Της Νικόλ Λειβαδάρη
Το Oruc Reis παραμένει για δεύτερο 24ωρο στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και, σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, έχει ήδη ποντίσει και καλώδια. Σύμφωνα με κυβερνητικές διαρροές το γεγονός ότι το τουρκικό πλοίο άπλωσε καλώδια δεν σημαίνει και ότι ξεκίνησε έρευνες.
Και σύμφωνα, επίσης, με διαρροές από το Μαξίμου ο πρωθυπουργός θα θέσει μεν ζήτημα κυρώσεων κατά της Τουρκίας στην αυριανή σύνοδο κορυφής της ΕΕ αλλά με ορίζοντα τριμήνου – θα ζητήσει, δηλαδή, να δοθεί περιθώριο «συμμόρφωσης» στην Αγκυρα έως την σύνοδο του Δεκεμβρίου. Κοινώς, κι εάν δεν υπάρξει θεαματική ανατροπή μέσα στις επόμενες ώρες, το έργο δείχνει déjà vu. Το Oruc Reis θα (ξανα)κάνει έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα αλλά εμείς θα λέμε ότι… δεν κάνει διότι «κάνουν θόρυβο τα παρακείμενα πλοία». Και, παραπλεύρως, θα δοθεί μια ακόμη μάχη προσχημάτων στις Βρυξέλλες για να μπορέσει η κυβέρνηση να πει ότι εστάλη «αυστηρό μήνυμα» στην Τουρκία.Το πρόβλημα όμως, όπως επισημαίνουν έμπειροι διπλωμάτες, είναι πως πλέον τελούμε σε μείζονα κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας. Και είτε ο Ερντογάν διαβεί τον Ρουβίκωνα αυτή τη φορά, είτε την επόμενη, η Ελλάδα δείχνει να μην έχει συγκεκριμένη «κόκκινη γραμμή», όπως δείχνει να μην έχει και έτοιμη απάντηση στην ευθεία αμφισβήτηση κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Διότι τέτοια αμφισβήτηση συνιστά η ενδεχόμενη πλεύση του Oruc Reis σε απόσταση μικρότερη των 12 μιλίων από το Καστελόριζο.
.Ο Αλέξης Τσίπρας είπε χθες ότι η απάντηση αυτή μπορεί να είναι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 μίλια. «Στις παρούσες συνθήκες», είπε, «η επέκταση στα 12 μίλια στα νησιά μας στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Κρήτη είναι μονόδρομος. Όπως και η πίεση στη Σύνοδο για κυρώσεις». Και πρόσθεσε εύγλωττα: «Πολύ φοβάμαι ότι η Γερμανική Προεδρία και η ΕΕ στο σύνολό της δεν πρόκειται να αναλάβουν τις ευθύνες τους αν δεν πιεστούν».
Στο ίδιο πλαίσιο με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, διπλωματικοί και επιχειρησιακοί παράγοντες με εμπειρία στα ελληνοτουρκικά δείχνουν ως μονόδρομο σ’ αυτή την συγκυρία την «επιθετική διπλωματία»: Την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια σε Κρήτη και Καστελόριζο εν είδει «όπλου» που θα αναγκάσει το Βερολίνο και την Ουάσιγκτον να πάρουν, ουσιαστική και όχι προσχηματική, θέση απέναντι στην Τουρκία.
Οι ίδιοι παράγοντες θεωρούν ότι ο Ερντογάν, μέσα από την γερμανική ανοχή και το κενό εξουσίας στις ΗΠΑ λόγω εκλογών, βλέπει «παράθυρο ευκαιρίας» στο επόμενο δίμηνο για να επιβάλει την ατζέντα του στην ανατολική Μεσόγειο. Επισημαίνουν ακόμη ότι το τουρκικό casus belli για τα 12 μίλια ισχύει μόνον στο Αιγαίο. Αναγνωρίζουν ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων σε Κρήτη και Καστελόριζο μπορεί να εμπεριέχει ρίσκο, αλλά αποτελεί και τον μοναδικό ισχυρό μοχλό πίεσης προς την Δύση.
Και σημειώνουν με νόημα ότι η αυριανή σύνοδος κορυφής είναι το ενδεδειγμένο φόρουμ για να θέσει ο έλληνας πρωθυπουργός την προοπτική επέκτασης των χωρικών υδάτων. Εν είδει διπλωματικού «σοκ» που θα μπορούσε να ταράξει τον γερμανικό γεωπολιτικό νιρβάνα και, μαζί, και την προεκλογική εκστρατεία στην άλλη όχθη του Ατλαντικού…
