Τον γνωρίσαμε από το... μακρινό πλέον 2010, όταν φερόταν να είναι σύμβουλος της κυβέρνησης Παπανδρέου επί οικονομικών θεμάτων. Ηταν μάλιστα από τους πρώτους που είχαν μιλήσει ευθέως σε διεθνή μέσα για την παρέμβαση των κερδοσκόπων στις αγορές, εις βάρος της Ελλάδας.
Ο νομπελίστας οικονομολόγος, Τζόζεφ Στίγκλιτς κι αυτή τη φορά πηγαίνει κόντρα στο γενικότερο ρεύμα αισιοδοξίας.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, και επισημαίνονται στο Βήμα, «Η κρίση θα συνεχιστεί το 2014.Υπάρχει κάτι θλιβερό στις ετήσιες ανασκοπήσεις των τελευταίων πέντε ετών, του διαστήματος δηλαδή που έχουμε διανύσει από την έκρηξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008. Ναι, αποφύγαμε μια Μεγάλη Υφεση υπ' αριθμόν 2, αλλά βρεθήκαμε σε μια Μεγάλη Κακουχία, με ελάχιστη αύξηση του εισοδήματος για ένα μεγάλο ποσοστό των πολιτών στις προηγμένες οικονομίες.
Για τον Στίγκλιτς σημειώνει πως το τέλος της ύφεσης το 2013, δεν έφερε ανάκαμψη και οι αριθμοί είναι αψευδείς μάρτυρες. «Η ύφεση στην Ευρώπη τελείωσε το 2013, αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί υπεύθυνα ότι ακολούθησε η ανάκαμψη. Περισσότεροι από το 50% των νέων στην Ισπανία και στην Ελλάδα παραμένουν άνεργοι», τονίζει.
Για τον Νομπελίστα οικονομολόγο ο πραγματικός κίνδυνος για την Ευρώπη είναι «ότι μπορεί να επικρατήσει ένα συναίσθημα εφησυχασμού. Καθώς περνούσαν οι μήνες του 2013, μπορούσε κανείς να αισθανθεί την επιβράδυνση στον ρυθμό των ζωτικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων στην ευρωζώνη. Για παράδειγμα, η νομισματική ένωση χρειάζεται μια πραγματική τραπεζική ένωση - όχι μόνο την κοινή εποπτεία, αλλά και την κοινή εγγύηση των καταθέσεων και ευρωομόλογα, ή κάποιο παρόμοιο όχημα για την αμοιβαιοποίηση του χρέους. Η ζώνη του ευρώ δεν είναι πολύ πιο κοντά στην εφαρμογή τέτοιων μέτρων από ό,τι ήταν πριν από έναν χρόνο».
Το μέλλον, κάτω από αυτό το πρίσμα, δεν είναι ευοίωνο. Η στασιμότητα παραμένει, ο κίνδυνος μιας νέας κρίσης σε άλλη χώρα της Ευρωζώνης είναι εδραίος και οι πολιτικές λιτότητες έχουν ανανεωθεί. Η κρίση μάλιστα επεκτείνεται και εκτός Ευρώπης, «καταπίνοντας» τις ΗΠΑ (αν και έχει πολλές αντοχές), δημιουργώντας κοινωνικό ρήγμα στη Βραζιλία και επιβραδύνοντας την ανάπτυξη της Κίνας.
Οπως εξηγεί ο Στίγκλιτς: «ο παγκόσμιο ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα φαίνεται ανίκανο να ανακυκλώσει τα πλεονάσματα του κόσμου για να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες. Και η κυρίαρχη ιδεολογία μας εμποδίζει να σκεφθούμε εναλλακτικές ρυθμίσεις. Εχουμε μια παγκόσμια οικονομία της αγοράς που δεν λειτουργεί. Εχουμε ανικανοποίητες ανάγκες και υποχρησιμοποιούμενους πόρους. Το σύστημα δεν παρέχει οφέλη για μεγάλα τμήματα των κοινωνιών μας.
Και η προοπτική για σημαντική βελτίωση το 2014, ή στο εγγύς μέλλον, δεν φαίνεται ρεαλιστική. «Τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, τα πολιτικά συστήματα φαίνονται ανίκανα να εισάγουν τις μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προοπτικές για ένα καλύτερο μέλλον. Ισως η παγκόσμια οικονομία θα τα πάει λίγο καλύτερα το 2014 από ό,τι το 2013, ή ίσως όχι. Θεωρούμενα στο ευρύτερο πλαίσιο της συνεχιζόμενης Μεγάλης Κακουχίας, και τα δύο χρόνια θα περάσουν στην ιστορία σαν μια εποχή από χαμένες ευκαιρίες», καταλήγει.
«Οπως και τα προηγούμενα χρόνια, το βασικό πρόβλημα που στοίχειωσε την παγκόσμια οικονομία το 2013 παρέμεινε η έλλειψη της παγκόσμιας συνολικής ζήτησης. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι υπάρχει μια έλλειψη πραγματικών αναγκών για υποδομές, για να πάρουμε ένα παράδειγμα» προσθέτει ο Στίγκλιτς
