Εκθεση «κόλαφο» για τα ελληνικά πανεπιστήμια κατέθεσε η επιτροπή «σοφών» από πανεπιστήμια του εξωτερικού που ανέλαβε, μετά από πρόσκληση του υπουργείου Παιδείας, να μελετήσει τη λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα.«Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν ασαφείς.. αποστολές, ανεπαρκείς στόχους και αβέβαιο μέλλον» αναφέρεται στην έκθεση, η οποία κατά τα άλλα υποστηρίζει τις προτάσεις του υπουργείου Παιδείας για νέο Νόμο Πλαίσιο και μάλιστα επαναφέρει την «πρόταση Πανάρετου» για την δημιουργία περιφερειακών κολεγίων διετούς φοίτησης.
«Τα Ιδρύματα αυτά παρέχουν τεχνική εξειδίκευση και εκπαίδευση και επιτρέπουν στους καλύτερους σπουδαστές να μεταπηδούν στα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα τετραετούς φοίτησης, με σαφώς καθορισμένες προϋποθέσεις και διαδικασίες» όπως αναφέρεται στη έκθεση.
Η ίδια έκθεση επιρρίπτει ευθύνες στους νυν πρυτάνεις των ΑΕΙ επειδή «οι πανεπιστημιακοί χώροι δεν είναι ασφαλείς». «Ενώ το Σύνταγμα επιτρέπει στην πανεπιστημιακή ηγεσία να προστατεύει τους πανεπιστημιακούς χώρους από στοιχεία που επιδιώκουν την πολιτική αστάθεια, οι πρυτάνεις έχουν δείξει απροθυμία να ασκήσουν τα δικαιώματα και να εκπληρώσουν τις ευθύνες τους και να πάρουν τις αποφάσεις που χρειάζονται προκειμένου να εξασφαλισθεί η ασφάλεια του διδακτικού και ευρύτερου προσωπικού και των σπουδαστών. Ως αποτέλεσμα, η διοίκηση του πανεπιστημίου και το διδακτικό προσωπικό δεν έχουν αποδειχθεί καλοί επιμελητές των εγκαταστάσεων που τους εμπιστεύθηκε η κοινωνία» αναφέρει η έκθεση.
«Μεταρρύθμιση αμέσως»!
Οι διεθνείς «σοφοί» ζητούν άρση των διοικητικών και οικονομικών «φραγμών» που έχουν δώσει «κουλτούρα συντηρητισμού» στα ΑΕΙ και πλήρη αναμόρφωση του ελληνικού πανεπιστημίου. «Η εκπαίδευση γενικότερα, και η τριτοβάθμια εκπαίδευση ειδικότερα, χρειάζονται απεγνωσμένα μεταρρύθμιση, αν η Ελλάδα πρόκειται να συντηρήσει τις χρηματοπιστωτικές και οικονομικές πρωτοβουλίες τις οποίες έχει αναλάβει και να επιτύχει την αντιστροφή των όρων μιας πτωτικής οικονομίας» τονίζεται στην έκθεση.
Συγκεκριμένα και όπως αναφέρεται στην έκθεση:
- Τα πανεπιστήμια πρέπει να διδάσκουν προοδευτική σκέψη και να ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα. Οι απόφοιτοι με ευρεία μόρφωση είναι πιο πιθανό να καινοτομήσουν και να αρχίσουν την δική τους επιχείρηση.
- Η Ελλάδα δεν αξιοποιεί επαρκώς τις ικανότητες των πολιτών της. Τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται δεν βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις δεξιότητες που υπάρχουν και μπορούν να αναπτυχθούν.
- Χωρίς αλλαγές, η εκπαίδευση του ελληνικού πληθυσμού θα παρουσιάζει ανεπάρκειες και η έρευνα θα είναι μη επαρκώς στελεχωμένη για τις ανάγκες μιας κοινωνίας που βασίζεται στην γνώση.
- Ανάμεσα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και σε μερικές άλλες χώρες (Αυστραλία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Κορέα, Μεξικό), η Ελλάδα παρουσιάζει τις υψηλότερες δαπάνες ανά φοιτητή. Ταυτόχρονα τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν έναν από τους μικρότερους αριθμούς αποφοίτων εντός του απαιτούμενου χρόνου.
- Τα ελληνικά πανεπιστήμια στερούνται θεμελιωδών τεχνολογιών πληροφορίας και άλλων εργαλείων αξιολόγησης για την μέτρηση παραμέτρων εισροών - εκροών και την αντικειμενική αξιολόγηση επιδόσεων (ποσοστά ολοκλήρωσης σπουδών, προσφορές θέσεων / αποδοχές, δημοσιευμένο έργο, και διδακτική αποτελεσματικότητα των καθηγητών).
- Τα ποσοστά ανεργίας των πτυχιούχων, καθώς και οι περίοδοι ανεργίας μετά την αποφοίτηση, είναι απαράδεκτα υψηλά.
- Η πολιτικοποίηση των φοιτητών αντιπροσωπεύει μια πέραν της λογικής συμμετοχή στην πολιτική διαδικασία. Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ταχεία υποβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, οι φοιτητές έχουν το 40% των ψήφων στην επιλογή των διοικήσεων των πανεπιστημίων.
- Υπάρχουν πολλοί θύλακες αξιόλογης ερευνητικής δραστηριότητας, αλλά συνολικά η ερευνητική προσπάθεια υστερεί σε σύγκριση με τα άλλα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Τα πανεπιστήμια πρέπει να είναι αυτόνομα όσον αφορά την διαχείριση των πόρων τους, την ευχέρεια επιλογής της ηγεσίας και της διοίκησής τους και την λήψη ακαδημαϊκών αποφάσεων που προωθούν τους στρατηγικούς τους στόχους.
Κάθε ίδρυμα πρέπει να είναι σε θέση να διαχειρισθεί και να υποστηρίξει τις επιλογές του και να εντοπίζει πρόσθετους πόρους οι οποίοι θα βοηθήσουν το ίδρυμα στην επίτευξη των στόχων του.
Η λογοδοσία των διοικήσεων
Η επιτροπή κατέθεσε και σειρά προτάσεων για την διοίκηση των πανεπιστημίων, προτείνοντας «ένα ανεξάρτητο συμβούλιο για κάθε ίδρυμα ή ένα ανεξάρτητο συμβούλιο για μία ομάδα ιδρυμάτων που έχουν κοινά χαρακτηριστικά». Ακόμη προτείνει - όπως και το υπουργείο Παιδείας - διορισμό πρυτάνεων από τα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ.
Προτείνεται ακόμη ένα νέο σύστημα το οποίο θα περιλαμβάνει μια Σύγκλητο για κάθε ίδρυμα. Εάν περισσότερα του ενός πανεπιστήμια ομαδοποιούνται σε ένα ενιαίο σύστημα, είναι σκόπιμο να εξετασθεί επίσης μία κοινή Σύγκλητος του ενιαίου αυτού συστήματος.
- Είναι απαραίτητο τα πανεπιστήμια να λογοδοτούν για τις πράξεις τους. Θα πρέπει να έχουν την ευθύνη για την μέτρηση και την δημοσιοποίηση των ακαδημαϊκών τους επιδόσεων.
- Προτείνεται η σύσταση Σχολών ή Γραφείων Μεταπτυχιακών Σπουδών σε κάθε ίδρυμα. Αυτές οι Σχολές ή τα Γραφεία θα είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη και την εισήγηση μεταπτυχιακών και διδακτορικών προγραμμάτων στην Σύγκλητο.
- Μια ειδική δημόσια υπηρεσία ή μια ανεξάρτητη αρχή πρέπει να είναι υπεύθυνη για την διαχείριση και την κατανομή της δημόσιας χρηματοδότησης στα ιδρύματα, για την αξιολόγηση του κόστους των υπηρεσιών, για την επεξεργασία κατάλληλων δεικτών και προδιαγραφών καθώς και την συλλογή όλων των απαραίτητων στοιχείων από τα ιδρύματα.
- Κάθε Πανεπιστήμιο πρέπει να πραγματοποιεί το δικό του λογιστικό έλεγχο των διαφόρων οικονομικών λειτουργιών και να υποβάλλει τακτικά έκθεση με τα αποτελέσματα.
Το Βήμα on line
