18 Μαΐ 2014

Οι ατάκες των εκλογών: Γιατί λέμε τον μαύρισα, ή ψηφίζω δαγκωτό;


Με μεγαλόστομες δηλώσεις συνηθίζουμε εδώ και χρόνια στην Ελλάδα να εκφράζουμε την λατρεία ή την πλήρη αποδοκιμασία μας για κόμματα και πολιτισμούς. Αν θέλουμε να τιμωρήσουμε εκλογικά λέμε «θα τον μαυρίσω» αν θέλουνε να τιμήσουμε λέμε «ψήφο δαγκωτό στον...».
Πώς προέκυψαν όμως αυτές οι φράσεις στην καθημερινότητά μας;

Από το 1844 και για ογδόντα χρόνια περίπου οι Έλληνες ψηφοφόροι δεν χρησιμοποιούσαν ψηφοδέλτια,, αλλά τα σφαιρίδια, μικρές σφαίρες φτιαγμένες από μολύβι. Πώς τις χρησιμοποιούσαν; Για κάθε υποψήφιο στηνόταν μια κάλπη χωρισμένη σε δύο τμήματα: στην δεξιά που ήταν βαμμένη λευκή έπεφτε η θετική ψήφος και στην αριστερή που ήταν βαμμένη μαύρη έπεφτε η αρνητική. Ετσι προέκυψε το «Τον Μαύρισα!».

Οι ιδιαίτερα φανατισμένοι κυρίως υπέρ του υποψηφίου δάγκωναν το σφαιρίδιο πριν το ρίξουν στην κάλπη και έριχναν... δαγκωτό.

Το 1912 χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά χάρτινα ψηφοδέλτιο στις δημοτικές εκλογές. Είναι χαρακτηριστικό ότι παλιά τα ψηφοδέλτια δεν τα τύπωνε το κράτος αλλά οι ίδιοι οι υποψήφιοι ή τα κόμματα: έγραφαν καθαρά το όνομά τους σε τυποποιημένα κομμάτια χαρτιού, τα οποία παρέδιδαν στα εκλογικά τμήματα.