27 Αυγ 2013

Εναλλακτικές υπάρχουν...


Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΗ
Το ψιμυθιωμένο πρόσωπο της ελληνικής οικονομίας, με το επείσακτο «success story» να λάμπει σαν καθρεφτάκι μπροστά σε χασμώμενους ιθαγενείς, δεν άντεξε για πολύ. 
Εχει και η προπαγάνδα το όριό της. 
Και πώς να αντιμετωπίσει την οικτρή πραγματικότητα;


 Το θλιβερό τέχνημα περί Πλεονάσματος και οι δήθεν μεταρρυθμίσεις
(κατ' ουσίαν, η ασύστολη εκποίηση της δημόσιας περιουσίας σε εξευτελιστική τιμή) αδυνατούν να σταθούν ως ευοίωνη προοπτική απέναντι στο ακατάβλητο θηριώδες χρέος, στην ιλιγγιώδη ανεργία και στην τρομακτική ύφεση.

Ναι! Θλιβερό και αστείο το επιχείρημα για το Πρωτογενές Πλεόνασμα,
που δήθεν θα αποτελέσει το μεγάλο όπλο της χώρας στον αγώνα της για πλήρη ανάκτηση της επενδυτικής εμπιστοσύνης, τις αναπόφευκτες «διευθετήσεις» του φθινοπώρου («κούρεμα»; επιμήκυνση αποπληρωμής; νέο δάνειο-μνημόνιο;) και την τελική έφοδο για Ανάπτυξη. Το δήθεν κατόρθωμα με το Πλεόνασμα οφείλεται κυρίως στη δραστική μείωση τόσο των Δημοσίων Κοινωνικών Δαπανών όσο και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, και όχι στην αύξηση των Δημοσίων Εσόδων. Αύξηση επισημαίνεται, όταν η οικονομία αποδίδει, απεγκλωβισμένη από το θανάσιμο υπόγειο της ύφεσης. Ενώ τώρα...

Η ασύστολη προπαγάνδα θριαμβολογεί μιλώντας για νοικοκύρεμα στο θέμα των κρατικών δαπανών, λόγω περιστολής της σπατάλης κ.τ.λ. Αποκρύπτει το μείζον: η μείωση αφορά σημαντικές και απαραίτητες Δαπάνες σε τομείς όπως η Υγεία και η Εκπαίδευση. Μείωση που πλήττει την πλειονότητα, καθώς ο όρος «ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες» περιλαμβάνει πλέον και το μεγαλύτερο μέρος των πρώην μεσαίων. Ο εξίσου απαραίτητος εξορθολογισμός στη διάθεση κονδυλίων, η πάταξη της σπατάλης και η αντιμετώπιση της διαφθοράς ελάχιστα ευνοούν τη δημιουργία Πλεονάσματος, σε σύγκριση με την άγρια και εξόχως βλαπτική για το κοινωνικό σύνολο περιστολή ουσιωδών και αναγκαίων Δαπανών.

Ομως, υπάρχει «κάτι» ακόμη που αποκρύπτει το κυβερνητικό επιτελείο στο θέμα του Πλεονάσματος. Το Δημόσιο χρωστάει στους ιδιώτες 6,8 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 3,5% του ΑΕΠ. Αν είχαν εξοφληθεί τα ληξιπρόθεσμα αυτά χρέη, θα υπήρχαν δυσκολίες στη δημιουργία Πλεονάσματος. Βεβαίως, θα μπορούσε η εξόφληση να βοηθήσει υπό προϋποθέσεις στην κίνηση της οικονομίας, αλλά - όπως σημειώνει ο Κώστας Μελάς στην «Αυγή» (23.8.2013) - «στην περίπτωση αυτή θα είχαμε παρέκκλιση ως προς τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος». Προφανώς, υπηρετήθηκε ως πρωταρχικός στόχος το Πλεόνασμα και όχι η έστω δειλή ενίσχυση αναπτυξιακής δυναμικής.

Η εγγραφή των λεγομένων «μεταρρυθμίσεων» στην κορυφή της υποχρεωτικής ατζέντας συνιστά θρίαμβο της αγοραίας νεοφιλελεύθερης αντίληψης για τα οικονομικά πράγματα. Ο,τι δεν κατέστη δυνατό την παρελθούσα δεκαετία, με τις εργώδεις προσπάθειες των κυβερνήσεων Μητσοτάκη-Σημίτη, επιτυγχάνεται τώρα υπό την δαμόκλειο σπάθη του Μνημονίου και τις ιαχές των πάσης φύσεως συστημικών παραγόντων. Βασικό επιχείρημα οι επενδύσεις και η Ανάπτυξη. Εκείνο που επιμελώς αποσιωπάται, είναι, το τι θα σημάνει για το μέλλον της χώρας το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και δη σε εξευτελιστική τιμή. Η συμβολή των «μεταρρυθμίσεων» στην Ανάπτυξη θα εξαντλήσει τα ωφελήματα για τη χώρα στην ελαφρά υποχώρηση της ανεργίας και σε μικρή (γλίσχρα, επιβιωτικής υφής) ενίσχυση του εισοδήματος. Αντιθέτως, η μαζική εκποίηση και όχι η μερική, υπό αυστηρούς όρους, μεθοδική ιδιωτικοποίηση, θα στερεί από το κράτος επί δεκαετίες βασικά έσοδα. Μ' άλλα λόγια, βίαιος απορφανισμός (τι άλλο είναι η εκποίηση των τιμαλφών;) με ελάχιστα κέρδη...

Υπό συνθήκες θυελλωδών ανακατατάξεων και εκβιαστικών διλημμάτων, οι χώρες που χειμάζονται, όπως η Ελλάδα, όντως δεν έχουν μεγάλο περιθώριο επιλογών. Ομως, όταν εκλείπει και η διάθεση στοιχειώδους αντιστάσεως στις έξωθεν επιταγές, τότε δεν εξετάζεται καν από τους κυβερνώντες η δυνατότης πειστικών, εναλλακτικών προτάσεων και λύσεων. Ετσι, η αδυναμία και το ευένδοτον ονοματίζονται μονόδρομος, ώστε να νομιμοποιείται το καθεστώς των οδυνηρών μέτρων και να επιβάλλεται ως σωτήρια λύση η ανατριχιαστική εκποίηση της δημόσιας περιουσίας.

Ωστόσο, όπως καταδεικνύει η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. για το χρέος και την Ανάπτυξη), εναλλακτικές υπάρχουν. Εφικτές, υλοποιήσιμες... Με δεδομένη την παντελή αδυναμία της χώρας μας να αποπληρώσει το χρέος της, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μορατόριουμ στην αποπληρωμή των τόκων, διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους και ρήτρα ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία η χώρα θα πληρώνει χρεολύσια μονάχα, όταν δημιουργείται περίσσευμα. Στην πρόταση αυτή ανιχνεύονται αναλογίες με τη διευθέτηση του γερμανικού χρέους. Η Συμφωνία στη σχετική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (1953) κατέστη εφικτή, επειδή διευκολύνθηκε τα μάλα από τη στάση των ΗΠΑ, που ήθελαν τη Γερμανία να λειτουργήσει ως ατμομηχανή της Ευρώπης, όπως σωστά επισημαίνει ο Παναγής Γαλιατσάτος, στην «Καθημερινή» (23.8.2013).

Οι συνθήκες σήμερα, καθώς και οι στοχεύσεις των «μεγάλων», είναι διαφορετικές. Ωστόσο, το πρόβλημα παραμένει ίδιο στον πυρήνα του, έστω και αν αφορά μια μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα... Το βέβαιο είναι ότι εναλλακτικές υπάρχουν. Τόλμη απαιτείται. Και πολιτική βούληση. Ετσι κι αλλιώς τίποτε δεν μπορεί να είναι χειρότερο από τη σημερινή εφιαλτική και αδιέξοδη κατάσταση...


ΠΗΓΗ: enet.gr