Τα βασικά σημεία και τις ανατροπές που θα φέρει στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων της ΕΕ η επόμενη Προγραμματική Περίοδος 2014- 2020 συζητήθηκαν σε δείπνο εργασίας που παρέθεσε χθες βράδυ ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική, κ. Johannes Hahn...
στον περιφερειάρχη Πελοποννήσου, κ. Πέτρο Τατούλη και θεσμικούς και επαγγελματικούς φορείς της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Στην ομιλία του ο Ευρωπαίος Επίτροπος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάδειξη της περιφερειακής διάστασης των επιχειρησιακών προγραμμάτων για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014 – 2020. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Χαν τα νέα επιχειρησιακά προγράμματα ενδείκνυται να είναι πολυτομεακά και πολυταμειακά.
Ο κ. Γιοχάνες Χαν δήλωσε υπέρμαχος του θεσμού του Καλλικράτη και της Περιφερειακής Ανάπτυξης και πρόσθεσε ότι η υπέρβαση της κρίσης είναι δυνατή μόνο μέσα από την ενίσχυση του θεσμού αυτού. Επιπρόσθετα συνεχάρη τον περιφερειάρχη Πελοποννήσου, κ. Πέτρο Τατούλη για το Περιφερειακό Ταμείο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, που αποτελεί εξαιρετικό δείγμα περιφερειακής χρηματοδότησης και περιφερειακής ανάπτυξης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καινοτόμο και πιλοτικό σχέδιο, ενώ σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων εξέφρασε τη βεβαιότητά του για την ευόδωση του στρατηγικού σχεδιασμού που ακολουθεί η Πελοπόννησος. «Στηρίζω τις προσπάθειές σας ώστε να δημιουργηθεί ανάλογο επιχειρηματικό πνεύμα στην υπόλοιπη χώρα» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Χαν ενώ δεσμεύτηκε να εξετάσει το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των συνεταιριστικών τραπεζών.
Ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, κ. Πέτρος Τατούλης δήλωσε ότι η αρχιτεκτονική της νέας προγραμματικής περιόδου υπηρετεί με πολύ καλύτερο τρόπο την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας, αφού τα επιχειρησιακά προγράμματα θα είναι πολύ πιο συνεκτικά και αποτελεσματικά υπό την αποκλειστική ευθύνη των αιρετών περιφερειακών διοικήσεων, επεσήμανε ωστόσο τον κίνδυνο και αυτό το πρόγραμμα να υπηρετήσει διαχειριστικές και όχι πολιτικές και ουσιαστικά αναπτυξιακές πολιτικές, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα. Ο κ. Τατούλης έκανε ιδιαίτερη μνεία στην πρόοδο του προγράμματος της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ενώ ανέφερε ότι στα τομεακά προγράμματα των υπουργείων είναι ενταγμένα έργα ισόποσου προϋπολογισμού με αυτόν του ΠΕΠ Πελοποννήσου. Έδωσε έμφαση στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η περιφέρεια Πελοποννήσου, μέσω των οποίων υλοποιεί ήδη την ολική διαχείριση των στερεών αποβλήτων και προανήγγειλε την ένταξη σε ΣΔΙΤ του αεροδρομίου της Τρίπολης, του σιδηροδρόμου και της Μαρίνας της Μονεμβάσιας.
Τέλος διατύπωσε τρία αιτήματα στον Ευρωπαίο Επίτροπο, την αρωγή του στη σύσταση Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας, δεύτερον στην επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου με ΣΔΙΤ και τρίτον στην απόδοση του καθεστώτος της Ειδικής Οικονομικής Ζώνης για τους τομείς της ναυτιλίας και της ενέργειας.
Αναλυτικότερα
Ειδικότερα, στην τοποθέτησή του ο Ευρωπαίος Επίτροπος, κ. Γιοχάνες Χαν ανακοίνωσε ότι προστίθεται στις ήδη δύο υπάρχουσες κατηγορίες των Περιφερειών, Ένταξης και Αναπτυγμένες, μια νέα κατηγορία, αυτή των Περιφερειών Μετάβασης. Η κατηγοριοποίηση αυτή θα συναρτηθεί με την απόφαση για την κατανομή των πόρων, αλλά και με τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν, με κύριο γνώμονα τη βελτίωση αξιοποίησης των επενδύσεων.
Η φιλοσοφία της νέας Προγραμματικής Περιόδου για την Περιφερειακή Ανάπτυξη είναι η υλοποίηση της πολιτικής των επενδύσεων και όχι η πολιτική «ελεημοσύνης», με στόχο οι επενδύσεις να γίνουν σε Περιφέρειες, μέσα από έργα και αναδόχους η απόδοση των οποίων θα είναι υψηλότερη από τους αρχικούς πόρους. Ως παράλληλο στόχο ωστόσο έθεσε την ευημερία των πολιτών, όπου το στοιχείο της αλληλεγγύης έχει σημαίνοντα ρόλο στον τρόπο κατανομής των κονδυλίων.
Σκληρό πυρήνα της πολιτικής του πρότασης χαρακτήρισε ο Ευρωπαίος Επίτροπος την πολιτική έξυπνης εξειδίκευσης, με σημαντικό ρόλο να έχουν τα clusters (δίκτυα) και τα στοιχεία καινοτομίας. Επεσήμανε, ωστόσο, ο κ. Χαν τη σημασία υιοθέτησης της στρατηγικής μάρκετινγκ και διαχείρισης των νέων τεχνολογιών, ως μια μεθόδευση προκειμένου να καταστούν πιο ανταγωνιστικές.
Απώτερος στόχος, σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο είναι όχι να υποστηρίζεται η Ελλάδα στο διηνεκές, αλλά να καταστεί η Ελλάδα ισχυρό μέλος της Ευρωπαϊκής Οικογένειας και να μπορεί και αυτή σύντομα να προσφέρει ανάλογη βοήθεια σε κράτη- μέλη που στη συνέχεια ενδεχομένως να χρειαστούν.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Πέτρος Τατούλης στην ομιλία του πρόταξε τη σημασία της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής ως το κύριο μέσο επίτευξης της πολιτικής της σταθερότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά τις επιταγές της Συνθήκης της Λισαβόνας.
Ο κ. Τατούλης επεσήμανε τη σημασία της διοικητικής μεταρρύθμισης του Καλλικράτη, σύμφωνα με την οποία συστήθηκαν οι Περιφέρειες, οι οποίες αποτελούν ένα πολύ σημαντικό θεσμό ανάπτυξης, λόγω της εγγύτητας προς τον πολίτη και της συνεπαγόμενης αποτελεσματικότητας τους.
«Το 2013 θα είναι κομβικός χρόνος για την εξέλιξη της προσπάθειας της χώρας γιατί θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για κινητικότητα της οικονομίας. Το πρόβλημα, ωστόσο, παραμένει μεγάλο, αφού η ύφεση της οικονομίας έχει αποδομήσει τον παραγωγικό ιστό» τόνισε ο Περιφερειάρχης και πρόσθεσε ότι «η κρισιμότητα έγκειται στο γεγονός ότι η χώρα πρέπει να εναρμονιστεί γρήγορα σε εξαιρετικά τολμηρά γεγονότα».
Ο κ. Τατούλης έθιξε ακόμη το μείζον πρόβλημα της ανεργίας η οποία βρίσκεται σε υψηλότερα ποσοστά από αυτά που έχουν ανακοινωθεί και ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος οι σημαντικές οικογενειακές επενδύσεις που έχουν γίνει για τη μόρφωση των νέων Ελλήνων να χαθούν, είτε με τη φυγή τους στο εξωτερικό, είτε με την παραμονή τους σε αδράνεια λόγω της ανεργίας.
Κάνοντας έναν απολογισμό της διαχείρισης του ΕΣΠΑ από την Περιφέρεια Πελοποννήσου ο κ. Τατούλης ανέφερε ότι το πρόγραμμα, όταν παρέλαβε την ευθύνη του η αιρετή Περιφέρεια, παρουσίαζε σημαντική υστέρηση (8 % εκταμιεύσεις και πολύ χαμηλά ποσοστά συμβασιοποιήσεων, χωρίς πλάνο ωριμότητας έργων για νέες εντάξεις) ενώ τώρα η πρόοδος είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα (74% συμβασιοποιήσεις, 37 % εκταμιεύσεις, 144 % overbooking του προγράμματος), ενώ παράλληλα με το σχεδιασμό της η Περιφέρεια έχει εντάξει στα τομεακά προγράμματα των Υπουργείων έργα που αντιστοιχούν σε ένα ακόμα πρόγραμμα σαν το δικό της.
Αναφορικά με το σύμφωνο εταιρικής σχέσης, το οποίο θα πρέπει να συνάψει η χώρα για την περίοδο 2014 – 2020, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου τόνισε την ανάγκη το νέο πρόγραμμα να είναι πολυτομεακό και πολυταμειακό με την ευθύνη να ανήκει μόνο στις Περιφέρειες. «Το πρόβλημα μέχρι τώρα ήταν ότι ο αναπτυξιακός σχεδιασμός γινόταν σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες, ενώ με τον τρόπο αυτό δίνεται η δυνατότητα στις Περιφέρειες να αναπτύξουν τη δική τους πολιτική, εναρμονισμένη βέβαια απόλυτα στην ευρύτερη στόχευση της χώρας και των κεντρικών πολιτικών της οργάνων».
Η Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με τον Περιφερειάρχη, έχει εισαγάγει πολλές νέες απόψεις, που καταδεικνύουν «την άλλη οπτική για την κρίση της χώρας. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου θέλει να αναδείξει την ύπαρξη μιας άλλης χώρας που τολμά, προσπαθεί και για το λόγο αυτό μπορεί και αισιοδοξεί». Συγκεκριμένα, ο κ. Τατούλης ανέφερε τη φιλοσοφία αυτοχρηματοδότησης των επενδύσεων, τη δημιουργία ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος, την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας με τη μέθοδο σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), με έργο σημαία τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων που αποτελεί πιλότο για όλη τη χώρα, και τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το Περιφερειακό Ταμείο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.
Όσον αφορά τις παραλείψεις του σχεδιασμού για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014 – 2020, ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε στην έλλειψη κωδικών για την ανάπτυξη ολοκληρωμένων δράσεων για τον τουρισμό, αλλά και για αθλητικές δραστηριότητες και εγκαταστάσεις.
Αναφορικά με τον τομέα των αγροτικών προϊόντων και τη διασύνδεσή του με την καινοτομία, που θα προσδώσει προστιθέμενη αξία στα Πελοποννησιακά προϊόντα, ο κ. Τατούλης ανακοίνωσε ότι υπάρχει συμφωνία με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και το Πανεπιστήμιο Πατρών για τη σύσταση Ερευνητικού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου στάθηκε ιδιαίτερα σε ένα ακόμη ζήτημα, στη δυσκολία αντίληψης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο της αναγκαιότητας ανακεφαλαιοποίησης των συνεταιριστικών τραπεζών, τη συμβολή των οποίων στην περιφερειακή ανάπτυξη χαρακτήρισε ιδιαίτερα κρίσιμη.
Μετά την τοποθέτηση του Περιφερειάρχη παρουσιάστηκε στον Ευρωπαίο Επίτροπο ο σχεδιασμός της Περιφέρειας Πελοποννήσου για τη Διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων και το Περιφερειακό Ταμείο Στήριξης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Χαν στη δευτερολογία του δήλωσε τη στήριξή του στο θεσμό του Καλλικράτη και τόνισε την ανάγκη να ενισχυθεί με ακόμα πιο αποφασιστικές αρμοδιότητες προκειμένου να έχουν οι Περιφέρειες τη δυνατότητα εφαρμογής μιας ισχυρής πολιτικής, «γιατί μια ισχυρή περιφερειακή τοπική διακυβέρνηση μπορεί να αποτελέσει τμήμα της επιτυχίας της χώρας».
Έθεσε επίσης στον πυρήνα των πλεονεκτημάτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου τον τουρισμό και πρόσθεσε ότι αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς τομείς οικονομίας στην Ευρώπη, πόσο μάλλον στην Πελοπόννησο, όπου το πολιτιστικό απόθεμα είναι ιδιαίτερα πλούσιο. Συνεπώς, οι επενδύσεις στον τουρισμό θα είναι όχι μόνο επιλέξιμες στην επόμενη προγραμματική περίοδο, αλλά εξαιρετικά κρίσιμες.
Αναφορικά με την τυποποίηση των αγροτικών προϊόντων, ο Ευρωπαίος Επίτροπος δήλωσε ότι αποτελεί ένα τομέα με πολλές δυνατότητες και είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκάθαρη στρατηγική. Ως εκ τούτου προκύπτει και η αντίστοιχη χρηματοδότηση μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Ως σημαντικό πρόβλημα χαρακτήρισε επίσης την απουσία κτηματολογίου, η οποία λειτουργεί αποτρεπτικά για την προσέλκυση επενδύσεων, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη πρόταξής του από το ΥΠΕΚΑ. Θετικά αναφορά έκανε επίσης ο Ευρωπαίος Επίτροπος και στο αίτημα της Ελληνικής κυβέρνησης προς τη Γαλλία για τη συνδρομή της στην αναμόρφωση της δημόσιας διοίκησης.
Σε ό,τι αφορά τις συνεταιριστικές τράπεζες και την ανακεφαλαιοποίησή τους, όπως έθεσε το ζήτημα ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, δεσμεύτηκε να εξετάσει το ζήτημα, για το οποίο έχει ευαισθητοποιηθεί και ο Michel Barnier, Ευρωπαίος Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά, προκειμένου να υπάρξει μια συμφωνία αποδεκτή από όλα τα κράτη – μέλη.
Για τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου την επόμενη προγραμματική περίοδο ο κ. Χαν ανέφερε ότι ως μεταβατική Περιφέρεια το ποσοστό συγχρηματοδότησης μπορεί να φτάσει το 70 – 80%. Ειδική αναφορά έκανε στην υιοθέτηση επιχειρηματικού πνεύματος για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω του οποίου αφενός θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάκαμψη της χώρας και αφετέρου θα αντιμετωπισθεί το κρίσιμο ζήτημα της ανεργίας.
Με τη φράση «αν επιτύχετε εσείς, θα πετύχει η Ελλάδα και θα πετύχει και η Ευρώπη», ο Ευρωπαίος Επίτροπος εξέφρασε την εμπιστοσύνη του προς την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Περιφερειάρχη, τους θεσμικούς και παραγωγικούς φορείς.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, κ. Πέτρος Τατούλης, αφού εξέφρασε την εκτίμησή του στο πρόσωπο του Ευρωπαίου Επιτρόπου για τη συνεισφορά του, ζήτησε τη συνδρομή της Επιτροπής και του ιδίου προσωπικά για τρείς προτεραιότητες της Περιφέρειας Πελοποννήσου, τη σύσταση Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας, δεύτερον, την επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου της Πελοποννήσου με ΣΔΙΤ, όπου πολύτιμη θα είναι και η βοήθεια της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ και τρίτον, την απόδοση του καθεστώτος της Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στους τομείς της ναυτιλίας και της ενέργειας.
Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Δημήτρης Δράκος σημείωσε την ανάγκη να κρατηθεί η χρηματοδότηση του γεωργικού ταμείου σε υψηλά επίπεδα, να συνεχιστεί η Κοινή Αγροτική Πολιτική και να συρρικνωθεί ο γραφειοκρατικός μηχανισμός για να αναπτυχθεί η επιχειρηματικότητα. Τόνισε επίσης την κάθετη διαφωνία του με τη δημοσιονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγεί σε συρρίκνωση πόρων, γεγονός που θα δημιουργήσει ακόμα περισσότερα προβλήματα.
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορινθίας και πρόεδρος της Διαχειριστικής Ευρωπαϊκών προγραμμάτων των 16 Επιμελητηρίων σε 4 Περιφέρειες κ. Βασίλης Νανόπουλος στην τοποθέτησή του ζήτησε τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων που αφορούν τις επιχειρήσεις από ένα φορέα, των επιμελητηρίων ΕΦΕΠΑΕ. Ζήτησε, δηλαδή, τη συγχώνευση των ΟΠΑΑΧ και των Leader στον ΕΦΕΠΑΕ, ώστε να υπάρχει ένας οργανισμός για όλη τη χώρα.
Ο Ειδικός Γραμματέας ΣΔΙΤ κ. Νικόλαος Μαντζιούφας αναφέρθηκε στο πρόγραμμα της Περιφέρειας Πελοποννήσου για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων ως πιλοτικό, ενώ ο Δήμαρχος Τρίπολης κ. Ιωάννης Σμυρνιώτης έθιξε τα ζητήματα της χωροταξίας, του κτηματολογίου, της διαχείρισης των απορριμμάτων και της παραγόμενης ενέργειας μέσω Ανανεώσιμων Πηγών. Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αρκαδίας κ. Ιωάννης Μπουντρούκας κατέθεσε την άποψη ότι το Περιφερειακό Ταμείο Στήριξης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων θα προσφέρει λύσεις στο μείζον πρόβλημα της ρευστότητας και προσυπέγραψε την άποψη ότι η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας θα συνεισφέρει στην καταπολέμηση της ανεργίας. Ο εκπρόσωπος της συνεταιριστικής τράπεζας Πελοποννήσου, κ. Αλέξανδρος Αθηναίος επεσήμανε την αδήριτη ανάγκη για ανακεφαλαιοποίηση των συνεταιριστικών τραπεζών, ενώ ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λακωνίας, κ. Κωνσταντίνος Πανδής τάχθηκε υπέρ μιας λιτής ανάπτυξης και όχι μιας αναπτυξιακής λιτότητας. Ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης κ. Απόστολος Παπαφωτίου τάχθηκε αναφανδόν υπέρ των 13 προγραμμάτων στη νέα προγραμματική περίοδο και έκανε μια σύντομη αναφορά στον πλούτο των έργων που εκτελούνται στο χώρο του πολιτισμού στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Στο δείπνο εργασίας συμμετείχαν επίσης ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα κ. Πάνος Καρβούνης, στελέχη του γραφείου του κ. Χαν, μέλη της διεύθυνσης Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης κ. Ανδρέας Πουλάς, η Αντιπεριφερειάρχης Λακωνίας κ. Αδαμαντία Τζανετέα, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Γεώργιος Πουλοκέφαλος, ο Δήμαρχος Άργους – Μυκηνών κ. Δημήτριος Καμπόσος, το μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Ξενοδόχων και Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Πελοποννήσου κ. Δημήτριος Πολλάλης, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αργολίδας, κ. Δαμούλος Φώτιος, ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας, κ. Δημόπουλος Δημήτριος, ο Αναπληρωτής Πρόεδρος ΑΤΕΙ Καλαμάτας κ. Δημόπουλος Ιωάννης, ο Πρόεδρος του ΟΕΒΕ κ. Θεοδωρόπουλος Παναγιώτης, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Αργολίδας κ. Μωριάτης Παναγιώτης, ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας, κ. Μανιάτης Δημήτριος, ο Πρόεδρος της ΒΙ.ΠΕ. Τρίπολης κ. Σύριος Ανδρέας και στελέχη της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Πελοποννήσου.