29 Ιουλ 2011

Υπό το βλέμμα των αγορών Του Κώστα Βεργόπουλου


Από αρχαιοτάτων χρόνων, τα θαύματα διαρκούν μόνον τρεις ημέρες. 
Γιατί άραγε η αισιοδοξία για την πρόσφατη «διάσωση» της χώρας να διαρκούσε περισσότερο;
Το κλασικό σενάριο επαναλήφθηκε: μετά την αρχική ευφορία, εισβάλλει η αμφιβολία, η κατάθλιψη...
επανεγκαθίσταται.
Τα οφέλη των δύο πρώτων ημερών ρευστοποιούνται την τρίτη, το μέλλον παραμένει ακριβώς όπως ήταν πριν: σκοτεινό και αδιανόητο.

Μόνοι ωφελημένοι του τριημέρου, όσοι ήσαν και πριν από αυτό: οι κερδοσκόποι, με ευρωπαϊκή συνδρομή.
Χαμένοι, όσοι ήσαν και πριν από αυτό: αυτοί, με τις θυσίες των οποίων προεξοφλείται πάντα ότι οι πρώτοι θα συνεχίζουν να αντλούν αθέμιτα και αδιέξοδα πλεονεκτήματα.

Η διαφημιζόμενη ως «ευρωπαϊκή λύση στο ελληνικό πρόβλημα» αποδεικνύεται ούτε ευρωπαϊκή ούτε ελληνική, αλλά κυρίως μέριμνα προς εξασφάλιση των πιστωτών. Οι ισχυροί της Ευρώπης εξασφαλίζουν τις τράπεζές τους έναντι της αβέβαιης ρευστότητος του οφειλέτη. Μεταθέτουν στον οφειλέτη το κόστος της δικής τους ευθραυστότητος που επιβαρύνεται από την ανάληψη υψηλών κινδύνων σε συνθήκες προβληματικής τραπεζικής κεφαλαιοποίησης.
Ούτε το ευρώ διασώζεται ούτε η χώρα μας εξασφαλίζεται. Εάν η ελληνική κυβέρνηση σεβόταν τον εαυτόν της, θα έπρεπε να ανησυχεί αντί να επιχαίρει.

Ουδείς στόχος επιτυγχάνεται: η ύφεση και το δημόσιο έλλειμμα υπερβαίνουν κάθε πρόβλεψη, το χρέος εκτινάσσεται, η χώρα παραμένει εκτός αγορών τουλάχιστον μέχρι το 2020, στο έλεος των πιστωτών. Ανεπίδοτη η κυβερνητική προσδοκία για ένταξη στην προβληματική ομάδα χωρών της ευρωζώνης, με την ελπίδα ομοσπονδιακής διευθέτησης.
Από την «ελληνική συνταγή» αποκλείστηκαν οι ομοιοπαθείς ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα κηρύσσεται ειδική περίπτωση, που δεν ομαδοποιείται με καμιά άλλη. Κανείς ευρωπαϊκός μηχανισμός διαχείρισης παρόμοιων περιπτώσεων δεν θεσπίστηκε, η «διάσωση» της χώρας μας αφέθηκε σε διμερείς σχέσεις με το σύνολο των εταίρων της. Η ευρωπαϊκή διαχείριση του ελληνικού χρέους δεν μετεξελίσσεται σε ομοσπονδιακή, παραμένει πελατειακή.

Παράλληλα, επιδιώκεται εθελοντική συμμετοχή ιδιωτών στο κόστος της «διάσωσης». Ωστόσο, οι εθελοντές ιδιώτες όχι μόνον ακόμη αναζητούνται, αλλά και δεν εκτίθενται ιδιαίτερα: ανταλλάσσουν ομόλογα απόδοσης 3% έναντι νέων με απόδοση μέχρι 6% και 6,5%.
Ποιος ωφελείται από την ανταλλαγή; Ο οφειλέτης που κερδίζει χρόνο, αλλά χάνει εισόδημα, ή ο πιστωτής που παραχωρεί χρόνο, αλλά εξασφαλίζει αυξημένη απόδοση; Η αποπληρωμή του χρέους μετατίθεται σε βάθος χρόνου, χωρίς όμως το εισόδημα της οφειλέτριας χώρας να σταθεροποιείται ούτε, ακόμη λιγότερο, να απεμπλέκεται από τη σημερινή πτωτική δυναμική.

Επιτράπηκε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητος (ΕΜΧΣ) να εξαγοράζει κρατικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά. Αυτό σημαίνει ότι ο ΕΜΧΣ δεν χρηματοδοτεί απ' ευθείας τα κράτη και περιορίζεται στο να παρεμβαίνει στις χρηματαγορές ως ιδιώτης. Ακόμη και αν αυτό συνιστά βήμα προς το περιβόητο ευρω-ομόλογο, το μέγιστο και ανεπίλυτο πρόβλημα για την προσδοκώμενη ευρωπαϊκή ομοσπονδιοποίηση δεν είναι τόσο η άντληση πόρων, όσο κυρίως η πρόσφορη κατανομή τους προς ενίσχυση των προβληματικών περιφερειών. Ενόσω η κατανομή πραγματοποιείται μέσω αγορών και όχι ομοσπονδιακών θεσμών, οι περιφερειακές ανισομέρειες θα οξύνονται, η ευρωπαϊκή συνοχή θα διατελεί υπό αύξουσα πίεση.


Μνημονεύθηκε επίσης κάποιο Σχέδιο Μάρσαλ, που όμως τελικά αποσύρθηκε. 
Η μαγεία των λέξεων έχει τα όριά της: πόσο βάσιμη είναι η προσδοκία αυτόνομων μαζικών επενδύσεων σε συρρικνούμενη οικονομία;
Ο Ελλην πρωθυπουργός καυχάται ότι απέσπασε, έπειτα από «σκληρή διαπραγμάτευση», το δικαίωμα να αποδιαρθρώνει, να βγάζει στο σφυρί τη χώρα του, με πρόσχημα τις νεοφιλελεύθερες «μεταρρυθμίσεις». Ωστόσο, αυτό δεν του το είχε αμφισβητήσει κανείς, παρ' όλο που σήμερα εάν κάτι εξωθεί σε κατάρρευση, αυτό είναι η επίσπευση των επίμαχων «μεταρρυθμίσεων» που παραδίδουν τις χώρες στην ανευθυνότητα των αγορών.

Η Ιρλανδία είχε προ πολλού ολοκληρώσει τις «μεταρρυθμίσεις» για τις οποίες δεσμεύεται σήμερα η ελληνική κυβέρνηση. 
Αυτό δεν εμπόδισε τον πρώην «κελτικό τίγρη» να σωρεύει σήμερα συνολική υπερχρέωση πολλαπλάσια της ελληνικής.
Ενώ το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι διπλάσιο του ιρλανδικού, το ιδιωτικό χρέος της βόρειας χώρας υπερβαίνει 10 φορές το ελληνικό σε όρους εθνικού εισοδήματος.
Εάν στην Ελλάδα νοσεί ο δημόσιος τομέας, στην Ιρλανδία ο ιδιωτικός έχει αποβεί ανίατος και μάλιστα τόσο περισσότερο όσο οι «μεταρρυθμίσεις» έχουν ήδη συντελεσθεί και δεν απομένουν άλλες στην αναμονή.

Δικαίωμα των ηγετών να επιλέγουν τον όλεθρο, αναλαμβάνοντας τις συνέπειες, αλλά και αναφαίρετο δικαίωμα των λαών να προτιμούν την επιβίωση, την αποτελεσματικότητα από την αποτυχία.
kvergo@gmail.com

ΠΗΓΗ: enet.gr