολύ ωραία τα έγραψες. Κώστα, όπως είπα ξανά στο podcast με τον Ηλία, αυτό που σαρώνει τις κοινωνίες είναι η βία της αδιαφορίας. Επίσης, βλέπω μίσος και απέχθεια για όποιον αντιδρά ή δεν ταυτίζεται με τις εξουσίες. Και βέβαια, γίνεται όλο και πιο επικίνδυνο να διαφωνείς ή να αμφισβητείς τη μια και μοναδική άποψη. Δεν ξέρω αν οι κοινωνίες θα αντιδράσουν και θα αντεπιτεθούν - η Ιστορία λέει ναι - αλλά η ελληνική κοινωνία δεν θα αντιδράσει. Να είσαι καλά).
ΠΗΓΗ: pitsirikos.net
