Αλέξανδρος Ζέρβας
Νέα δεδομένα δείχνει να δημιουργεί στο επίπεδο των εργασιακών το πακέτο οικονομικών μέτρων, τα οποίο έχει εισάγει η κυβέρνηση ενώπιον της...
κρίσης, που έχει επιφέρει η εξάπλωση του κοροναϊού.
Γιατί μπορεί ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, αλλά και τα υπόλοιπα κυβερνητικά στελέχη να ισχυρίζονται, πως εκτός από την προστασία των επιχειρήσεων έχουν ως στόχο και την προστασία των εργαζομένων, αλλά τα πεπραγμένα τους οδηγούν στο ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα. Κάπως έτσι, μετά την πρόβλεψη για αναστολή των συμβάσεων εργασίας για ένα τρίμηνο για τις επιχειρήσεις που έχουν υποστεί πλήγμα, ήρθε εκείνη για μείωση του μισθού πολλών εργαζομένων κατά 50% για ένα εξάμηνο.
Ειδικότερα, στο επίμαχο άρθρο 9 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία δημοσιεύτηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, αναφέρονται τα εξής:
* α) Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα,
* β) Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης
* γ) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.
Και ίσως στους περισσότερους να είναι η μείωση του μισθού στο μισό, που δημιουργεί το μεγαλύτερο σοκ, ενδεχομένως όμως να μην είναι καν ο χειρότερος από τους κινδύνους, που γεννάνε οι εν λόγω κυβερνητικές ρυθμίσεις, καθώς φαίνεται, πως ανοίγουν «παράθυρο» για κύμα απολύσεων σε δεύτερο χρόνο.
«Οι εργαζόμενοι δεν έχουν καμιά προστασία μετά το τέλος του εξαμήνου»
«Αυτό που βλέπουμε δεν είναι απλώς μείωση μισθού, είναι μείωση του χρόνου εργασίας. Θα ήταν εκ περιτροπής εργασία, αλλά ούτως ή άλλως και πριν τον κοροναϊό, η απελευθέρωση της εκ περιτροπής εργασίας επέτρεπε ανά 9 μήνες ανά ημερολογιακό έτος την εργασία λιγότερες εβδομάδες τον μήνα. Άρα εκ περιτροπής εργασία μπορούσε ούτως ή άλλως ένας εργοδότης να επιβάλλει ακόμη και τώρα» επισημαίνει μιλώντας στο tvxs.gr ο εργατολόγος και επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, Απόστολος Καψάλης, και προσθέτει: «Προσέξτε όμως στην εκ περιτροπής εργασία υπάρχουν προδιαγραφές με πρώτη και κύρια την αντικαταγγελία της σύμβασης εργασίας. Με απλά λόγια, δεν μπορούσε κανείς μετά το εννιάμηνο, που είχε έναν εργαζόμενο με δυο εβδομάδες εργασίας το μήνα, να τον απολύσει. Έτσι πάρα πολλές απολύσεις βγήκαν καταχρηστικές, γιατί υποτίθεται ότι το απελευθερωμένο μέτρο της εκ περιτροπής εργασίας είχε εισαχθεί (μονομερώς κιόλας, καθώς ο εργαζόμενος δεν μπορούσε να αρνηθεί όπως στη μερική απασχόληση) δεν επέτρεπε την απόλυσή του».
«Προφανώς στη νέα ρύθμιση η απόλυση επιτρέπεται. Δηλαδή, δε θα με βάλει ο εργοδότης στην εκ περιτροπής εργασία, όπως είχε τη δυνατότητα, για έξι μήνες με δυο βδομάδες τον κάθε μήνα, αλλά αντίθετα θα με βάλει σε αυτό το άρθρο, όπου έτσι κι αλλιώς θα μειωθεί ο μισθός στο μισό, καθώς θα δουλεύω δυο βδομάδες αντί για τέσσερις, και μετά το τέλος αυτής της περιόδου δεν έχει την υποχρέωση, να με διατηρήσει στην επιχείρηση» επισημαίνει ο κύριος Καψάλης.
Με άλλα λόγια, όπως σημειώνει: «Αυτό εδώ το άρθρο θα μπορούσε να το έχει εντάξει σε μια επιδείνωση του πλαισίου της εκ περιτροπής εργασίας και να τελείωνε η υπόθεση. Για να μην το κάνει, σημαίνει ότι θέλει τους ανθρώπους που μπαίνουν σε αυτό το καθεστώς, να μην προστατεύονται από την απόλυση μετά την πάροδο του εξαμήνου».
Αφήνει πάντως ανοιχτό το ενδεχόμενο «να δοθούν διευκρινίσεις με την έκδοση της υπουργικής απόφασης σχετικά με το τι ορίζεται ως προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας. Θα πρέπει να δούμε δηλαδή μήπως ενταχθούν συγκεκριμένες επιχειρήσεις σε αυτό το άρθρο», όπως λέει.
Η κρίσιμη διαφορά μεταξύ του «ίδιου αριθμού εργαζομένων» και των «ίδιων εργαζομένων»
Έντονο προβληματισμό εκφράζει πάντως και σχετικά με τις προβλέψεις της παραγράφου Γ του επίμαχου άρθρου και συγκεκριμένα αναφορικά με την υποχρέωση του εργοδότη μετά το τέλος του εξαμήνου να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.
«Μιλάει για διατήρηση του ίδιου αριθμού εργαζομένων, όχι των ίδιων εργαζομένων» σημειώνει και προσθέτει: «Με άλλα λόγια θα μπορεί να βάλει τους μισούς σε μοντέλο εκ περιτροπής εργασίας, ενώ τους υπόλοιπους μισούς μπορεί να τους αντικαταστήσει με άλλους φθηνότερους».
Σε ερώτηση σχετικά με την προσωρινή αναστολή συμβάσεων σε κάποιες επιχειρήσεις και κατά πόσο κάτι τέτοιο ανοίγει το παράθυρο για μαζικές απολύσεις, ο κύριος Καψάλης απαντά: «Παράθυρο για απολύσεις ήταν ανοιχτό και πριν. Μπορούσε δηλαδή ο εργαζόμενος να απολυθεί χωρίς αιτιολόγηση αλλά και απροειδοποίητα. Δεν έχει αλλάξει αυτό. Η αναστολή των συμβάσεων δεν επιβαρύνει το ήδη επιβαρυμένο καθεστώς απολύσεων στην Ελλάδα. Σε βάζει στο καθεστώς αναστολής, εφόσον εμπίπτεις στις ΚΑΔ που έχει ανακοινώσει, στο τέλος του τριμήνου όμως απολύεσαι κανονικότατα».
«Σαφείς οι προθέσεις της κυβέρνησης πολύ πριν τον κοροναϊό - Τα χειρότερα έρχονται από Οκτώβρη»
Σε ότι έχει να κάνει με το τοπίο που υπάρχει μετά το τέλος της έξαρσης του κοροναϊού στη χώρα μας, ο κύριος Καψάλης εμφανίζεται κάτι περισσότερο από απαισιόδοξος, υπενθυμίζοντας ότι η κυβέρνηση είχε δείξει τις διαθέσεις της πέραν πάσης αμφιβολίας πριν την τωρινή υγειονομική κρίση.
«Αν κοιτάξει κανείς το επενδυτικό πολυνομοσχέδιο του Άδωνι Γεωργιάδη, τον Οκτώβρη (όταν υποτίθεται ότι η οικονομία πέταγε), θα διαπιστώσει, ότι περιείχε φοβερά αντεργατικές διατάξεις. Θυμίζω, ότι είχε επεκτείνει την εκ περιτροπής εργασία και περισσότερους μήνες τον χρόνο. Δε νομίζω, λοιπόν, πως η συγκεκριμένη κυβέρνηση και ο συγκεκριμένος υπουργός, που έχει δώσει και σχετικά διαπιστευτήρια, περίμενε τον κοροναϊό, για το κάνει αυτό. Από τον Οκτώβριο εκτιμούσα, ότι θα έχουμε ραγδαία επιδείνωση στα εργασιακά. Προφανώς, όμως, η κρίση κοροναϊού είναι μια φοβερή οικονομική κρίση όσον αφορά την αγορά εργασίας. Δηλαδή, τον ερχόμενο Οκτώβρη, εφόσον καταφέρουμε να επανέλθουμε σε μια κανονικότητα από Ιούνιο-Ιούλιο, εκείνο που θα έχει υποστεί η αγορά εργασίας, δε θα συγκρίνεται με τίποτα άλλο στη χώρα μας. Τα μνημόνια του 2012-2013 θα μοιάζουν με παιδικές χαρές».
«Άλλωστε, το άρθρο 9 αποτελεί ένα καλό δείγμα, για το πώς μπορεί να επιδεινώσει κάποιος ακόμη περισσότερο την εκ περιτροπής εργασία, όταν τελειώσουμε με αυτή την περιπέτεια» αναφέρει ο κύριος Καψάλης και καταλήγει: «Δε με τρομάζουν τόσο αυτά τα μέτρα, τα οποία στο μυαλό του Βρούτση θα μπορούσαν πράγματι να έχουν επιβληθεί μπροστά στην καταστροφή πολλών επιχειρήσεων. Εμένα με τρομάζει η εφευρετικότητα, η οποία σαν τρόπος σκέψης θα δοκιμαστεί εδώ και θα τον δούμε να νομιμοποιείται στο μέλλον και με άλλες διατάξεις πέραν αυτών εδώ στην ίδια λογική, όχι πλέον εξ αφορμής κοροναϊού».
