Την ώρα που οι λίστες Ελλήνων φορολογουμένων που έβγαλαν λεφτά στο εξωτερικό την περίοδο της κρίσης ή διαθέτουν καταθέσεις σε ελβετικές τράπεζες παραμένουν αδικαιολόγητα ανέλεγκτες από τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, μια περίεργη εγκύκλιος που εκδόθηκε πριν από τρεις μήνες..
από τον γενικό γραμματέα Εσόδων κ. Χάρη Θεοχάρη έρχεται να δώσει διέξοδο σε όσους αδυνατούν να δικαιολογήσουν αυτά τα ποσά. Και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις με φόρο μόλις 5% αντί για 45%.
Υποψίες εγείρονται παράλληλα για νέα συγκάλυψη της λίστας Λαγκάρντ καθώς το ΣΔΟΕ έχει πάνω από πέντε μήνες στα χέρια του τα ονόματά της και μέχρι στιγμής δεν έχει πέσει ούτε ένα πρόστιμο. Και αυτό ενώ το αστυνομικό δελτίο το τελευταίο διάστημα περιλαμβάνει συλλήψεις οφειλετών για χρέη προς το Δημόσιο: Υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο συλλαμβάνονται κάθε μέρα 40 άτομα.
Επιπρόσθετα, 212.000 Ελληνες φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμα χρέη από 5.000 ευρώ και πάνω εντάσσονται σε μια άλλη λίστα: αυτή των υποψήφιων για σύλληψη, καθώς με τον νέο νόμο όσοι χρωστούν πάνω από αυτό το ποσό διώκονται για κακούργημα.
Αναδρομικό ρουσφέτι για όσους έβγαλαν χρήματα έξω
Η εγκύκλιος του περασμένου Φεβρουαρίου (ΠΟΛ 1033/21-2-2013) παρέχει τη δυνατότητα στους 54.000 φορολογουμένους που έβγαλαν λεφτά στο εξωτερικό την περίοδο 2010-2012, ή περιλαμβάνονται στη λίστα Λαγκάρντ, και δεν μπορούν να τα δικαιολογήσουν από τις φορολογικές τους δηλώσεις, να κάνουν μια εκπρόθεσμη πράξη δωρεάς από συγγενικό ή άλλο πρόσωπο και πληρώνοντας τον αναλογούντα φόρο δωρεάς να νομιμοποιήσουν τις καταθέσεις τους και να απαλλαγούν από το ενδεχόμενο δίωξης για διακίνηση μαύρου χρήματος. Και είναι το λιγότερο περίεργη αυτή η εγκύκλιος τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, καθώς η υφιστάμενη νομοθεσία εμπεριέχει σχετικές προβλέψεις, αλλά προφανώς έρχεται να υπενθυμίσει στους εφόρους πώς πρέπει να ενεργούν, αλλά και στους συναλλασσομένους που έχουν το πρόβλημα πώς να κινηθούν.
Με απλά λόγια δηλαδή, εάν κάποιος είχε βγάλει, νόμιμα ή παράνομα, τα χρήματά του π.χ. πριν από τρία χρόνια στο εξωτερικό και αδυνατεί να δικαιολογήσει την προέλευσή τους, αρκεί πλέον να υποβάλει μία συμπληρωματική δήλωση στην Εφορία ότι τα συγκεκριμένα χρήματα προέρχονται από δωρεά που του έγινε από συγγενικό του ή άλλο πρόσωπο, και πληρώνοντας έναν φόρο της τάξης του 5%-40%, ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας, να τα νομιμοποιήσει χωρίς να υποστεί καμία άλλη συνέπεια από τον νόμο.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 25 της Πολ. 1033/21.2.2013 του υπ. Οικονομικών που αφορά στην κάλυψη εμβάσματος με χρηματικά ποσά από εκπρόθεσμες δωρεές και γονικές παροχές, «οι άτυπες δωρεές και γονικές παροχές χρηματικών ποσών γίνονται δεκτές, έστω και εάν υποβληθεί εκπρόθεσμα η οικεία φορολογική δήλωση (εισοδήματος ή δωρεάς), κατ’ εξαίρεση των όσων ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 19 ΚΦΕ, επειδή αφορούν εμβάσματα που δεν εμπίπτουν στην έννοια των τεκμηρίων». Μόνο τυχαίο δεν είναι εξάλλου το γεγονός ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος εκδόθηκε εντελώς «αθόρυβα» πριν από ακριβώς 3 μήνες και ενώ έρχονταν συνεχώς στο φως της δημοσιότητας νέα στοιχεία γύρω από τα τρανταχτά ονόματα που υπήρχαν τόσο στη λίστα Λαγκάρντ όσο και σε άλλες λίστες που φέρεται να έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών. Πρόκειται για λίστες με Ελληνες μεγαλοκαταθέτες που την περίοδο της κρίσης, αλλά και πιο πριν, είχαν σπεύσει να βγάλουν τα χρήματά τους εκτός συνόρων, με αποτέλεσμα τώρα να ψάχνουν τρόπους είτε να τα νομιμοποιήσουν είτε να τα εμφανίσουν χωρίς να υποστούν τις προβλεπόμενες κυρώσεις. Και το υπουργείο Οικονομικών τους έδωσε…διέξοδο.
Σύμφωνα με έγκυρους φοροτεχνικούς, εάν υπάρχει π.χ. κάποιος στη λίστα Λαγκάρντ με 5 εκατ. ευρώ κατάθεση ή έμβασμα σε τράπεζα του εξωτερικού ενώ ταυτόχρονα το εισόδημα που δηλώνει στην Ελλάδα είναι 10.000 ευρώ τον χρόνο, μπορεί πλέον να καταθέσει εκπρόθεσμα στη δήλωσή του ότι τα χρήματα προέρχονταν από δωρεά στενού συγγενικού ή φιλικού του προσώπου. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να καταβάλει στο κράτος έναν φόρο που ξεκινά από 5% και κλιμακωτά αυξάνεται ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας, και το υπόλοιπο ποσό, νομιμοποιημένο πλέον, να μπορεί να το διαθέσει όπως ο ίδιος θέλει.
Στο ενδεχόμενο βεβαίως που δεν υπήρχε αυτή η νόμιμη διέξοδος, τότε όλοι οι παραπάνω, πέραν των ποινικών διώξεων που θα αντιμετώπιζαν, θα έπρεπε να καταβάλουν φόρο 45% συν τις προσαυξήσεις και τα πρόστιμα για φοροδιαφυγή.
Οπως αναφέρεται στην απόφαση του ΥΠ.ΟΙΚ.: «Για το δωρητή συντρέχει υποχρέωση δήλωσης του πραγματικού ποσού με συμπληρωματική δήλωση του έτους που έκανε τη δωρεά προκειμένου να ελεγχθεί εάν είχε τη δυνατότητα να την καλύψει».
Από τους πρώτους που έσπευσαν να κάνουν χρήση της συγκεκριμένης απόφασης ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντικός αριθμός επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς της οικονομικής ζωής του τόπου, αλλά και μεγαλοεργολάβοι.
Ενδεικτικά προς αυτή την κατεύθυνση να επισημάνουμε την περίπτωση Ελληνίδας επιχειρηματία, από τις μεγαλύτερες στον χώρο της, η οποία εμφανίζεται στα μέσα Απριλίου του 2013 να καταθέτει συμπληρωματική δήλωση στην οποία αναφέρει πως τον Απρίλιο του 2010 είχε κάνει 1 εκατ. ευρώ άτυπη δωρεά στον σύζυγό της. Ο φόρος που πλήρωσε ο σύζυγός της για την εν λόγω δωρεά ήταν 100.000 ευρώ.
Μόνο για ισχυρούς και «πονηρούς»
Εάν για τους «μεγαλοκαρχαρίες» το υπουργείο Οικονομικών εμφανίζεται σε σημείο επιλήψιμο να εξαντλεί την επιείκειά του, δεν συμβαίνει το ίδιο και για τα εκατομμύρια των Ελλήνων πολιτών για τους οποίους εξακολουθεί να ισχύει η απαρέγκλιτη και με κάθε κόστος εφαρμογή του μνημονίου. Και αυτό διότι η εν λόγω εγκύκλιος του ΥΠ.ΟΙΚ. αφορά αποκλειστικά και μόνον τους οικονομικά ισχυρούς αλλά και τους «πονηρούς» που κατά τα προηγούμενα χρόνια φρόντισαν να φυγαδεύσουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό είτε γιατί δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν τον τρόπο απόκτησής τους, είτε γιατί ήθελαν να τα γλιτώσουν από το ενδεχόμενο χρεοκοπίας της χώρας. Για όλους τους υπόλοιπους το καθεστώς της εκπρόθεσμης δωρεάς απλά δεν υφίσταται. Με απλά λόγια δηλαδή, εάν ένας κοινός θνητός αγοράσει στο παιδί του, π.χ. ένα αυτοκίνητο, θα πρέπει υποχρεωτικά και αποκλειστικά από πριν να δηλώσει ότι του το κάνει δωρεά, διότι σε διαφορετική περίπτωση το παιδί, ακόμη και εάν δεν έχει εισόδημα, θα κληθεί να πληρώσει φόρο καθώς το αυτοκίνητο θεωρείται τεκμήριο διαβίωσης και φορολογείται ανάλογα.
Υποψίες νέας συγκάλυψης για τη λίστα Λαγκάρντ
Παρά τις έντονες αντιδράσεις του υπουργού Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος ζητεί εδώ και τώρα άμεση ολοκλήρωση των ελέγχων των καταθετών της λίστας Λαγκάρντ και καταλογισμό των πρώτων προστίμων, εντούτοις άγνωστο παραμένει ακόμα για το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος το χρονικό διάστημα που θα ολοκληρωθούν οι έλεγχοι των πρώτων 85 Ελλήνων που είχαν λογαριασμούς στην HSBC.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί μόνο αυτοί οι 85 και όχι το σύνολο των 2.000 ονομάτων που βρέθηκαν στη λίστα; Με ποια κριτήρια έγινε μία ακόμα επιλογή ελέγχων ανάλογη με αυτή που είχε κάνει ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου όταν έδωσε 10 ονόματα στον κ. Γιάννη Καπελέρη;
Παρόλο που πρόκειται για πρόσωπα γνωστά από την επαγγελματική τους δραστηριότητα και έχουν καταθέσεις άνω των 8 εκατ. ευρώ, εντούτοις οι έλεγχοι προχωρούν με βήμα σημειωτόν, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να πιστοποιηθεί ούτε το αν κατείχαν αυτά τα χρήματα νόμιμα.
Και τούτο, παρά το γεγονός ότι η λίστα βρίσκεται στα χέρια των ανδρών του ΣΔΟΕ για πάνω από 5 μήνες και ήδη έχουν ανοίξει οι λογαριασμοί ε πολλών από αυτούς στην Ελλάδα. «Οι έλεγχοι που κάνουμε δεν είναι αργοί. Απλώς θέλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί γιατί οποιοδήποτε λάθος μπορεί να οδηγήσει σε σωρεία αγωγών από την πλευρά των καταθετών», επισημαίνουν στελέχη του ΣΔΟΕ που ρωτήθηκαν από το «ΘΕΜΑ» γιατί δεν υπάρχει αποτέλεσμα εδώ και τόσους μήνες. Φέρνουν μάλιστα ως παράδειγμα ότι «κάποιοι εκ των καταθετών μπορεί, για παράδειγμα, να είναι μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού ή να έχουν πουλήσει ένα ακίνητο σε άλλο κράτος και να κατέθεσαν τα χρήματα στην HSBC».
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το γεγονός ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα ο έλεγχος ούτε σε έναν από τους γνωστούς επιχειρηματίες δημιουργεί ερωτηματικά.
Γιατί δεν «αγγίζουν» επιχειρηματίες;
Δικαστικός που είναι σε θέση να γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα αμφιβάλλει κατά πόσο γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι σε γνωστούς επιχειρηματίες της λίστας. «Εμείς μαθαίνουμε από το ΣΔΟΕ ότι γνωστοί επιχειρηματίες έχουν εξαιρεθεί από τον έλεγχο γιατί θεωρούν de facto ότι καλύπτουν τις καταθέσεις που βρέθηκαν στη λίστα. Αυτοί που ελέγχονται είναι όσοι έχουν καταθέσεις από 1 έως 5 εκατ. ευρώ. Εκεί υπάρχει υπόνοια ότι έχει γίνει ξέπλυμα μαύρου χρήματος».
Πάντως, σε κάθε περίπτωση ο νέος οικονομικός εισαγγελέας κ. Παναγιώτης Αθανάσιου θα ζητήσει άμεσα αποτελέσματα από την υπηρεσία που έχει επιφορτιστεί με τους ελέγχους. Το «ΘΕΜΑ» έθεσε ευθέως το ερώτημα σε κορυφαίο αξιωματούχο του Σώματος εάν ελέγχονται όλοι. «Δεν εξαιρείται κανένας», ήταν η απάντησή του.
Ωστόσο, ερωτηματικά προκύπτουν και για το ποιος έχει την ευθύνη των ερευνών. Κορυφαίο στέλεχος του ΣΔΟΕ που του ετέθη το ερώτημα υποστήριξε ότι «την ευθύνη τη φέρουν οι οικονομικοί εισαγγελείς».
Το ίδιο στέλεχος εξηγεί ότι την ολοκληρωτική ευθύνη της πορείας των ερευνών δεν την έχει η διοικητική αρχή του ΣΔΟΕ αλλά οι οικονομικοί εισαγγελείς οι οποίοι έχουν διατάξει και τη σχετική παραγγελία (σχετική εγκύκλιος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών με ημερομηνία 23/6/1999).
Ομως, πηγές που πρόσκεινται στους οικονομικούς εισαγγελείς κυρίους Γρηγόρη Πεπόνη και Σπύρο Μουζακίτη διαφωνούν με αυτή την ερμηνεία και εξηγούν ότι «οι οικονομικοί εισαγγελείς δίνουν την παραγγελία. Από εκεί και πέρα την πορεία των ερευνών την κατευθύνουν τα εξειδικευμένα στελέχη του ΣΔΟΕ. Είναι δυνατόν εμείς να λέμε στους υπαλλήλους πώς θα κάνουν τους ελέγχους τους; Αυτοί θα μας φέρουν τα αποτελέσματα».
Στελέχη του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, δε, ενημερώνουν ότι «σε πρώτη φάση ελέγχονται περίπου 85 άτομα, που είναι και οι πλουσιότεροι της λίστας». Επιπρόσθετα υποστηρίζουν ότι έχουν ταυτοποιηθεί περίπου 1.700 φυσικά πρόσωπα και 40 offshore εταιρείες.
Προς Ειδικό Δικαστήριο για κακούργημα ο Παπακωνσταντίνου
Φορτωμένος με αδίκημα κακουργηματικού χαρακτήρα αναμένεται να «αποχωρήσει» από την Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής που διερευνά την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου προς το Ειδικό Δικαστήριο. Η πλειοψηφία της Προανακριτικής -μετά τα νέα έγγραφα που έφτασαν από τις γαλλικές αρχές- έχει ήδη ετοιμάσει πρόταση για επέκταση του κατηγορητηρίου, συμπεριλαμβάνοντας το αδίκημα της απιστίας σε αυτά της παράβασης καθήκοντος και νόθευσης. Η πρόταση θα συζητηθεί πιθανότατα την ερχόμενη Τρίτη στη συνεδρίαση της επιτροπής (σ.σ.: υπάρχει το ενδεχόμενο να κατατεθεί απευθείας αύριο φέροντας τις υπογραφές μόνο της πλειοψηφίας), όπου και αναμένεται να λάβει ομόφωνη έγκριση. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι και ο κ. Θοδωρής Δρίτσας (ΣΥΡΙΖΑ), απαντώντας σχετικά, ανέφερε ότι «το συγκεκριμένο αδίκημα το είχαμε συμπεριλάβει στη δική μας πρόταση, αλλά τότε δεν την είχαν αποδεχτεί».
Διαφορά 2 εκατ. ευρώ βρήκε το ΣΔΟΕ
Διαφορά της τάξης των 2.000.000 ευρώ που δεν δικαιολογείται εντόπισε το ΣΔΟΕ στα περιουσιακά στοιχεία της κυρίας Ελένης Παπακωνσταντίνου, του συζύγου της, επιχειρηματία κ. Συμεών Σικιαρίδη, της αδελφής της Μαρίνας και του συζύγου της κ. Ανδρέα Ρωσσών η (ή Rossonis,- όπως ήταν το εμπορικό του όνομα στις πωλήσεις όπλων), που περιλαμβάνονται στο πρωτότυπο της λίστας Λαγκάρντ.
Σύμφωνα με πηγές που πρόσκεινται στο ΣΔΟΕ, από τη σύγκριση των φορολογικών δηλώσεων με τους λογαριασμούς των τραπεζών στην Ελλάδα των δύο οικογενειών διαπιστώθηκε ότι για την κυρία Ελένη Παπακωνσταντίνου η διαφορά είναι πέριξ του 1,2 εκατ. ευρώ και για την κυρία Μαρίνα Παπακωνσταντίνου κοντά στα 800.000 ευρώ. Οι δύο οικογένειες θα κληθούν να υποβάλουν συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας. Δικαστικές πηγές αναφέρουν ότι εάν υπάρχουν διαφορές στους τραπεζικούς λογαριασμούς άνω των 150.000 ευρώ που δεν δικαιολογούνται, τότε θα ασκηθεί ποινική δίωξη για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, όπως προβλέπει ο νόμος. Επίσης εξηγούν ότι ο νόμος προβλέπει την άσκηση ποινικής δίωξης για ηθική αυτουργία σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος και εναντίον του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου.
