Αν κανείς πίστευε, όσα έλεγε ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων πριν από την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, θα ήταν βέβαιος, ότι η νέα νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης είναι καινοτόμα. Οτι δημιουργεί βιώσιμο ασφαλιστικό έως το 2070. Οτι θα ωφελήσει εκατομμύρια συνταξιούχους και ασφαλισμένους.
Ομως, το κατατεθειμένο νομοσχέδιο και η πραγματικότητα αποκαλύπτουν τα μυθεύματα.
ΜΥΘΟΣ πρώτος ότι 1 εκατομμύριο συνταξιούχοι θα έχουν αυξήσεις στις συντάξεις τους. Η αλήθεια είναι, ότι κάποιες αυξήσεις θα δουν μόνο μερικές δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχων από τους συνολικά 2.550.000. Αντίθετα, το 90% από αυτούς θα έχει απώλεια εισοδήματος, λόγω της κατάργησης με τον νέο νόμο της 13ης σύνταξης, η οποία είναι θεσμοθετημένη, μόνιμη και σταθερή, κατ’ έτος καταβαλλόμενη, όπως ορίζεται στο άρθρο 120 του ν. 4611/2019. Ομολογία των μειώσεων αποτελεί η μείωση της δαπάνης κατά 200 εκατ. για τις συντάξεις, όπως περιέχεται στον προϋπολογισμό του 2020, τον οποίο ψήφισε η Ν.Δ.
ΜΥΘΟΣ δεύτερος ότι προκύπτει ελάφρυνση για το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών. Η αλήθεια είναι, ότι το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών θα έχουν αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές τους. Αυτό συμβαίνει, γιατί η κατώτερη εισφορά με τον ισχύοντα νόμο ανέρχεται σε 185 ευρώ τον μήνα και με το νέο νόμο θα ανέλθει στα 220 ευρώ τον μήνα.
ΜΥΘΟΣ τρίτος ότι υπάρχουν αυξήσεις για όλους από την αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης. Οι αυξήσεις αφορούν, μόνο όσους έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης, ενώ είναι γνωστό, ότι από τον ΕΦΚΑ συνταξιοδοτείται το 84% των ασφαλισμένων με λιγότερα από 33 έτη.
ΜΥΘΟΣ τέταρτος ότι η κυβέρνηση μειώνει τις ασφαλιστικές εισφορές για τους μισθωτούς. Η κυβέρνηση μειώνει τις εισφορές υπέρ ΟΑΕΔ κατά 0,9% στερώντας από τον φορέα τη δυνατότητα να εκπονήσει πολιτικές ενεργητικής απασχόλησης.
ΜΥΘΟΣ πέμπτος η θαυματουργή ψηφιοποίηση του ΕΦΚΑ. Το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου αφορά την ένταξη του ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ και τη μετονομασία του σε e-ΕΦΚΑ (Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης). Πρόκειται για μια συγχώνευση φορέων επί χάρτου, χωρίς να έχει προηγηθεί καμία διαδικασία προετοιμασίας της ενοποίησης, είτε αυτή αφορά το διοικητικό της μέρος, είτε τα πληροφοριακά συστήματα, που είναι αδύνατον να ανταποκριθούν άμεσα. Η αιφνιδιαστική ένταξη του ΕΤΕΑΕΠ στον ΕΦΚΑ μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω καθυστερήσεις στην έκδοση συντάξεων και εφάπαξ. Δεν είναι τυχαίο, ότι οι συνταξιοδοτικές εκκρεμότητες επί κυβέρνησης Ν.Δ. έχουν εκτοξευθεί, αυξανόμενες κατά 50%. Οσο για τα έργα της ψηφιοποίησης του ασφαλιστικού ιστορικού, της ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης και απονομής σύνταξης κ.α. είναι έργα που είχαν ήδη ξεκινήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ με την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ και μάλιστα είχαν υπογραφεί και οι σχετικές συμβάσεις.
ΜΥΘΟΣ έκτος ότι η κυβέρνηση φέρνει ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα έως το 2070. Είναι γνωστό, ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας μας έχει έσοδα από την κρατική χρηματοδότηση, τις εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών και την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων. Σύμφωνα με τις αναλογιστικές μελέτες, που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή, η κρατική χρηματοδότηση μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι πολιτικές της Ν.Δ. για την εργασία έχουν οδηγήσει σε απολύσεις και μειώσεις μισθών, ενώ υπαναχωρεί και από τη δέσμευσή της για πραγματική αύξηση του κατώτατου μισθού. Επίσης, στο νομοσχέδιο απουσιάζει κάθε πρόβλεψη για σίγουρη και συνετή αξιοποίηση της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων. Ολα τα ανωτέρω είναι ενδεικτικά της πολιτικής πρόθεσης για υποβάθμιση της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης και όχι διασφάλιση της βιωσιμότητάς της, εφόσον δεν υπάρχει πρόβλεψη στον νόμο για ενίσχυση των αποθεματικών και των πόρων του συστήματος.
ΜΥΘΟΣ έβδομος η ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης. Η κυβέρνηση καλεί τους πολίτες να εμπιστευτούν το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και να πληρώσουν περισσότερα χρήματα, για να λάβουν μεγαλύτερες συντάξεις. Μα, είναι η ίδια κυβέρνηση που μέχρι πρόσφατα άνοιγε τη συζήτηση, ώστε οι νέοι ασφαλισμένοι από το 2021 και μετά να επενδύουν τις ασφαλιστικές εισφορές τους (τους μισθούς τους δηλαδή) σε ιδιωτικούς εναλλακτικούς παρόχους, αναλαμβάνοντας οι ίδιοι το σχετικό ρίσκο!
Συμπερασματικά η κυβέρνηση με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο μειώνει το εισόδημα της μεγάλης πλειονότητας των ελεύθερων επαγγελματιών και των συνταξιούχων και προκαλεί διοικητικά και οργανωτικά προβλήματα στον νέο φορέα, τη στιγμή που παρέλαβε μια διοικητική δομή, η οποία, παρά τις αρρυθμίες της, είχε βρει τον βηματισμό της. Παίρνει πολλά από τους πολλούς μικρομεσαίους με την κατάργηση της μόνιμης 13ης σύνταξης και την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών. Είναι μια κυβέρνηση εχθρική για τον μισθωτό και τον μικρομεσαίο επαγγελματία. Κάνει μια ανάποδη αναδιανομή, υπέρ εκείνων που δεν έχουν ανάγκη μεγαλύτερης κοινωνικής προστασίας.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, νοικοκύρεψε τα οικονομικά των Ταμείων, δημιούργησε τον ΕΦΚΑ, διατήρησε τον δημόσιο και αναδιανεμητικό χαρακτήρα του συστήματος με τις προκαθορισμένες παροχές και τελικά κράτησε όρθια την κοινωνική προστασία, αποδεικνύοντας τις διαθέσεις της υπέρ της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας που θέλει να εκπροσωπεί. Οι πολίτες αντιλαμβάνονται την ποιοτική και ουσιαστική διαφορά και θα αντιδράσουν στην απαξίωση της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης.
* Ο Διονύσης Καλαματιανός είναι βουλευτής Ηλείας ΣΥΡΙΖΑ, π. διοικητής ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
