Πολιτική ήττα της κυβέρνησης στην κρίσιμη ευθεία πριν από τη μάχη του ασφαλιστικού σηματοδοτεί η εμπλοκή με το «παράλληλο πρόγραμμα» - ένα πρόγραμμα, που ξεκίνησε ως το κοινωνικό αντίβαρο στα μνημονιακά μέτρα και κατέληξε να γίνει όπλο επίδειξης ισχύος στα χέρια των δανειστών.
Η απόσυρση (ή «μετάθεση», κατά το Μαξίμου) του...
παράλληλου προγράμματος ήρθε μετά την ευθεία απειλή των δανειστών, προεξάρχοντος, του ΔΝΤ, ότι θα μπλοκάρουν την δόση του 1 δις ευρώ και την πορεία της αξιολόγησης καθώς τα μέτρα που περιλάμβανε δεν ήταν κοστολογημένα.
H κυβέρνηση επέλεξε να χρεώσει την εμπλοκή στην «ανεύθυνη στάση της αντιπολίτευσης» που δεν συντάσσεται σε εθνικό μέτωπο διεκδικήσεων, ωστόσο οι χειρισμοί που έγιναν εγείρουν σοβαρά ερωτήματα τόσο για τον σχεδιασμό όσο και για την ρεαλιστική αποτίμηση του κλίματος της διαπραγμάτευσης και των προθέσεων των δανειστών.
Το παρασκήνιο της εμπλοκής
Τα προειδοποιητικά μηνύματα, άλλωστε, από το μέτωπο του κουαρτέτου είχαν σταλεί από το βράδυ της Τετάρτης. Οι πληροφορίες, οι οποίες συζητούντο και στους διαδρόμους της Βουλής, έφεραν τους πιστωτές εκνευρισμένους από τη μη κοστολόγηση του προγράμματος, ενώ οι διαρροές περί μονομερούς ενέργειας προϊδέαζαν για θερμή συνεδρίαση EuroWorkingGroup.
Παρά το κλίμα αυτό, ωστόσο, κυβερνητικές πηγές επέμεναν, ότι το παράλληλο πρόγραμμα «θα προχωρήσει και θα ψηφιστεί, ως έχει». Μέχρι που η πίεση κορυφώθηκε χθες το μεσημέρι, με παράγοντες της διαπραγμάτευσης να ενημερώνουν απ' ευθείας τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη, ότι το κλίμα στο EuroWorkingGroup είναι άκρως αρνητικό και ότι εάν δεν αποσυρόταν το πρόγραμμα δεν επρόκειτο να εγκριθεί η δόση του 1 δις. Το αποτέλεσμα ήταν να αποφασιστεί άμεσα, σε σύσκεψη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου, η απόσυρση του προγράμματος, προκειμένου να επανακατατεθεί κοστολογημένο τον Ιανουάριο.
Μαξίμου: Ανεύθυνη η στάση της αντιπολίτευσης
Η κυβέρνηση επιμένει, ότι δεν υπήρξε βέτο από την πλευρά των πιστωτών, ότι «οι θεσμοί ζήτησαν απλώς περισσότερο χρόνο και ενημέρωση» και θεωρεί, ότι στην σκληρή στάση του κουαρτέτου συνέβαλλε το «μέτωπο της άρνησης» ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποταμιού.
«Μετά την χθεσινή ανεύθυνη στάση και την αποχώρηση τριών κομμάτων από τη κοινοβουλευτική διαδικασία» τονίζει το Μαξίμου σε ανακοίνωσή του, «με την ανυπόστατη καταγγελία ότι δήθεν το νομοσχέδιο, που κατατίθεται με επείγουσα διαδικασία, επιβαρύνει δημοσιονομικά και εκτροχιάζει το προϋπολογισμό, δημιουργήθηκαν εξίσου ανυπόστατες εντυπώσεις με κίνδυνο να προκληθούν εμπόδια στην διαπραγμάτευση, αλλά και στο κυβερνητικό έργο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης».
«Η απουσία εθνικού μετώπου διεκδίκησης αποδυναμώνει, εν τη γενέσει της, κάθε προσπάθεια να περάσουμε μέτρα κοινωνικού χαρακτήρα. Η αντιπολίτευση αντί να μας δίνει όπλα στη διαπραγμάτευση, μας αφαιρεί», έλεγε επίσης χθες το βράδυ έμπειρο κυβερνητικό στέλεχος.
Σε άλλους κυβερνητικούς κύκλους, ωστόσο, ήταν εμφανής η δυσφορία για τη νέα υπαναχώρηση, ενώ υπήρξαν και αναφορές σε «πρόχειρους σχεδιασμούς» και σε «σπουδή να προβληθούν μη μνημονιακά μέτρα χωρίς όμως σοβαρή προετοιμασία».
Πυρά εκ δεξιών και αριστερών
Σε κάθε περίπτωση, η όλη υπόθεση αφήνει την κυβέρνηση τραυματισμένη, σε ένα πεδίο που η ίδια ήθελε να αναδείξει ως προνομιακό: Το «παράλληλο πρόγραμμα» έχει γίνει σημαία της πέραν και κόντρα στο Μνημόνιο κυβερνητικής πολιτικής, φέρει τη σφραγίδα (εάν όχι την πατρότητα) του ίδιου του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και αποτελεί το πολιτικό «προαπαιτούμενο» της Ομάδας των 53, που, μόλις προχθές, προέτασσε ως πρώτη προτεραιότητα του ΣΥΡΙΖΑ το «παράλληλο, κοινωνικό, ριζοσπαστικό πρόγραμμα».
Η δε εμπλοκή την αφήνει ευάλωτη σε πυρά εκ δεξιών και αριστερών: Από μια αντιπολίτευση πραγματικά γυμνή πολιτικών και προγραμματικών θέσεων, αλλά και από πρώην «συντρόφους», όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου που έσπευσαν να μιλήσουν για «κυλιόμενο εξευτελισμό» ο πρώτος, και για «κυβέρνηση - μαριονέτα» η δεύτερη.
Πολύ περισσότερο, δε, ανοίγει μέτωπο σοβαρού προβληματισμού για την έκβαση και τους χειρισμούς στη μάχη του ασφαλιστικού όπου, επίσης, στο τραπέζι παραμένουν εισηγήσεις για μονομερή νομοθέτηση της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών...
