Του Κώστα Δημητριάδη
Η συνολική ομηρία των επίσημων πολιτικών δυνάμεων πιέζει για «σώφρονα» στοίχιση σε ολέθριες επιλογές
Μέσα στις σημερινές συνθήκες δε θα βρούμε καλά ενορχηστρωμένα σχέδια, που εκτελούνται από στιβαρό χέρι.
«Σχεδιασμοί επί χάρτου» ασφαλώς υπάρχουν πολλοί και αντιτιθέμενοι, αλλά υπάρχει και αδυναμία και φθορά (τόσο διεθνώς όσο και στην εσωτερική πολιτική ζωή) και έτσι τα όσα προωθούνται, συχνά μένουν ανολοκλήρωτα και πολλές φορές ακυρώνονται ή λοξοδρομούν.
Εμφανίζεται αστάθεια μπροστά σε ένα διπλά αβέβαιο δυσμενές μέλλον, που ορίζεται, από την κρίση που προκαλεί η διαρκώς κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα, εντός του ασταθούς διεθνούς πλαισίου πολλαπλών οξύτατων ανταγωνισμών και την επερχόμενη σφοδρή ύφεση και το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η χώρα. Αστάθεια που βρίσκεται σε οξεία αντίθεση με ότι οι κυβερνώντες διατυμπανίζουν υπεραντλώντας το πολιτικό κεφάλαιο που έχουν για την ώρα σωρεύσει. Και βέβαια η αστάθεια, μαζί με την τρέχουσα πολιτική υπεροχή της κυβέρνησης έναντι μιας αποδιοργανωμένης και σε αφασία ευρισκόμενης αντιπολίτευσης, διατηρεί ανοικτή την επιλογή των εκλογών.
Μέσα στο πλαίσιο του συστημικού δικομματισμού (κεντροδεξιά/κεντροαριστερά) εμφανίζονται εντάσεις στο εσωτερικό των δύο πόλων του, που δίνουν σημάδια για τις αντοχές του και τη δυνατότητά του να διαχειριστεί τη διπλή κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα.
Κεντροδεξιά. Με κέντρο τη ΝΔ: συνοχή και εντάσεις
Ας δώσουμε την εικόνα σε αδρές γραμμές.
Από τη μία ο Μητσοτάκης που επιδιώκει να δημιουργήσει/ελέγξει ένα «σύστημα» κεντροδεξιάς. Στα ελληνοτουρκικά διατηρεί ισχυρούς διαύλους συνεννόησης με το σημιτικό περιβάλλον, κύρια έκφραση του ανοικτά εκφραζόμενου ενδοτισμού. Κι ας αναγκάζεται σε ελιγμούς (απόσυρση Ροζάκη από την πρώτη γραμμή). Άλλα σχέδια που επηρεάζουν προς την ίδια κατεύθυνση βρίσκονται σε επαφή μαζί του (ΕΛΙΑΜΕΠ, Ντ. Μπακογιάννη αλλά και το διακριτό στίγμα του Ν. Δένδια). Την ίδια στιγμή η οξύτητα της απειλής τον έχει υποχρεώσει στην επιλογή γραμμής άμυνας στον Έβρο. Επιλογή που έγινε και με όρους πολιτικής επιβίωσης αλλά η λογική του (συμφωνία με την Ιταλία, προσέγγιση με την Αίγυπτο και όσα διαρρέουν για το σχετικό παρασκήνιο, συνομιλίες με τις ΗΠΑ για «συνεκμετάλλευση και με άλλους-τρίτους» νότια της Κρήτης), προετοιμάζει μια μοιρασιά με οδυνηρές απώλειες για τη χώρα.
Εσωτερικά επιδιώκει, να εμφανίσει ένα «σύστημα» τεχνοκρατικής έμπνευσης, παίζει το χαρτί της πρόταξης της «αποτελεσματικότητας» στην προσπάθειά του να ενισχύσει την αυτονομία του έναντι των άλλων πόλων μέσα στη Ν.Δ. (σαμαρικοί, καραμανλικοί). Ακόμα και σε συμβολικό επίπεδο (σε ότι αφορά τα θέματα των πολιτικών φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού) κάνει ανοίγματα σε μία κατεύθυνση πιο «ευρωπαϊκή» παίρνοντας αποστάσεις από την παραδοσιακή «λαϊκή» Δεξιά. Αυτή την τελευταία επιδιώκει με κλιμακούμενη επιθετικότητα να εκπροσωπήσει ο Σαμαράς. Καταγγελία της ενδοτικής πολιτικής με την Τουρκία, της σύμπλευσης με τον σημιτισμό και της εισόδου στη Ν.Δ. τέτοιων δυνάμεων –κάλπικη βεβαίως από πλευράς ουσίας (σε αυτό τον ρόλο ο Σαμαράς έχει διαπρέψει σε όλη την πολιτική του διαδρομή) αλλά αποβλέπουσα να εκπροσωπήσει ένα σημαντικό κοινωνικό ακροατήριο «λαϊκής Δεξιάς».
Ενισχύει το προφίλ του με κουτσαβάκικα «αντρικά» (όπως λέει ο ίδιος) χαρακτηριστικά και εμφανίζεται ως ο υπερασπιστής του κόσμου της Δεξιάς απέναντι στην κεντροαριστερή διάβρωση – η κόντρα ενισχυμένη από τη βεντέτα με το περιβάλλον του Τσίπρα και τις υπόγειες διασυνδέσεις του καραμανλισμού για την υπόθεση NOVARTIS. Μένει να φανεί, πόσο η διάχυτη απειλή με πολλαπλούς παραλήπτες (και για τον Σαμαρά χτυπάει η καμπάνα) ότι υπάρχουν στοιχεία για πολλούς πέραν του Ν. Παππά, θα τον οδηγήσει σε πιο «μετρημένη» και «σώφρονα» διαγωγή. Το καραμανλικό μπλοκ είναι πιο σύνθετη περίπτωση.
Πρώτα απ’ όλα τέμνει οριζόντια το πολιτικό σύστημα και «παίζει» και με την συριζική πλευρά. Στο κρίσιμο θέμα των ελληνοτουρκικών δίνει δείγματα (αδύναμα και αντιφατικά) υποστήριξης μιας δυνατότητας κίνησης έξω από το αυστηρά ενδοτικό πλαίσιο, που δείχνουν να τροφοδοτούνται από τις περιορισμένες φιλοδοξίες αναζήτησης εξωτερικών ερεισμάτων από μεριάς τμημάτων του ελληνικού κατεστημένου, ως κάποιων αντίβαρων που θα μπορούσαν να αμβλύνουν τον ετεροκαθορισμό της χώρας. Και αυτό το παίγνιο έχει ξαναπαιχτεί και έχουν φανεί τα όριά του (πολιτική εξουδετέρωση του Κώστα Καραμανλή). Και τώρα πάλι η ομηρία μέσω της «κασέτας» έχει παραλήπτες και προς αυτή την πλευρά.
Κεντροαριστερά. Πόσα ΠΑΣΟΚ μπορεί να χωρέσει και πού δείχνει να οδεύει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Οι συνέπειες από την αποκάλυψη των συνομιλιών Παππά-Μιωνή αλλά και το συνολικό κλίμα που δημιουργήθηκε από σειρά άλλων περιστατικών (ενδεικτική η περίπτωση Παπαδημούλη) ήρθαν να συνδυαστούν με τη χρεοκοπία της αντιπολιτευτικής γραμμής του, διογκώνοντας τη συνολική αναξιοπιστία και τη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του «συστήματος» Τσίπρα ειδικότερα. Με αυτά τα δεδομένα δείχνει, να επιλέγεται ο μονόδρομος της ενδυνάμωσης των διαφόρων ΠΑΣΟΚ μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ. Επιλέγεται η δραστική αύξηση του ειδικού βάρους ΠΑΣΟΚογενών δυνάμεων, που έχουν ερείσματα στον κρατικό μηχανισμό και σε άλλους «αρμούς της εξουσίας» (Ραγκούσης, Ξενογιαννακοπούλου κ.ά.), άλλων που κουμαντάρουν τον τομέα των έργων και τις μπίζνες (με εμφανέστερο σε αναβαθμισμένο ρόλο τον Δ. Σπίρτζη) και τέλος όλων εκείνων που συνδέονται με το σημιτικό περιβάλλον (κυρίως μέσω ΔΗΜΑΡ, κίνησης «Γέφυρας» κ.λπ.).
Ο Τσίπρας βέβαια εκπροσωπεί ένα «σύστημα», που έχει βγάλει την κύρια δουλειά, για την υποστύλωση μιας ενδοτικής πολιτικής που εξυπηρετεί σχεδιασμούς απομείωσης της κυριαρχίας της χώρας. Όμως οι απειλές αποκαλύψεων αφορούν και την πλευρά ΣΥΡΙΖΑ και περνάνε το μήνυμα της επίδειξης απόλυτης «σωφροσύνης» και ευθυγράμμισης σε όλα.
Έτσι η πορεία δείχνει να οδεύει προς μία μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ πιο κοντά σε ένα σχήμα: βιτρίνα από πάνω, χυλός και θέαμα από κάτω, πιο κοντινό στην όψη του Δημοκρατικού Κόμματος στις ΗΠΑ. Και ίσως μακριά από ενοχλητικές για τα αγγλοσαξονικά πολιτικά ήθη αναφορές σε «Ριζοσπαστισμούς». Ο «σώφρων» συνδυασμός «νεαρών» και «άφθαρτων» τεχνοκρατών με μία γερή εκπροσώπηση των πολλών ΠΑΣΟΚ που παραμένουν παρόντα στην πολιτική ζωή, μαζί με μία υποβαθμισμένη αλλά υπολογίσιμη ευρωπαϊστική, εθνοαποδομητική, δικαιωματική δόση «αριστεράς», φαίνεται να είναι το «μεγάλο στοίχημα». Το αν θα βγει, θα εξαρτηθεί και από την αστάθεια και από την αδυναμία στην οποία ήδη αναφερθήκαμε.
Οι «μεγάλες αναδιαρθρώσεις» ρίχνουν τη σκιά τους
Οι βουλιμικές, γερμανικές «ευρωενωσιακές» τάσεις που συνοδεύουν την πανδημία και η ουσιαστική στάση εργασιών στον τουρισμό επιταχύνουν την προώθηση μεγάλων «αναδιαρθρώσεων».
Πέραν των ευφημισμών: Πρόκειται για νέα πεδία εδραίωσης παρασιτισμού: «Ελλάδα ενεργειακός κόμβος», «πράσινες» πολιτικές (που αρχίζουν από την ενίσχυση των εισαγωγών ηλεκτρικών οχημάτων), παράδοση του αστικού και μη χώρου σε συμφέροντα κ.ά.
Η αναφορά του Τσίπρα σε επανάληψη του «βρώμικου ‘89», πέραν της μάλλον άγαρμπης ταύτισής του με το πιο βαθύ ΠΑΣΟΚ, μας υποχρεώνει να κάνουμε και έναν άλλο συσχετισμό, που σίγουρα δεν ήταν στις προθέσεις του. Το ‘89 με τις τότε συγκρούσεις, τα σκάνδαλα, τις αποκαλύψεις-συγκαλύψεις κ.λπ. υπήρξε και αυτό σταθμός για μεγάλες «αναδιαρθρώσεις» και αναδιανομές παρασιτισμού. Η Siemens, η ιδιωτικοποίηση των καναλιών και η μεταμόρφωση του τραπεζικού τομέα (ιδιωτικοποιήσεις) είναι οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις και ενέπλεξαν κυριολεκτικά όλο το πολιτικό φάσμα. Οι απειλές και τα μηνύματα που τις συνοδεύουν, υπαγόρευαν τότε και υπαγορεύουν και σήμερα στοιχίσεις και σε αυτούς τους τομείς.
Ενός πολιτικού κόσμου που είναι καθολικά σε ομηρία.
Πηγή: e-dromos.gr
