Παρά τον ενθουσιασμό και τα θετικά σχόλια που επεφύλαξαν τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης στην «πρόταση Μητσοτάκη» για το πιστοποιητικό εμβολιασμού, αλλά και τα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο ακόμα και για θετικές αποφάσεις της αυριανής...
Συνόδου Κορυφής, η πραγματικότητα φαίνεται πως απέχει αρκετά. Την Τρίτη, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) και οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες ανέλαβαν να «πείσουν» τους διεθνείς εταίρους, να στηρίξουν την «πρωτοβουλία Μητσοτάκη», αθροίζοντας την υποστήριξή τους με τεχνολογικούς κολοσσούς όπως η Microsoft, η Salesforce, η Oracle, η Cerner, η Cigna και εταιρείες λογισμικών υγείας, που προωθούν μία πρόταση για ένα τέτοιο πιστοποιητικό, και μάλιστα ψηφιακό, στο όνομα της «επιστροφής στην κανονικότητα». Θετικές έχουν εμφανιστεί και οι κυβερνήσεις της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, με βάση ένα μάλλον κοινό σκεπτικό με το ελληνικό, που έχει να κάνει με τον τουρισμό στον οποίο εξίσου βασίζονται οι οικονομίες τους.Ωστόσο, εκτός των παραπάνω θετικών αντιδράσεων, αλλά και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν που έσπευσε την περασμένη εβδομάδα να υποστηρίξει την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού, δεν φαίνεται να υπάρχει κοινή αντίληψη μεταξύ των 27 αλλά και άλλων διεθνών παραγόντων για το θέμα. Αρχικά, ήταν ο επικεφαλής του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, που διαμήνυσε πως υπάρχουν δύο «επείγοντα ζητήματα που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή», αναφερόμενος τόσο στην «πρόσφατη εμφάνιση νέων μεταλλάξεων του ιού Sars-Cov-2», όσο και στο γεγονός πως «δεν μπορούμε να δώσουμε προτεραιότητα ή να τιμωρήσουμε ορισμένες ομάδες ή χώρες».
«Προς το παρόν, ζητάμε να μην ζητείται κανένας έλεγχος εμβολίου ή ανοσίας για τα διεθνή ταξίδια ως προϋπόθεση εισόδου, καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού στη μείωση της μετάδοσης, και την περιορισμένη διαθεσιμότητα εμβολίων. Ο εμβολιασμός δεν θα πρέπει να απαλλάσσει τους διεθνείς ταξιδιώτες από τη συμμόρφωση με άλλα μέτρα μείωσης του ταξιδιωτικού κινδύνου» δήλωσε ακόμα ο ισχυρός άνδρας του ΠΟΥ.
Επίσης, από την περασμένη εβδομάδα, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Ρουμανίας, Κλάους Γιοχάνις, έσπευσε να απορρίψει κάθε τέτοια συζήτηση, εκφράζοντας την άποψη πως μία τέτοια απόφαση θα δίχαζε τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την πλευρά της Γαλλίας, η όποια συζήτηση για ένα τέτοιο έγγραφο έχει χαρακτηριστεί «πολύ πρόωρη», με τον υπουργό Εξωτερικών για ευρωπαϊκά ζητήματα, Κλεμέντ Μπουνέ, να ξεκαθαρίζει, πως «όταν η πρόσβαση στο εμβόλιο γενικευτεί, θα είναι διαφορετικό ζήτημα». Ο ίδιος μάλιστα προσθέτει, πως εάν το εμβόλιο είναι «επιστημονικά ασφαλές, δεν γνωρίζουμε τον αντίκτυπό του στην μετάδοση του ιού. Πρέπει να επιτευχθεί πλήρης σαφήνεια σε αυτό το σημείο», υπογραμμίζοντας πως «βρισκόμαστε σε μια φάση αυξημένων εμβολιασμών σε όλη την Ευρώπη, όχι μόνο στη Γαλλία».
Παράλληλα, στο θέμα έχει ήδη τοποθετηθεί ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, υπογραμμίζοντας επίσης πως είναι πολύ πρώιμη συζήτηση. Ο Μισέλ υπογράμμισε, πως το θέμα είναι ευαίσθητο, καθώς ίσως κάποιοι άνθρωποι θεωρήσουν, πως ο εμβολιασμός θα καταστεί υποχρεωτικός. Ο ίδιος προανήγγειλε τη συζήτηση της προσεχούς Πέμπτης σε υψηλότατο επίπεδο, σημειώνοντας ωστόσο ο διάλογος θα πρέπει να επικεντρωθεί στο ερώτημα «συμφωνούμε όλοι με την αρχή της εισαγωγής πιστοποιητικού;» και σε περίπτωση που όλοι συμφωνούν, το πότε θεωρείται κατάλληλη στιγμή να ληφθεί μία τέτοια απόφαση.
Παρά τα παραπάνω, μέχρι το πρωί της Τετάρτης τα δημοσιεύματα επέμεναν, ώσπου η διαρροή από πλευράς Κομισιόν χαμήλωσε τον πήχη της αυριανής συνεδρίασης. «Δεν είναι για τώρα η συζήτηση επί πιθανών ταξιδιωτικών διευκολύνσεων μέσω του πιστοποιητικού εμβολιασμού» φέρεται να δήλωσε κοινοτικός αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας πως «θα πρέπει να οριστούν κάποια βασικά σημεία που θα υπάρχουν στο χαρτί και αυτά θα αρχίσουν να συζητούν οι ηγέτες, ωστόσο για συμφωνία στα στάνταρντ που θα εμπεριέχει, θα χρειαστούν κι άλλες Σύνοδοι Κορυφής».
Τελευταία επίσημη αντίδραση στις τάξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήρθε από τον Επίτροπο Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν, ο οποίος αφού αντιπαρέβαλε το παράδειγμα της Αφρικής στην περίοδο του κίτρινου πυρετού και της μαλάριας, υπογράμμισε πως «τα διαβατήρια εμβολιασμού δεν είναι αρκετά για να διασφαλίσουν την ελεύθερη μετακίνηση», τονίζοντας την ανάγκη για διασφάλιση γρήγορων και επαρκών ελέγχων για τον κορονοϊό.
«Τα διαβατήρια εμβολιασμού Covid 19 είναι ένα εισιτήριο για το Πουθενά»
Με τον παραπάνω τίτλο, το διεθνές πρακτορείο Bloomberg έδωσε το στίγμα των αρνητικών αντιδράσεων σε μία τέτοια πρωτοβουλία, συνοψίζοντας τα προβλήματα που θα δημιουργούσε μία τέτοια απόφαση. Σε μία ανάλυση, που δεν διστάζει να ταυτίσει το νέο περιβάλλον που δημιουργεί ένα τέτοιο διαβατήριο με ένα «σπουδαίο επεισόδιο του “Black Mirror”», η αρθρογράφος σημειώνει ως κύριο πρόβλημα το γεγονός πως ακόμα το εμβολιαστικό πρόγραμμα κάνει τα πρώτα του βήματα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει εμβολιάσει μόλις το 1,3% του πληθυσμού της, ενώ έχει στόχο το 70% του γενικού πληθυσμού έως το καλοκαίρι.
«Ο προγραμματισμός για το μέλλον συνήθως έχει νόημα, όμως σε αυτή τη φάση, το μόνο που κάνει, είναι να αμαυρώνει την εικόνα του εμβολίου ως δημόσιο αγαθό. Εάν ένα διαβατήριο εμβολιασμού θεσπιστεί αύριο, η αγορά στην οποία θα απευθύνεται, δεν ξεπερνά σε πληθυσμό αυτόν της Σλοβακίας» σημειώνει με νόημα, την ώρα που η χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ μετρά πληθυσμό μικρότερο των 6 εκατ. πολιτών.
Το δημοσίευμα απαριθμεί τις αντιδράσεις στις τάξεις της Ευρώπης που παρατίθενται και παραπάνω, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως «κάποτε» τέτοια διαβατήρια θα είναι χρήσιμα, όπως έγινε με άλλες ασθένειες και στο παρελθόν με κάποιες χώρες. «Οι ανησυχίες σχετικά με την ιδιωτικότητα και την ηθική είναι πραγματικές, όμως είναι επιλύσιμες» σημειώνει, υπογραμμίζοντας πως «η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή είναι να διατηρηθεί η συζήτηση στην πραγματικότητα και να διασφαλιστεί πως δεν εμποδίζει τον εμβολιασμό. Δεν είμαστε ακόμα εκεί» καταλήγει με νόημα.
Αντίστοιχη αρθρογραφία που εκφράζει σκεπτικισμό για μία τέτοια απόφαση σήμερα φιλοξενείται σε αρκετά διεθνή μέσα ενημέρωσης, ενώ αρκετοί διεθνείς παράγοντες έχουν τοποθετηθεί με επιφυλακτικότητα. «Τα διαβατήρια εμβολιασμού δεν θα πρέπει συνεπώς να είναι υποχρεωτικά για ταξίδια. Όσοι δεν έχουν τέτοιο, θα πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν στις διαδικασίες εξέτασης. Επιτρέποντας σε αυτούς που έχουν το σωστό κωδικό στο smartphone τους να ακολουθήσουν ένα κανάλι, ενώ οι άλλοι παραμένουν στη γραμμή για μία μπατονέτα (σ.σ. για τεστ για τον κορονοϊό), εξακολουθεί να σημαίνει κάποια διάκριση» σημειώνουν οι Financial Times, προτείνοντας ωστόσο έναν συνδυασμό τεστ και διαβατηρίων όταν οι εμβολιασμοί θα έχουν προχωρήσει.
