Της Μαρίνας Αλεξανδρή
Το σχέδιο του Κυριάκου Μητσοτάκη ξεδιπλώνεται με πλήρη ευκρίνεια, πίσω από τις πολιτικές αποφάσεις άρσης του lockdown και διαχείρισης της επόμενης μέρας της κρίσης.
Στο οικονομικό του σκέλος, αυτό το σχέδιο κοιτά προς την «μεταρρυθμιστική ανάκαμψη» που, σε καμία περίπτωση, δεν θα είναι για όλους. Και στο πολιτικό, ψάχνει την ευκαιρία και τον ασφαλή διάδρομο ανανέωσης και παγίωσης της κυβερνητικής εξουσίας.Το σημερινό άνοιγμα του λιανεμπορίου, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, ακολουθήθηκε από σειρά διαρροών για άνοιγμα και της εστίασης σε σύντομο χρόνο.
Ο Αδωνις Γεωργιάδης δήλωσε χθες ότι δεν μπορεί ακόμη να γίνει συζήτηση για συγκεκριμένες ημερομηνίες, επιβεβαίωσε όμως την προτεραιότητα. Και την ίδια ώρα διαρροές από άλλες κυβερνητικές πηγές έδειχναν ως ορόσημο για την επαναλειτουργία και της εστίασης την 1η Φεβρουαρίου.
Πίσω από αυτή την σπουδή βρίσκονται η προειδοποίηση Σκυλακάκη ότι οι «πόροι δεν είναι απεριόριστοι», καθώς και οι αριθμοί του προϋπολογισμού που λένε ότι για το πρώτο τρίμηνο έχουν προβλεφθεί μέτρα στήριξης 6,5 δις ευρώ και για το σύνολο της χρονιάς 7,5 δις ευρώ. Κοινώς, αποτελεί ειλημμένη κυβερνητική απόφαση από τον Απρίλιο και μετά, βοηθούντος και του εμβολιασμού του πληθυσμού, να ανοίξει η οικονομία, να γίνει η αποσύνδεση από τον – έτσι κι αλλιώς φειδωλό – κρατικό αναπνευστήρα και να αρχίσει η «επιχείρηση αισιοδοξίας».
Σ’ αυτή την επιχείρηση, η κυβέρνηση ποντάρει σε δύο παράγοντες. Θεωρεί ότι υπάρχει «λίπος» στην κοινωνία και αυτό το στηρίζει, κατ’ αρχάς, στην συγκρατημένη πτώση της κατανάλωσης την χρονιά της πανδημίας – στο πρώτο δεκάμηνο, για παράδειγμα, ο όγκος των λιανικών πωλήσεων υποχώρησε μόνον κατά 2,8%. Ποντάρει επίσης στο «μαξιλάρι» των καταθέσεων επιχειρήσεων και νοικοκυριών που το 2020 αυξήθηκαν κατά 17 δις, και ευελπιστεί ότι το χρήμα αυτό θα πέσει αναδρομικά στην κατανάλωση και σε επενδύσεις.
Η αντιπολίτευση, από την πλευρά της, προειδοποιεί ότι οι μεγάλες νάρκες είναι η κρυφή ανεργία που, μέχρι τώρα, καλύπτεται με τις αναστολές συμβάσεων, και το μη διαχειρίσιμο ιδιωτικό χρέος που δημιουργήθηκε στους μήνες της πανδημίας. Εξ ου και ο Αλέξης Τσίπρας βάζει στην πρώτη γραμμή το αίτημα για διαγραφή χρεών – ως βασική προτεραιότητα για επανεκκίνηση της οικονομίας.
Για το Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο όμως τέτοια προτεραιότητα δεν υφίσταται. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα δεν αποτελούν βασικούς παίκτες στο μεταρρυθμιστικό της σχέδιο για την επόμενη μέρα. Για την ακρίβεια, η βαριά εισοδηματική συμπίεση των τελευταίων θεωρείται απλώς μέρος των «έξυπνων εργαλείων» μείωσης του κόστους στον ιδιωτικό τομέα, και η πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων θεωρούνται απλώς ζόμπι – όπως ορίζει και η μεταρρυθμιστική ατζέντα Πισσαρίδη. Εξ ου και ο Χρήστος Σταϊκούρας απέκλεισε εκ προοιμίου οποιαδήποτε συνολική διαγραφή χρεών, εξ ου και ο Θεόδωρος Σκυλακάκης (και πάλι) προειδοποίησε ότι τα όποια εργαλεία τόνωσης και ανάκαμψης την επόμενη μέτρα δεν θα είναι οριζόντια αλλά θα βασίζονται σε «εξατομικευμένες λύσεις». Το σχέδιο αυτό παραπέμπει εμφανώς σε κοινωνία δύο τρίτων. Και, δοθέντος του ότι εδώ ξεκινά και το δεύτερο σκέλος του κυβερνητικού σχεδιασμού, του πολιτικού και του πιθανού εκλογικού αιφνιδιασμού, εγείρεται ερώτημα για το πώς θα απορροφηθεί το πολιτικό κόστος.
Ούτε επ’ αυτού ωστόσο διαφαίνεται, επί του παρόντος τουλάχιστον, κυβερνητική ανησυχία. Στο Μαξίμου ποντάρουν στο γεγονός ότι η ΝΔ δεν διέρρηξε την σχέση της με τις κοινωνικές ομάδες των συνταξιούχων και των δημοσίων υπαλλήλων που δεν επλήγησαν εισοδηματικά από την κρίση, και επενδύουν στο αφήγημα των ευρωπαϊκών δισεκατομμυρίων που θα αφιχθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Προφανώς πρόκειται για έναν σχεδιασμό με ρίσκα και αιρέσεις – πρόκειται όμως και για έναν σχεδιασμό συνεπή ως προς την επιβεβαιωμένη πια προτεραιότητα της κυβέρνησης: το γεγονός ότι από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζει την κρίση ως ευκαιρία, είτε «μεταρρυθμιστική», είτε πολιτική.
«Το σχέδιο Μητσοτάκη δεν είναι να κάνει εκλογές – το σχέδιο Μητσοτάκη είναι να είναι έτοιμος ώστε, εάν δει και μόλις δει την ευκαιρία, να πάει σε εκλογές», λέει έμπειρος δημοσκόπος.
Μπορεί να ακούγεται κυνικό εν μέσω ύφεσης και πανδημίας, αλλά ισχύει…
TVXS.GR
