Και αυτό μπορεί να συμβεί, μόνο αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας» σημείωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στην εκδήλωση, που συνδιοργάνωσαν η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το Ελληνικό γραφείο του Friedrich-Ebert-Stiftung και το Ινστιτούτο Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής.
Ξεκινώντας την ομιλία του ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στην απουσία τόσο της Φώφης Γεννηματά όσο και του Σταύρου Θεοδωράκη (οι οποίοι αν και προσκλήθηκαν από τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές δεν παρευρέθηκαν) τονίζοντας: «Θα ήταν πολύ πιο πλούσια η σημερινή συνάντηση, αν αποδεχόντουσαν την πρόταση διαλόγου όλες οι δυνάμεις του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Οχι να συμφωνήσω, να διαφωνήσω με τον φίλο μου στον Σταύρο Θεοδωράκη και τη Φώφη Γεννηματά».
«Η απουσία της Φώφης Γεννηματά και του Σταύρου Θεοδωράκη από την εκδήλωση δείχνει έλλειμμα αυτοπεποίθησης για τις απόψεις και τον πολιτικό χώρο που εκπροσωπούν», επισήμανε σχετικά ο Αλέξης Τσίπρας. Σχολίασε, πως ίσως δικαιολογείται η απουσία τους, καθώς η πρόσκληση του ΣΥΡΙΖΑ που άνοιξε τη συζήτηση για την προοδευτική διακυβέρνηση, ενδεχομένως τους προκαλεί ερωτηματικά και φοβίες. «Ολοκληρώσαμε το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής, καταφέρνοντας να κρατήσουμε την κοινωνία όρθια. Με ένα διαφορετικό μείγμα πολιτικής, που βασίστηκε στην προτεραιότητα της υπεράσπισης της κοινωνικής πλειοψηφίας και του κόσμου της εργασίας. Αποδείξαμε ότι υπάρχει κι' άλλος δρόμος».
Ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα της Αριστεράς, δεν επιθυμεί να γίνει κόμμα της Κεντροαριστεράς», προσθέτοντας πως δεν έχει στόχο ούτε να αλώσει ούτε και να εξαϋλώσει το Κίνημα Αλλαγής, αλλά αυτό που θέλει είναι να πείσει. «Θα ήμουν ανόητος αν πίστευα, ότι ένας ιστορικός πολιτικός χώρος μπορεί να αλωθεί ή να εξαϋλωθεί και θα ήμουν ακόμη πιο ανόητος, αν ήταν και πολιτική μου στρατηγική», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσίπρας.
Το πολιτικό υπόδειγμα από τα προοδευτικά εγχειρήματα σε Ελλάδα-Πορτογαλία-Ισπανία
Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε εκτενή αναφορά στα παραδείγματα συνεργασίας Σοσιαλιστών-Αριστεράς σε Πορτογαλία και Ισπανία, επισημαίνοντας: «Το φθινόπωρο του 2015, οι δυνάμεις του κατεστημένου στην Ευρώπη αιφνιδιάστηκαν από μια αλλόκοτη συμφωνία των Πορτογάλων Σοσιαλιστών με την Αριστερά, τους Κομμουνιστές και τους Πράσινους, πάνω σε ένα πρόγραμμα αντιλιτότητας, προσεκτικού, και εντός των Συνθηκών της Ευρωζώνης, αλλά πάντως ενάντια στη λογική των συνεχών περικοπών και των απορρυθμίσεων.
Αντίστοιχα, στην Ισπανία, η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ, σε συμφωνία με την Αριστερά, προχώρησε πρόσφατα στην εμβληματική αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 22%.
Και πραγματικά εύχομαι, αυτή η συνεννόηση να συνεχιστεί μετά από ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα και για τους δύο πολιτικούς σχηματισμούς στις προσεχείς πρόωρες εκλογές στην Ισπανία.
Αυτά τα τρία προοδευτικά κυβερνητικά εγχειρήματα στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία, συγκροτούν εκ των πραγμάτων ένα διαφορετικό πολιτικό υπόδειγμα στην Ευρώπη. Κόντρα στο ζοφερό πολιτικό σκηνικό του νεοφιλελεύθερου αυταρχισμού και της ανόδου του ακροδεξιού εθνικισμού και του ρατσισμού» είπε ο πρωθυπουργός.
"Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε, ότι οι ερχόμενες ευρωπαϊκές εκλογές είναι υπαρξιακού χαρακτήρα για την Ευρώπη", είπε ο κ. Τσίπρας. "Είναι η πιο κρίσιμη πολιτική μάχη από την ίδρυση της Ευρώπης, γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι, πέρα από τις ιδρυτικές της αξίες, η ίδια η ενότητά της».
Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο στην Ευρώπη με πέντε άξονες
Παράλληλα, έκανε λόγο για «ένα νέο, Κοινωνικό Συμβόλαιο για την Ευρώπη του 21ου αιώνα, βασισμένο σε πολιτικές ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης» συνοψίζοντας τους βασικούς του άξονες ως εξής:
* Κατοχύρωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Πυλώνα, ως μηχανισμό εγγύησης εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως ενός ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού, των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, των θεμελιωδών κοινωνικών υπηρεσιών και αγαθών.
* Αποφασιστική αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού με νέους πόρους: φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος, επί των συναλλαγών μέσω ψηφιακών πλατφορμών κλπ.
* Ανάπτυξη μηχανισμών αμοιβαιοποίησης των δημοσίων χρεών και εξισορρόπησης κρίσεων στο εσωτερικό της Ευρωζώνης.
* Καταπολέμηση της φοροαποφυγής του μεγάλου κεφαλαίου, πχ με ευρωπαϊκές και διεθνείς ρυθμίσεις για τους φορολογικούς παραδείσους, καθώς και τη στροφή προς τη δίκαιη φορολογική εναρμόνιση.
* Ριζική στροφή της ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής από τη λιτότητα στις επενδύσεις για δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, με βάση ένα νέο επενδυτικό πρότυπο, που θα προάγει τον οικολογικό μετασχηματισμό της οικονομίας.
* Διεύρυνση της δημοκρατίας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στην Ευρώπη, μέσω της κατοχύρωσης νέων θεσμών και δεσμευτικών μηχανισμών κοινωνικής συμμετοχής».
Γροθιά στο μαχαίρι του εθνικισμού η Συμφωνία των Πρεσπών
Ο Αλέξης Τσίπρας δεν παρέλειψε να μιλήσει και για τη συμφωνία των Πρεσπών κάνοντας λόγο για «μια πολύ δύσκολη αλλά εξίσου αναγκαία για το τόπο αλλά και για όλα τα Βαλκάνια, Συμφωνία». «Ήταν μια γροθιά στο μαχαίρι του εθνικισμού και της πατριδοκαπηλίας. Κάποιοι είπαν ότι δεν είχαμε κανένα λόγο να το αναλάβουμε αυτήν την ευθύνη αλλά και αυτό το πολιτικό κόστος. Διακινδυνεύσαμε τη κυβερνητική πλειοψηφία. Διακινδυνεύσαμε και μάλιστα λίγο πριν τις ευρωεκλογές, το όποιο πολιτικό κόστος. Κάποιοι δεν τόλμησαν να διακινδυνεύσουν πολύ μικρότερο κόστος, κι ας αυτοαποκαλούνται προοδευτικοί» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Η Ελλάδα έγινε πειραματόζωο αποτυχημένης πειραματικής εφαρμογής του δόγματος του σοκ
Αναφερόμενος στην ελληνική κρίση, ο πρωθυπουργός σημείωσε, πως «λίγο μετά τις απαρχές της διεθνούς οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα μετατράπηκε σε εργαστήρι ενός απάνθρωπου νεοφιλελεύθερου πειραματισμού, με τραγικές συνέπειες για την εθνική μας οικονομία, αλλά, κυρίως, με τραγικές συνέπειες για τον ελληνικό λαό». Τόνισε, ακόμη, ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν είναι, βέβαια, άμοιρες ευθυνών, για αυτή τη στοχοποίηση του ελληνικού λαού.
«Καλλιέργησαν την αυταπάτη της ισχυρής οικονομίας, που όμως τα θεμέλιά της ήταν χτισμένα πάνω στην άμμο», τόνισε και συνέχισε: «Μια ρηχή οικονομία, με ρηχή παραγωγική βάση, βασισμένη σχεδόν εξολοκλήρου σε υπηρεσίες, με ένα σκληρό νόμισμα που έγινε μοχλός για τη δημιουργία μιας οικονομικής και τραπεζικής φούσκας που σύντομα κατέρρευσε. Και ταυτόχρονα ένας δημόσιος τομέας μη αποτελεσματικός, ένα κοινωνικό κράτος ασθενές, εκτεταμένο δίκτυο παραοικονομίας και πελατειακών σχέσεων. Και με μια δεξιά κυβέρνηση, λίγο πριν τη κρίση, που φρόντισε να εκτινάξει το έλλειμμα σε δυσθεώρητα μεγέθη. Και κατόπιν το μοιραίο λάθος, για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη, να παραδοθούν τα κλειδιά της διαχείρισης στο ΔΝΤ. Και έτσι η Ελλάδα έγινε το πειραματόζωο μιας αποτυχημένης πειραματικής εφαρμογής του δόγματος του σοκ».
Σε τέσσερα χρόνια αλλάξαμε την κατάσταση
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στα τέσσερα χρόνια της σημερινής κυβέρνησης και είπε πως κατάφερε να αλλάξει την κατάσταση στην Ελλάδα.
«Η χώρα μας αν και εκπροσωπεί περίπου το 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, ξεκίνησε να οικοδομεί, παρά τις τεράστιες δυσκολίες και τις ασφυκτικές πιέσεις, ένα εναλλακτικό υπόδειγμα», είπε και πρόσθεσε: «Το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής ήταν σαφώς ηπιότερο δημοσιονομικά και εστίασε σε αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ολοκληρώσαμε το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής, καταφέρνοντας να κρατήσουμε την κοινωνία όρθια. Με ένα διαφορετικό μείγμα πολιτικής, που βασίστηκε στην προτεραιότητα υπεράσπισης της κοινωνικής πλειοψηφίας και του κόσμου της εργασίας. Και έτσι αποδείξαμε ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος, εκτός αυτού της ρήξης ή αυτού της υποταγής».
Η σημερινή εκδήλωση γίνεται την κατάλληλη στιγμή και στην κατάλληλη χώρα, επισήμανε ο πρωθυπουργός. Όπως εξήγησε, είναι η κατάλληλη στιγμή, γιατί γίνεται σε μια ιστορικά κρίσιμη για την Ευρώπη και τον κόσμο συγκυρία, και συνεισφέρει στον συλλογικό προβληματισμό για όσα μας έφεραν ως εδώ. Και πιο συγκεκριμένα:
* Για εκείνη την καταστροφική λογική και εφαρμοσμένη πολιτική, που οδήγησε σε μια πρωτοφανή διεύρυνση του κοινωνικού αποκλεισμού.
* Για την πολιτική που οδήγησε στο περιθώριο εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες, την ίδια ώρα που παρήγαγε υπερκέρδη γι' αυτούς που το κίνημα Occupy Wall Street κατονόμασε ως «μειοψηφία του 1%».
* Αλλά και για το πώς μπορούμε να υπερβούμε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, με θαρραλέο και ριζικό αναπροσανατολισμό της ασκούμενης πολιτικής. Και στην κατάλληλη χώρα, γιατί, λίγο μετά τις απαρχές της διεθνούς οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα μετατράπηκε σε εργαστήρι ενός απάνθρωπου νεοφιλελεύθερου πειραματισμού. Με τραγικές συνέπειες για την εθνική μας οικονομία, αλλά, κυρίως, με τραγικές συνέπειες για τον ελληνικό λαό.
«Μέσα σε μια νύχτα, η Ελλάδα, όπως και άλλα κράτη-μέλη της ευρωπαϊκής περιφέρειας, μετατράπηκε από κέντρο προσέλκυσης τζογαδόρικων χρηματοπιστωτικών κεφαλαίων, σε αποδιοπομπαίο τράγο της Ευρώπης» είπε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: «Και ο ελληνικός λαός στοχοποιήθηκε και κατασυκοφαντήθηκε με τον πιο χυδαίο τρόπο από τις ίδιες ομιλούσες κεφαλές του νεοφιλελευθερισμού, που λίγα μόλις χρόνια πριν μιλούσαν για το ελληνικό θαύμα».
«Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να προβληματιστούμε, για το πως αφήσαμε τα πράγματα να οδηγηθούν ως το καλοκαίρι του 2015, πως επιτρέψαμε τη κρίση να διαλύσει το κοινωνικό συμβόλαιο, πως επιτρέψαμε στους τεχνοκράτες να πάρουν τα κλειδιά από τους αιρετούς, πως επιτρέψαμε τις λάθος συνταγές, που όξυναν το πρόβλημα», τόνισε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός.
«Πως τους αφήσαμε να επιμένουν στις λάθος συνταγές. Και εν τέλει να εκθρέψουν την απελπισία, την οργή και το φόβο. Που με τη σειρά τους έδωσαν έδαφος στις πιο σκοτεινές αντιλήψεις και θεωρίες να επιστρέψουν ξανά, με εκκωφαντικό τρόπο, στο πολιτικό προσκήνιο της Ευρώπης. Και για να μιλήσουμε καθαρά: Πως επιτρέψαμε στον νεοφιλελευθερισμό να γίνει η επίσημη Ευρωπαϊκή οικονομική θρησκεία. Το επίσημο δόγμα», συμπλήρωσε.
Οι παρεμβάσεις από το νεοφιλελεύθερο «επιχειρηματικό κράτος» (corporate state), από την δεκαετία του 1980 μέχρι το ξέσπασμα της τελευταίας διεθνούς οικονομικής κρίσης, είναι που οδήγησαν, ακόμη και στους καιρούς της νεοφιλελεύθερης ανάπτυξης, στην δραματική αύξηση των ανισοτήτων, επισήμανε ο Αλέξης Τσίπρας. Η πολιτική διαχείριση της κρίσης καλλιέργησε το έδαφος για την δημιουργία του ρεύματος του ακραίου δεξιού λαϊκισμού που σήμερα απειλεί την Ευρώπη, τόνισε ακόμη ο κ. Τσίπρας.
Ταυτισμένες με τον ακραίο νεοφιλευθερισμό οι δυνάμεις της ακροδεξιάς
«Από τον Όρμπαν, μέχρι τον Βίλντερς και από τον Κούρτς μέχρι το AFD, οι δυνάμεις της άκρας δεξιάς μεταμφιέζονται παντού ως αντισυστημικές, αλλά στη πραγματικότητα είναι ταυτισμένες με τον ακραίο νεοφιλελευθερισμό", είπε και συνέχισε: "Γιατί το οικονομικό πρόγραμμα του Ορμπαν είναι η ασυδοσία των απολύσεων. Το εργασιακό του Κουρτς είναι η θεσμοθέτηση της 12ωρης εργασίας. Και αυτό το πάντρεμα ακραίας δεξιάς και ακραίου νεοφιλελευθερισμού είναι που συγκροτεί τελικά μια απεχθή και βαθιά συντηρητική, αντιευρωπαϊκή Διεθνή, στη καρδιά της Ευρώπη. Και είναι ακριβώς με αυτές τις πολιτικές δυνάμεις που θα αντιπαρατεθούμε εν όψει των κρίσιμων ευρωεκλογών του Μαΐου».
«Το καθήκον μας, ωστόσο, ως προοδευτικές δυνάμεις είναι, να μην αποδεχτούμε τη ζοφερή πραγματικότητα ως νομοτέλεια, αλλά να αγωνιστούμε από κοινού, παρά τις υπαρκτές διαφορετικότητες, για να αλλάξουμε αυτή την πραγματικότητα», δήλωσε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός. «Να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για την υπέρβαση του κυρίαρχου μοντέλου, που έχει οδηγήσει την Ευρώπη σε έκρηξη των ανισοτήτων, αλλά και σε μια πρωτοφανή υπαρξιακή κρίση. Για να πετύχουμε σε αυτή την ιστορική αποστολή, χρειαζόμαστε ένα οραματικό και συγχρόνως πειστικό πολιτικό πρόγραμμα», σημείωσε.
