Δημήτρης Κουκλουμπέρης
Σαράντα χρόνια μετά τη θεμελίωσή του από το ΠΑΣΟΚ και τους Παρασκευά Αυγερινό, Ανδρέα Παπανδρέου και Γιώργο Γεννηματά, στη Χαριλάου Τρικούπη επιμένουν στη σημασία της ενίσχυσης του δημόσιου συστήματος υγείας και των ανθρώπων του, ενώ αποδομούν τους ισχυρισμούς του Κυριάκου Μητσοτάκη για το ΕΣΥ, προβλέποντας ότι σκοπεύει να το παραδώσει σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα.
Αν σήμερα, μετά από έναν χρόνο πανδημίας, χιλιάδες συνάνθρωποί μας, που χρειάστηκε να νοσηλευτούν με κορονοϊό, τα κατάφεραν να βγουν νικητές, αυτό οφείλεται όχι μόνο στη θέλησή τους για ζωή, αλλά και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και στην υπεράνθρωπη προσπάθεια που δίνουν καθημερινά οι εργαζόμενοί του, γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό.
Η μεγάλη αυτή κατάκτηση για τη χώρα, το ΕΣΥ, δεν ήταν πάντοτε κάτι υπαρκτό και δεδομένο. Πριν από τη δημιουργία του, δικαίωμα στην υγεία και την περίθαλψη είχαν, μόνο όσοι διέθεταν μεγάλα πορτοφόλια, ενώ ο υπόλοιπος λαός έπρεπε να υποθηκεύσει ή να θυσιάσει κόπους και περιουσίες μιας ζωής στην ατυχή στιγμή που μια ασθένεια τού «χτυπούσε» την πόρτα.
Η ίδρυση του ΕΣΥ αποτέλεσε μια «επανάσταση» και ήταν μια ιστορική τομή για τη μεταπολιτευτική Ελλάδα. Μια εμβληματική κοινωνική μεταρρύθμιση που φέρει την πολιτική σφραγίδα του ΠΑΣΟΚ και τις υπογραφές τριών προσώπων, που το οραματίστηκαν και πίστεψαν στην αναγκαιότητα της θεσμοθέτησής του. Ο ένας και βασικότερος ήταν ο Παρασκευάς Αυγερινός, ο άλλος ο Ανδρέας Παπανδρέου, στον οποίο ανήκει η περίφημη φράση «μπροστά στην αρρώστια και τον θάνατο, δεν υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί» και τρίτος ο Γιώργος Γεννηματάς, που είχε δηλώσει, ότι θα υπερασπίζεται το ΕΣΥ μέχρι την τελευταία του πνοή.
Από τότε έχουν περάσει σαράντα χρόνια και όπως κάθε σημαντικό έργο, όσο πετυχημένο και απαραίτητο κι αν αποδεικνύεται, χρειάζεται επιπλέον στήριξη, ανασχεδιασμό και ενίσχυση. Το Κίνημα Αλλαγής, ως πολιτικός επίγονος φορέας του ΠΑΣΟΚ, δεν θα μπορούσε να αφήσει σήμερα στην τύχη του το κορυφαίο αυτό δημιούργημά του και τους ανθρώπους του. Μάλιστα, η σφοδρή επέλαση της πανδημίας στη χώρα στάθηκε μια καλή αφορμή, προκειμένου να επικαιροποιήσει τις θέσεις και να παρουσιάσει τις προτάσεις του για την επιβεβλημένη σήμερα αναγέννηση του ΕΣΥ.
Δεν είναι τυχαίο, ότι η πρόσφατη 46η επέτειος της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ και της ιδρυτικής διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη ήταν αφιερωμένη στη δημόσια υγεία και στα αναγκαία μέτρα για την αναζωογόνηση του ΕΣΥ. Μια πράξη αφενός ουσιαστική, με τη δημοσιοποίηση ενός αναλυτικού σχεδίου για την επόμενη ημέρα του δημόσιου συστήματος υγείας, και αφετέρου συμβολική, ως ελάχιστη τιμή στους ήρωες των νοσοκομείων που δίνουν νυχθημερόν εδώ και πολλούς μήνες τη μάχη από την πρώτη γραμμή.
Τα ψέματα του Μητσοτάκη
Μιλώντας σε εκείνη την εκδήλωση η Φώφη Γεννηματά είχε προειδοποιήσει για τους κινδύνους μετατροπής του ΕΣΥ σε ένα «απαξιωμένο, φτηνό προνοιακό σύστημα», με κακοπληρωμένους γιατρούς και διαλυμένες υποδομές, που «σπρώχνει» όσους έχουν τη δυνατότητα σε ιδιωτικά κέντρα υγείας. Παράλληλα, είχε αποδομήσει του ισχυρισμούς του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάνοντας λόγο για ψεύτικα μεγάλα λόγια, ενώ, όπως είχε υποστηρίξει, «η αλήθεια είναι, ότι η Ν.Δ. θέλει να τεμαχίσει το ΕΣΥ και να το παραδώσει σε μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα».
Ακολούθως, περιέγραψε τις τέσσερις βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία του: ισότητα για καθολική και ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας με την ευθύνη του κράτους, ποιότητα, που θα προκύψει με γενναία ενίσχυση της χρηματοδότησης, προσβασιμότητα και σύνδεση με ένα σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας για την αντιμετώπιση της μεγάλης ανισότητας που υπάρχει σήμερα και, τέλος, βιωσιμότητα για την ανάσχεση της ηλικιακής ανισορροπίας, καθώς ο μέσος όρος ηλικίας των γιατρών παραμένει υψηλός και οι νέοι ιατροί φεύγουν στο εξωτερικό.
Σε ό,τι αφορά τις προτάσεις, αυτές περιλαμβάνουν 11+1 σημεία, που, όπως τόνισε η πρόεδρος του ΚΙΝ.ΑΛΛ., μπορούν να οδηγήσουν στο ΕΣΥ του 21ου αιώνα. Κωδικοποιημένα είναι τα εξής:
■ Σύγχρονες αναβαθμισμένες υπηρεσίες δημόσιας υγείας
■ Ενιαίο δίκτυο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπό δημόσια εποπτεία και έλεγχο
■ Σύγχρονα και λειτουργικά δημόσια νοσοκομεία
■ Δημιουργία κέντρων χρόνιων παθήσεων του ΕΣΥ
■ Αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού με κάλυψη των πραγματικών κενών του ΕΣΥ με μόνιμο ιατρικό, νοσηλευτικό-παραϊατρικό προσωπικό, με διαφανείς διαδικασίες μέσω ΑΣΕΠ, αναθεώρηση του συστήματος αμοιβών και ένταξη του υγειονομικού προσωπικού του ΕΣΥ στα βαρέα και ανθυγιεινά
■ Σύγχρονο σύστημα μεταφοράς των ασθενών
■ Για τη δημόσια υγεία στα νησιά προτεραιότητα είναι ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των υποδομών και η πλήρης στελέχωση σε προσωπικό
■ Αναβαθμισμένη ιατρική εκπαίδευση με ριζική αναμόρφωση του συστήματος για την απόκτηση ειδικότητας και νέο σύστημα εξετάσεων
■ Για την ψυχική υγεία και τις εξαρτήσεις προβλέπονται η άμεση ολοκλήρωση της αποασυλοποίησης με τη μετάθεση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα γενικά νοσοκομεία και τις υπηρεσίες της «κοινότητας» (Αυτοδιοίκηση, ΜΚΟ, κ.λπ.) και η θέσπιση εθνικού σχεδίου δράσης για τις εξαρτήσεις.
■ Νέα φαρμακευτική πολιτική με γνώμονα την ελάφρυνση των ασφαλισμένων και ειδικά των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων και μηδενική συμμετοχή στην αγορά φαρμάκου για χαμηλόμισθους, χαμηλοσυνταξιούχους, ανέργους.
■ Κανόνες και έλεγχος στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να μην μπορεί να είναι ανεξέλεγκτος. Για τον σκοπό αυτό προτείνεται η εξατομικευμένη ανάθεση του ελέγχου για κάθε ιδιωτικό νοσοκομείο σε ομάδες εξειδικευμένων επιστημόνων και διοικητικών στελεχών του υπουργείου Υγείας.
■ Τέλος, καταλύτης για όλα τα παραπάνω θεωρείται από τη Χαριλάου Τρικούπη η αύξηση της χρηματοδότησης από το 4,5% στο 6% του ΑΕΠ, με προοπτική εξίσωσης με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, ενώ συμβολή μπορεί να υπάρξει και από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, με προσέλκυση επενδύσεων, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, με όρους διαφάνειας και εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
«Η πρότασή μας για το ΕΣΥ είναι μια παρακαταθήκη και για το μέλλον» ήταν η καταληκτική φράση της Φώφης Γεννηματά, με την οποία σηματοδότησε τη νέα πνοή που θέλει να δώσει το κόμμα της Κεντροαριστεράς στη δημόσια υγεία, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που το εμπνεύστηκε και το θεμελίωσε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 το ΠΑΣΟΚ.
efsyn.gr
