Μαρία Ψαρά
Παρουσιάζεται η πρόταση της Κομισιόν για το «Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό» που θα επιτρέπει τη διευκόλυνση της κινητικότητας εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες θα πρόκειται για πρόταση Κανονισμού και όχι για Σύσταση της Επιτροπής. Δηλαδή, όλα τα κράτη-μέλη θα έχουν την υποχρέωση της έκδοσης του πιστοποιητικού, ενώ η περίπτωση άρνησης αποδοχής του θα πρέπει να διατυπώνεται με αιτιολογημένη ένσταση προς την Επιτροπή και να εγκρίνεται από αυτήν.
Το «Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό» θα έχει τρεις επιλογές, δήλωσης της υγειονομικής κατάστασης όσων ταξιδεύουν: 1. Αν ο φέρων είναι εμβολιασμένος 2. Αν ο φέρων έχει κάνει PCR test 3. Αν ο φέρων έχει ιαθεί από την ασθένεια COVID-19.
Η πρόταση της Κομισιόν που θα παρουσιαστεί την Τετάρτη (17/03) θα κάνει λόγο για ένα διαλειτουργικό ψηφιακό πιστοποιητικό, που θα εμφανίζεται στην οθόνη κινητού τηλεφώνου μετά την καταχώριση στοιχείων σε μια «πύλη εμπιστοσύνης» που προετοιμάζει η DG-Connect υπό την επίβλεψη του Επιτρόπου Τιερρύ Μπρετόν. Βασική και πρωτεύουσα χρήση του Πιστοποιητικού θα είναι η κινητικότητα, με κοινό παρονομαστή την ίση μεταχείριση στα πιστοποιητικά από όλα τα κράτη μέλη, προκειμένου να καλύπτονται όλοι οι πολίτες της Ένωσης αλλά και πολίτες τρίτων χωρών που απογράφονται στην Ένωση.
Ως προς τα εμβόλια, η βάση δεδομένων θα καταγράφει τον τύπο του εμβολίου, με την υποχρέωση αναγνώρισής του σε όλα τα κράτη-μέλη εφόσον ανήκει στην κατηγορία των εγκεκριμένων εμβολίων από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA). Για εμβόλια που δεν έχουν εγκριθεί από τον EMA η αναγνώρισή τους θα εναπόκειται στα κράτη μέλη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η εφαρμογή αυτή θα περιλαμβάνει και τις πληροφορίες της φόρμας εντοπισμού επιβατών (PLF) και εκτός από τα βασικά δεδομένα του ταξιδιώτη - πολίτη θα περιέχει και ένα κωδικό QR για ανάγνωση από μηχανήματα.
Το «Πράσινο Ψηφιακό Πιστοποιητικό» δεν θα είναι διαβατήριο. Θα είναι πιστοποιητικό υγειονομικής κατάστασης σε σχέση με την πανδημία. Η χρήση που θα του αποδίδεται, όμως, μπορεί να το κάνει ως ένα de facto εργαλείο διευκόλυνσης της διασυνοριακής κινητικότητας. Στόχος είναι η ταχεία αποδοχή και νομοθέτησή του από όλα τα κράτη μέλη.
Προσώρας διαφαίνονται επιφυλάξεις μόνον από τις χώρες της Benelux και τη Γαλλία, αλλά κοινοτικοί παράγοντες εκτιμούν, ότι και αυτές οι χώρες θα πειστούν γρήγορα να άρουν τις επιφυλάξεις τους. Αντίθετα, ενώ στην αρχή κανείς δεν ήταν φίλος της ιδέας, μετά προσχώρησαν οι λεγόμενοι του «club med», οι Σκανδιναβοί, και τέλος σταδιακά και η Γερμανία όσο οι εμβολιασμοί προχωρούν
Επισημαίνεται, ότι η πρόταση για το πιστοποιητικό θα πρέπει να διαμορφωθεί τελικώς από το Συμβούλιο και να γίνει αποδεκτή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για το λόγο αυτό, όπως μαθαίνουμε, ο αντιπρόεδρος της ΕΕ, Μαργαρίτης Σχοινάς είχε ζητήσει από την Ευρωβουλή, η νομοθετική διαδικασία να είναι ταχεία (fast track), ώστε να μη χαθεί το καλοκαίρι. Είναι εντυπωσιακό, ότι ήδη οι τρεις μεγάλες πολιτικές ομάδες (ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Renew-Φιλελεύθεροι) συμφώνησαν και αναμένεται να προχωρήσουν με ταχύτατη διαδικασία τη σχετική έκθεση και ψήφισή της.
Ωστόσο, η χρήση του πιστοποιητικού εναπόκειται πρωτίστως στην πολιτική συμφωνία μεταξύ των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που θα συζητήσουν σχετικά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης και 26ης Μαρτίου και δευτερευόντως στις διοικήσεις των κρατών μελών που θα αποφασίζουν τυχόν εσωτερικές χρήσεις (πχ. συμμετοχή σε συναυλίες κλπ). Αυτό το θέμα παραμένει «ανοιχτό», αν όχι και ασαφές, καθώς αρμόδια θα είναι μόνο τα δικαστήρια, για να αποφανθούν αν ακολουθούνται πρακτικές διακριτικής μεταχείρισης.