Μιλώντας στο Tvxs.gr, ο εργατολόγος, Διονύσης Τεμπονέρας, απαριθμεί τις βασικές παρεμβάσεις του νομοσχεδίου στις εργασιακές σχέσεις, τονίζοντας ότι πρόκειται για την «απόλυτη ευελιξία», που «με έναν συνδυασμό ρυθμίσεων, θα οδηγεί τους εργαζόμενους να δουλεύουν περισσότερο χρόνο με λιγότερα χρήματα».
Κατάργηση του 8ωρου στην πράξη
Ειδικότερα το νομοσχέδιο προβλέπει:
Δυνατότητα συμψηφισμού της υπερωριακής απασχόλησης και ανταλλαγής της σε άλλο χρόνο και σε άλλη μέρα, με ρεπό ή άδεια. «Δηλαδή», εξηγεί ο εργατολόγος, «θα δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη και στον εργαζόμενο να συμφωνούν την κάλυψη της υπέρβασης του χρόνου απασχόλησης μιας μέρας, για παράδειγμα, με αντίστοιχη μείωση του χρόνου εργασίας σε άλλη μέρα. Και αυτή η αναπλήρωση θα γίνεται με ρεπό ή πρόσθετη άδεια κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου ή του εργοδότη.» «Αυτό είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει» τονίζει ο Δ. Τεμπονέρας. «Μέχρι τώρα υπάρχει προσαύξηση για τις υπερωρίες ανάλογα με τον αριθμό των υπερωριών και εντός εβδομάδας και εντός εξαμήνου».
Πλαφόν υπερωριών. Σήμερα στις περισσότερες επιχειρήσεις είναι 48 ώρες το εξάμηνο, αλλά «η σκέψη, απ΄ό,τι φαίνεται, είναι να πάει το όριο αυτό στις 60 και, άρα, από 96 που είναι το χρόνο να πάει 120». «Αυτό», υπογραμμίζει ο συνολιμητής μας, «οδηγεί αυτόματα σε κατάργηση του 8ωρου, με επιπλέον 12 ώρες ανα μήνα ή 3 ώρες επιπλέον εργασίας την εβδομάδα.».
Αντικειμενικά κριτήρια για τον προσδιορισμό της έννοιας του διευθυντικού στελέχους. Πρόκειται για μια πρόβλεψη που επίσης αφορά στη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου, μέσω των υπερωριών, έτσι ώστε να οδηγείται ο εργαζόμενος σε περισσότερη απλήρωτη δουλειά. Πώς θα γίνεται αυτό; Διευρύνοντας τον κύκλο των «διευθυντικών στελεχών» εξηγεί ο Δ. Τεμπονέρας. «Αυτό σημαίνει ότι πολλοί εργαζόμενοι, ακόμη κι αν δεν είναι κατά την έννοια που το λέμε "διευθυντικά στελέχη", θα μπορούν να εντάσσονται στον όρο αυτό και, άρα, να μην αμοίβονται υπερωριακά. Γιατί τα διευθυντικά στελέχη δεν παίρνουν υπερωρίες. Για παράδειγμα ένας προϊστάμενος πωλητής που έχει πέντε πωλητές στην επίβλεψή του, ενώ αυτή τη στιγμή αν κάνει υπερωρία αμοίβεται υπερωριακά, μπορεί να χαρακτηριστεί εν ευρεία έννοια "διευθυντικό στέλεχος" και, εφόσον δουλεύει παραπάνω ώρες, να μην αμοίβεται υπερωριακά».
Αύξηση του επιτρεπόμενου ορίου υπερεργασίας*. «Αυτό σημαίνει ότι θα έρθει πιο κοντά η υπερεργασία στην υπερωρία, άρα καταργείται και η σχετική προσαύξηση.».
Ψηφιακό ωράριο και ηλεκτρονική κάρτα εργασίας. Θα υπάρχει καθολική εφαρμογή τους μέχρι τέλος του 2021 «προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα στους εγοδότες να κάνουν τροποποιήσεις σε πραγματικό χρόνο στα ωράρια». «Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο εργαζόμενος θα μπορεί ακόμη και κατά τη διάρκεια της εργασίας του να υποχρεούται, με την τροποποίηση που θα κάνει ο εργοδότης, να αλλάζει τον χρόνο εργασίας και να δουλεύει περισσότερο ή λιγότερο. Άρα δεν θα ξέρει τι ώρα θα γυρίζει στο σπίτι.».
Εθνικό μητρώο συλλογικών συμβάσεων εργασίας στο οποίο θα αναρτώνται όλες οι συμβάσεις εργασίας ανεξαρτήτως αν είναι επιχειρησιακές, κλαδικές, ή άλλες διαιτητικές αποφάσεις. «Αυτό πασάρεται ως "διαφάνεια"», σχολιάζει ο εργατολόγος, «πρακτικά όμως, όπου έχουμε συλλογικές συμφωνίες εργοδοτών και εργαζομένων οι οποίες είναι πιο ευνοϊκές, υπό τον όρο της διαφάνειας και επειδή θα βγαίνουν στο φως, θα περικόπτονται οι ενδεχομένως καλύτεροι όροι εργασίας οι οποίοι υπάρχουν σε επίπεδο κλαδικών κυρίως. Σκεφτείτε για παράδειγμα ότι ένας κλάδος πχ των λογιστών αυτή τη στιγμή έχει μια καλύτερη συλλογική σύμβαση, σε σχέση με έναν άλλον κλάδο. Η διαφάνεια και οι πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις που έχει η κλαδική σύμβαση θα συνιστούν, αφού βγαίνουν στη δημοσιότητα, μια "πρόκληση" έναντι εκείνων που αμοίβονται χαμηλότερα. Κοινωνικός αυτοματισμός. Άρα όλοι θα συμπιέζονται προς τα κάτω.».
Εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση
Ευλόγως, οι παραπάνω αντεργατικές ρυθμίσεις οδηγούν στην περαιτέρω θωράκιση του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι αφορά και στο ίδιο το δικαίωμα της απεργίας. Έτσι, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει δύο σχετικές διατάξεις:
Ηλεκτρονική ψηφοφορία των συνδικαλιστών για τη λήψη της απόφασης της απεργίας. «Η οποία θα γίνεται ηλεκτρονικά πλέον και όχι δια ζώσης, άρα αυτό αποδυναμωνει τη Γενική Συνέλευση, ουσιαστικά, και τις αποφάσεις που λαμβάνονται εντός της Γενικής Συνέλευσης» τονίζει ο Δ. Τεμπονέρας.
Κατάργηση συνδικαλιστικών αδειών. «Αυτό θα αποδυναμώσει τον συνδικαλισμό μέσα στα σωματεία. Δεν μιλάμε για τις συνδικαλιστικές ηγεσίες. Μιλάμε για τα σωματεία βάσης αυτή τη στιγμή».
Τέλος, ο εργατολόγος μας λέει ότι «ακούγεται ότι μπορεί να υπάρξουν παρεμβάσεις και στις αποζημιώσεις απόλυσης, προκειμένου να καταστεί πιο ευχερής η απόλυση προς όφελος των επιχειρήσεων.».
Ο Διονύσης Τεμπονέρας τονίζει ότι το σύνολο των παραπάνω ρυθμίσεων «πρώτη φορά αυτά διατυπώθηκαν το 2010 από τον ΣΕΒ». «Διατυπώθηκαν στη συνέχει την περίοδο '12, '14 από το ΔΝΤ. Επιβεβαιώθηκαν ως τέτοια από την έκθεση Πισσαρίδη. Χθες βγήκε η έκθεση του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών, που πρόσκειται στην κυβέρνηση και τη ΝΔ, η οποία ζητάει ακόμη πιο επιθετικά μέτρα από αυτά που συζητούνται αυτή τη στιγμή στο νομοσχέδιο. Για παράδειγμα λέει ότι οι υπερωρίες πρέπει να είναι 200 το τετράμηνο, όχι 120 το εξάμηνο».
Για τον ίδιο, η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο «εκμεταλλεύεται την πανδημία, προκειμένου να παγιοποιήσει διατάξεις, τις οποίες ακόμη και η ίδια η κυβέρνηση του Σαμαρά δεν τόλμησε να περάσει. Είναι η απόλυτη ευελιξία, με έναν συνδυασμό ρυθμίσεων που θα οδηγεί τους εργαζόμενους να δουλεύουν περισσότερο χρόνο με λιγότερα χρήματα».
*Η απασχόληση 5 ωρών επί πλέον την εβδομάδα μετά τις 40 ώρες για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο σύστημα απασχόλησης και οχτώ ωρών επιπλέον την εβδομάδα, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα εξαήμερης απασχόλησης.
