του Παύλου Δερμενάκη
Η κυβέρνηση της «αριστεράς» κατέθεσε προχθές το προσχέδιο του τρίτου μνημονιακού προϋπολογισμού της. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι η μόνιμη μνημονιακή επιταγή για μεταφορά όλο και μεγαλύτερου βάρους στα λαϊκά στρώματα.
Πρώτο στοιχείο η ανάπτυξη. Ενώ ο προϋπολογισμός του 2017 προέβλεπε για το τρέχον έτος ανάπτυξη 2,7%, τελικά στο εξάμηνο η μικρή ανάκαμψη που καταγράφεται ανέρχεται σε 0,6%. Σε πείσμα όμως των αριθμών η κυβέρνηση συνεχίζει και σχεδιάζει ανάπτυξη για το 2017 1,8%. Δηλαδή στο β’ εξάμηνο 2017 η ανάπτυξη θα ξεπεράσει το 3%, για να φτάσουμε από το 0,6% στο 1,8% και αυτό θεωρείται ρεαλιστικό… Μετά η ανάπτυξη θα πατήσει ελαφρά φρένο για το 2018 και θα πάει στο 2,4%! Οι πρόσφατοι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί για τις επενδύσεις μετριάζονται για το 2017 αλλά θα εκτοξευτούν στο 12,6% το 2018! «Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται».
Στον τομέα των φορολογικών εσόδων προβλέπεται αύξησή τους κατά 1 δισ. ευρώ. Έτσι, για το 2018 η καταργείται η φορολογική έκπτωση 1,5% για μισθωτούς και συνταξιούχους καθώς και η κατάργηση της έκπτωσης φόρου 10% για δαπάνες υγείας. Παράλληλα προβλέπεται η συνέχιση της διαδικασίας αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, η επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων κ.ά.
Βέβαια η κυβέρνηση σχεδιάζει έσοδα αλλά η πραγματική οικονομία δείχνει ότι πλέον βρισκόμαστε στο ανώτατο όριο φοροδοτικής ικανότητας. Ήδη καταγράφεται απόκλιση 1,9 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα στο οκτάμηνο 2017. Υπό αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση «ομολογεί» στο προσχέδιο ότι τα έσοδα 2017 δεν πρόκειται να πιαστούν (-2 δισ.), και αναφέρει μεταξύ των αιτιών τη συρρίκνωση της φορολογικής βάσης χωρίς περεταίρω στοιχεία. Για να πιαστεί λοιπόν ο στόχος του πλεονάσματος περικόπτονται δαπάνες και αυξάνονται τα κρατικά «φέσια» στην αγορά.
Οι κρατικές δαπάνες είναι μειωμένες. Μάλιστα, από όλες τις κατηγορίες δαπανών το 2017 η μείωση αφορά τις κοινωνικές δαπάνες κατά 300 εκατ. ευρώ και το αποθεματικό κατά 700 εκατ. ευρώ για να εξασφαλιστεί 1 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα κατά 300 εκατ. ευρώ μειώνονται αρχικά για μία ακόμα φορά οι κοινωνικές δαπάνες για το 2018. Πρακτικά: Μείωση κατά 50% του επιδόματος θέρμανσης στις φτωχές οικογένειες και κατάργηση («εξορθολογισμό» την ονομάζουν) μιας σειράς επιδομάτων αλληλεγγύης (απροστάτευτων τέκνων, ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, φτώχειας λόγω φυσικών καταστροφών, κ.ά.).
Το δημόσιο συνεχίζει να είναι ο πρώτος «μπαταχτσής» της χώρας. Τον Αύγουστο του 2017 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους στον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν κατά 600 εκατ. ευρώ και ξεπέρασαν τα 6 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζουμε εδώ τις δηλώσεις του κ. Σταθάκη, τότε αρμόδιου υπουργού, ότι μέχρι τον Ιούνιο 2017 θα μηδενιζόταν οι σχετικές οφειλές του δημοσίου…
Στον τομέα των δημοσίων επενδύσεων έχουμε την αποκλειστική σχεδόν στήριξη στους πόρους από την ΕΕ και την καθήλωση του ποσού στα 6,8 δισ. ευρώ για τα έτη 2017 και 2018, από 6,3 δισ. το 2016. Όταν οι μελετητές και οι παράγοντες της αγοράς/παραγωγής ζητούν επενδυτικό σοκ 100 δισ. ευρώ η κυβέρνηση με αυτά τα «ψίχουλα» –που μάλιστα δεν χρηματοδοτούν όλα επενδύσεις αλλά ένα μεγάλο μέρος είναι ουσιαστικά καταναλωτικές δαπάνες– θα πετύχει ανάπτυξη και αύξηση επενδύσεων 12,6% το 2018!
Με αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση σχεδιάζει να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,21% το 2017 και 3,57% το 2018. Και μπορεί για το 2017 να πετύχει το στόχο των δανειστών του 1,75% με τη γνωστή μέθοδο των περικοπών και του ετεροχρονισμού δαπανών αλλά για το 2018, που ο στόχος είναι διπλάσιος, εκφράζονται πολλές αμφιβολίες ακόμα και από τους δανειστές. Γι’ αυτό έχουν ήδη πέσει στο τραπέζι νέα μέτρα με πιο άμεσο την μεταφορά των ήδη ψηφισμένων αποφάσεων για τις μειώσεις των συντάξεων από το 2019 στο 2018. Η κυβέρνηση για να κατευνάσει αυτές τις ανησυχίες καταφεύγει στη διαδικασία, για το 2017, επίτευξης μεγαλύτερου πλεονάσματος σε μια προσπάθεια να κερδίσει χρόνο και να σχεδιάσει… την βολικότερη κατ΄ αυτήν ημερομηνία των εκλογών.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κυβέρνησης, στόχων όλων αυτών είναι ο περιορισμός του δημόσιου χρέους. Ποια είναι όμως η πραγματικότητα; Για την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ από 312 δισ. ευρώ το 2015 εκτιμάται σε 328 δισ. το 2018 παρουσιάζοντας αύξηση σε όλη την περίοδο παρά τις επιτυχίες με τα πλεονάσματα. Ενώ με τα τελικά στοιχεία του ΑΕΠ 2016 ανερχόταν σε 179% του ΑΕΠ.
Μαζί με όλα αυτά βέβαια και η «δημιουργική λογιστική». Ο χρεοκοπημένος ΕΟΠΠΥ, για το 2017 εμφανίζει ότι θα έχει πλεόνασμα σχεδόν μισό δισ. όταν από τα στοιχεία του υπουργείου προκύπτει ότι στο 7μηνο 2017 οι οφειλές του είχαν ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή οι πλούσιοι σήμερα είναι πλουσιότεροι σε σύγκριση με το 2010 και οι φτωχοί φτωχότεροι. Το πλουσιότερο 20% το 2010 είχε 5,6 φορές το εισόδημα των φτωχότερων. Ενώ σήμερα το νούμερο έχει διαμορφωθεί σε 6,5 φορές πάνω. «Η διαφορά των φτωχών με τους πλούσιους σήμερα έχει μεγαλώσει», ανέφερε προχθές στη Βουλή ο επικεφαλής του Γραφείου, καθηγητής κ. Π. Λιαργκόβας. Εύγε…
