μπορείς μάλιστα να πείς και της Ελλάδας ολάκερης. Τα Χανιά έχουν ομορφιά φυσική και προνομιούχα, καλοπροστατεμένη. Άγρυπνοι κέρβεροι τους από το Νότο, στέκουν οι θεόρατες Μαδάρες με το ακατάλυτο πανοραμικό μεγαλείο τους. Από το Βοριά πάλι, η πάγχρωμη απεραντοσύνη του Κρητικού Πέλαγου, αγκαλιασμένη από τα μακροχέρικα πανώρια της ακρωτήρια.
Και από ολούθε η γή της η κατακόκκινη, πρασινόμαλλη και σπαρμένη με άγρια ασημοχάρακα. Μια γή που σου φαίνεται σαρκωμένη, ψυχωμένη και ζωντανή, τόσο, που το μελετάς αν πρέπει να την πατήσεις.."
Μανόλης Σκουλούδης, 1974
Πώς να ταξιδέψετε στα Χανιά
Στα Χανιά μπορείτε να ταξιδέψετε με αεροπλάνο με εσωτερικές πτήσεις από άλλα αεροδρόμια της Ελλάδας, αλλά και με διεθνείς τσάρτερ πτήσεις από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το αεροδρόμιο "Ιωάννης Δασκαλογιάννης" των Χανίων βρίσκεται στην χερσόνησο Ακρωτήρι, 14 χιλιόμετρα ανατολικά από την πόλη και συνδέεται με αυτήν με λεωφορείο και ταξί.
Στα Χανιά από το λιμάνι του Πειραιά. Υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια από Πειραιά για το λιμάνι της Σούδας, που βρίσκεται 7 χιλιόμετρα ανατολικά από την πόλη. Το ταξίδι από ή για τον Πειραιά διαρκεί περίπου 10 ώρες και τα πλοία αναχωρούν τις βραδινές ώρες (9 μμ) και φτάνουν νωρίς το πρωί (5:30 πμ). Οι επιβάτες μπορούν να κοιμηθούν σε καμπίνα ή σε πολυθρόνες αεροπορικού τύπου (πιο φτηνό εισιτήριο), ενώ στο πλοίο λειτουργούν εστιατόρια και καφετέριες. Τους καλοκαιρινούς μήνες γίνονται και ημερήσια δρομολόγια.
Επίσης, χειμώνα και καλοκαίρι υπάρχουν τα γρήγορα πλοία (super fast ferries) που ταξιδεύουν από και προς τα Χανιά σε 4,5 ώρες περίπου με αναχώρηση στις 4:30 μμ και άφιξη στις 8:30 μμ.
Χανιά, η νέα πόλη
Τα Χανιά θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελούνται από δύο πόλεις: την παλιά πόλη και τη νέα, που συνυπάρχουν αρμονικά σε ένα ενιαίο σύνολο. Η νέα πόλη αγκαλιάζει την παλιά και απλώνεται σε ολοένα μεγαλύτερη ακτίνα. Η ρυμοτομία της είναι αρκετά καλή κοντά στο κέντρο και δεν θα δυσκολευτείτε να βρείτε το δρόμο σας. Δυστυχώς η εικόνα αυτή αλλάζει στα προάστια, όπου είναι εύκολο να χάσετε το δρόμο σας.
Μια κοινή διαπίστωση είναι ότι πολύ εύκολα θα βρείτε το δρόμο για να μπείτε στα Χανιά ερχόμενοι από άλλες περιοχές, αλλά δύσκολα θα καταφέρετε να φύγετε από την πόλη. Ισως βέβαια και να μην θέλετε να φύγετε εύκολα, γιατί τα Χανιά είναι μια πόλη που εύκολα θα σας μαγέψει.
Η παλιά πόλη στα Χανιά
Η παλιά πόλη στα Χανιά εξακολουθεί να είναι ο πυρήνας των Χανίων, με τα στενά δαιδαλώδη σοκάκια της και τα διατηρητέα κτίρια διαφόρων περιόδων, όπου θα απολαύσετε ρομαντικούς περιπάτους. Πολλά από αυτά τα κτίρια χρησιμοποιούνται σήμερα σαν μικρά ξενοδοχεία, σαν εστιατόρια, καταστήματα ή κατοικίες.
Μη διστάσετε να περιπλανηθείτε στα στενά της παλιάς πόλης και να ψάξετε για τις όμορφες εικόνες που περιμένουν να τις ανακαλύψετε. Απαραίτητος σύντροφος σας θα πρέπει να είναι η φωτογραφική σας μηχανή, καθώς τα Χανιά θεωρούνται μια από τις πιο φωτογραφημένες πόλεις στην Ελλάδα.
Η παλαιά πόλη επεκτείνεται παράλληλα με το ενετικό λιμάνι των Χανίων από το φρούριο του Φιρκά και το Ναυτικό Μουσείο, μέχρι την Πύλη της Αμμου μετά τα νεώρια προς τα ανατολικά. Πρόκειται για το κομμάτι της πόλης που περικλείεται από τα ενετικά τείχη και συμπεριλαμβάνει τα βυζαντινά Χανιά, αυτά που περικλείονταν από τα μικρότερης έκτασης βυζαντινά τείχη. Τα βυζαντινά τείχη προστάτευαν το φρούριο Καστέλι, το λόφο που πρωτοκατοικήθηκε στα Χανιά την νεολιθική εποχή.
Ο λόφος Καστέλι είναι αυτός που ορθώνεται πάνω από το τούρκικο τζαμί στο Ενετικό λιμάνι. Εκεί βρίσκονταν η ακρόπολη της αρχαίας Κυδωνίας, τα μινωικά Χανιά. Εκεί επίσης χτίστηκε το πρώτο βυζαντινό φρούριο, το Καστέλι, που περιβάλλονταν από τείχη με πολλούς πύργους και προμαχώνες. Στη συνέχεια εκεί εγκαταστάθηκαν οι Ενετοί το 1252 όπου και διαμορφώθηκε η έδρα του ρετούρη (διοικητή Χανίων), ενώ στο ίδιο μέρος ήταν το κονάκι των πασάδων κατά τη τουρκοκρατία. Τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας μέσα στο Καστέλι κατοικούσαν οι αριστοκρατικές οικογένειες των χριστιανών. Το μεγαλύτερο μέρος της συνοικίας ισοπεδώθηκε με τους βομβαρδισμούς του Β’ Παγκόσμιου πολέμου και έτσι χάθηκε μια για πάντα η μεσαιωνική της όψη. Σήμερα σώζεται μόνο η βάση του τείχους από Βορρά. Αυτό που έχει επίσης διατηρηθεί είναι ο κεντρικός δρόμος που το διέσχιζε, η σημερινή οδός Κανεβάρο με τα επιβλητικά αρχοντικά.
Η περιήγηση μας στα Χανιά θα ξεκινήσει από την Δημοτική αγορά στο κέντρο της πόλης. Στη συνέχεια θα μπούμε στην παλιά πόλη και θα κατευθυνθούμε προς το ενετικό λιμάνι. Θα περπατήσουμε όλο το μήκος του ενετικού λιμανιού, θα φτάσουμε στην Πύλη της Αμμου και θα επιστρέψουμε μέσα από τα στενά της Σπλάντζιας στο σημείο απ' όπου ξεκινήσαμε. Φυσικά η διαδρομή αυτή είναι καθαρά ενδεικτική και θα είναι καλύτερα να την πραγματοποιήσετε τμηματικά σε 2 ή περισσότερες μέρες, ώστε να μην έχετε την πίεση του χρόνου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, αφού επισκεφτείτε το μουσείο συνεχίστε την οδό Χάληδων για να φτάσετε στην Πλατεία Συντριβανίου στο ενετικό λιμάνι. Από εκεί μπορείτε να περπατήσετε κατά μήκος της προκυμαίας προς τα αριστερά μέχρι το Ναυτικό μουσείο.
Εναλλακτικά, μετά το μουσείο στρίψτε αριστερά στην Οδό Ζαμπελίου και περπατήστε την απολαμβάνοντας την μαγεία των στενών της παλιάς πόλης. Περπατήστε όλο το μήκος της οδού Ζαμπελίου, συνεχίστε στην οδό Θεοτοκοπούλου και στρίψτε δεξιά στην οδό Αγγέλου μέχρι το Ναυτικό Μουσείο Χανίων.
Ενετικό λιμάνι
Ναυτικό Μουσείο Χανίων και Φρούριο Φιρκάς
Γιαλί Τζαμί, το τούρκικο τζαμί στο ενετικό λιμάνι των Χανίων
Νεώρια ή Αρσενάλια
Κουμ Καπί
Σπλάντζια, από τη Σπλάντζια θα φτάσετε ξανά στη Δημοτική Αγορά, το σημείο απ' όπου ξεκινήσαμε την περιήγηση μας στην παλιά πόλη των Χανίων
Χαλέπα, η συνοικία της Χαλέπας είναι στο ανατολικό όριο της πόλης και θα είναι καλύτερα να την επισκεφτείτε χωριστά λόγω απόστασης. Για παράδειγμα, το σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου είναι 1 χιλιόμετρο περίπου από το Κουμ Καπί.
Τάφοι Βενιζέλων, λίγο μετά τη Χαλέπα στον Προφήτη Ηλία στο Ακρωτήρι αξίζει να επισκεφτείτε τους Τάφους των Βενιζέλων και να απολαύσετε τη μαγευτική θέα προς τα Χανιά.
Για την περιήγηση σας στα Χανιά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε τον παραπάνω χάρτη, είτε ένα πολύ λεπτομερή χάρτη της παλιάς πόλης των Χανίων.
