Του Γιάννη Χαραλαμπάκη
Πάνε σχεδόν τρία χρόνια από τότε, όπου ξεκίνησαν οι φήμες, ότι κάτι είναι σάπιο σχετικά με τα ελληνικά δημόσια οικονομικά. Οι υπερβολές έχουν τεκμηριωθεί. Σπατάλες στις δαπάνες, αναποτελεσματικότητα
και διεφθαρμένες πρακτικές έχουν επίσης τεκμηριωθεί και μονοπωλήσει τα νέα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ελληνικό κράτος χρειάζεται μία σημαντική μεταρρύθμιση, αναδιάρθρωση και αποκατάσταση, όχι μόνο στις μεθόδους και πρακτικές του, αλλά ωστόσο στην σκέψη του, το σχεδιασμό του και στην εκτέλεση των αποφάσεων.
Παρόλα αυτά, όπως πρωταρχικά έχουμε γράψει, ότι δεν μπορούμε να κατηγορούμε τα στεγαστικά δάνεια σε όσους δεν είχαν εύκολη πρόσβαση στο δανεισμό - υψηλού ρίσκου στεγαστικά δάνεια (subprime mortgages) για την χρηματοπιστωτική κατάρρευση που έλαβε χώρα στις ΗΠΑ το 2008, δεν μπορούμε παρομοίως να κατηγορούμε την Ελλάδα για την επερχόμενη κατάρρευση της Ε.Ε.. Στην περίπτωση της χρηματοπιστωτικής πτώσης του 2008, ο αριθμός των δανειοληπτών των υψηλού ρίσκου στεγαστικών δανείων αντιπροσώπευε ένα τόσο μικρό ποσοστό, ώστε να προκαλέσει την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το σύστημα κατέρρευσε εξαιτίας της τεράστιας αξίας των παραγώγων και των άλλων τοξικών περιουσιακών στοιχείων. Τα πρώτα υπέρβαιναν κατά πολύ τα 700 τρισ. δολάρια, ενώ η τιτλοποίηση των άνευ αξίας χαρτιών επιδείνωναν αυτό τον πύργο πίστωσης. Τα θεμέλια αυτού του πύργου σχεδιάστηκαν για μία κατασκευή 10 ορόφων, αλλά οι αρχιτέκτονες συνέχιζαν να προσθέτουν ορόφους στο οικοδόμημα. Πριν από καιρό οι ένοικοι του ρετιρέ του 50ου ορόφου θαύμαζαν τη θέα, αγνοώντας την επικείμενη κατάρρευση όταν τους χτύπησε η πρώτη καταιγίδα! Αυτός ο πύργος πίστωσης ήταν καταδικασμένος για να καταρρεύσει - όπως θα γίνει ξανά. Ήταν και είναι ένα ατύχημα, που απλά περιμένει να συμβεί.
Ομοίως, οι τράπεζες της Ε.Ε. έχουν εγγυημένα περιουσιακά στοιχεία, τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν αξίζουν ούτε το χαρτί εκτύπωσης τους. Επομένως, συγκέντρωσαν τις πιστωτικές επεκτάσεις σε χρεόγραφα «επενδυτικών βαθμών» και πούλησαν τα ομόλογα σε ανόητους, που σκέφτηκαν ότι θα μπορούσαν να βρουν μεγαλύτερους ανόητους, οι οποίοι θα αγόραζαν τα ομόλογα τους υπερτιμημένα. Το παιχνίδι των μουσικών καρεκλών έχει τώρα τελειώσει, και εάν δεν ήταν η Fed να προμηθεύσει την ΕΚΤ με ρευστότητα και με την τελευταία εκχύλιση μετρητών στις ευρωπαϊκές τράπεζες, το τραπεζικό σύστημα της Ε.Ε. θα είχε καταρρεύσει.
Η αλήθεια είναι, ότι η Γερμανία θα είχε καταρρεύσει, εάν η αμερικανική Fed δεν είχε διασώσει τις κύριες τράπεζες της το 2008. Δεν υπάρχει αμφιβολία στο ότι όταν το χρηματοπιστωτικό σύστημα μίας αναπτυγμένης χώρας καταρρέει, τότε σύντομα καταρρέει και η χώρα μετά από αυτό. Αυτό θα ήταν το αποτέλεσμα για τη Γερμανία, κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής πτώσης του 2008, εάν η αμερικανική Fed δεν είχε παρέμβει.
Πρέπει να πούμε τα εξής:
Πρώτον, υπάρχουν 7 γερμανικά χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα που διασώθηκαν. Δεύτερον, ανάμεσα σε αυτά που διασώθηκαν, βρίσκουμε ότι περιλαμβάνονται οι σημαντικότερες γερμανικές τράπεζες, όπως είναι η Deutsche Bank. Τρίτον, τα ποσά που δόθηκαν είναι σε κάθε περίπτωση μεγάλα. Τέταρτο, εάν η Fed δεν είχε διασώσει αυτά τα γερμανικά χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα, θα είχαν χρεοκοπήσει, που σημαίνει ότι η Γερμανία και συνολικά η περιφέρεια της Ε.Ε. θα είχαν πέσει σε μεγάλη ύφεση. Την τελευταία φορά τσέκαρα, ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν μέλος της Ε.Ε., ούτε είχε την οποιαδήποτε θεσμική ευθύνη να διασώσει τη Γερμανία!
Ας δούμε τους πραγματικούς αριθμούς: η Dresdner έλαβε 123 δισ. δολάρια, η Bayerische 108 δισ. δολάρια, η West 78 δισ. δολάρια, η Deutsche Bank 77 δισ. δολάρια, η HSH 53 δισ. δολάρια, η Commerzbank 51 δισ. δολάρια, ενώ η Hypo πήρε 47 δισ. δολάρια, συνολικό ποσό 531 δισ. δολάρια.
Ήταν τα χρηματοοικονομικά των γερμανικών τραπεζών σε τάξη; Ήταν αυτές οι τράπεζες φερέγγυες; Θα μπορούσαν να είχαν επιβιώσει από το χρηματοπιστωτικό τσουνάμι χωρίς τη διάσωση από τις ΗΠΑ; Θα ήταν ζωντανές σήμερα, εάν εμείς στις ΗΠΑ δεν τις είχαμε διασώσει; Θα μπορούσαν να καυχιόνται σήμερα και να υπαγορεύουν τα θέλω τους στην Ε.Ε., χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ που τις κράτησε ζωντανές;
Η συνολική ιστορία της προσπάθειας να βρούμε τον απόλυτο αποδιοπομπαίο τράγο, ώστε να του φορτώσουμε την επερχόμενη κατάρρευση στην Ε.Ε. - εξαιτίας των χειρισμών και των πρακτικών των τραπεζών - μου θυμίζει τα λόγια του JoyBell:
«Η διαφορά ανάμεσα στο δικό μου σκοτάδι και το δικό σου σκοτάδι είναι ότι εγώ μπορώ να κοιτάξω τα δικά μου χάλια στο πρόσωπο και να αποδεχτώ την ύπαρξη τους, ενώ εσύ καλύπτεις τον καθρέφτη σου με ένα λευκό υφασμάτινο σεντόνι. Η διαφορά ανάμεσα στις αμαρτίες μου και στις αμαρτίες σου είναι ότι όταν εγώ κάνω μία αμαρτία ξέρω ότι αμαρταίνω, ενώ εσύ στην πραγματικότητα πέφτεις θύμα των δικών σου συνθετικών ψευδαισθήσεων. Είμαι μία σειρήνα, μία γοργόνα, ξέρω ότι είμαι όμορφος ενώ καβαλάω τα κύματα του ωκεανού και ξέρω ότι μπορώ να φάω σάρκα και οστά στον πάτο της θάλασσας. Εσύ είσαι μία λευκή μάγισσα, ένας μάγος. Τα ξόρκια σου είναι χειρισμοί και το καζάνι της κολάσεως, ενώ τυλίγεις τον εαυτό σου στα λευκά και φοράς μία ασημί περούκα».
(Ο δρ. Γιάννης Χαραλαμπάκης είναι οικονομολόγος της BlackSummit FG)
ΠΗΓΗ://www.24h.gr
