Νικόλ Λειβαδάρη
H αφετηρία ήταν η ίδια και στην Ευρώπη και την Αμερική και γέννησε την άτακτη ψήφο της οργής και του φόβου. Ήταν η απάντηση και η αντίδραση στο δόγμα There is No Alternative (Δεν υπάρχει άλλος Δρόμος), το θατσερικό δόγμα «ΤΙΝΑ» (μια αντίδραση, που οδήγησε στο Brexit και έφερε τον...
Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο ως 45ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών).
Είναι το δόγμα, που βάφτισε μονόδρομο τη συνταγή του νεοφιλελευθερισμού, συνέθλιψε ιδεολογίες και ταξικές ισορροπίες στον βωμό της «απορρύθμισης» (deregulation) και εξοστράκισε στο πυρ το εξώτερον κάθε κρατική παρέμβαση στο όνομα της παγκοσμιοποίησης.
Πάνω σ’ αυτό το δόγμα χτίστηκε, μετά το σοκ της Lehman Brothers, η κατάρρευση και η φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης και η συσσώρευση του πλούτου σε μια ελίτ, που δεν ξεπερνά το 1% του αμερικανικού πληθυσμού. Και μέσα από τα αδιέξοδα αυτού του δόγματος γεννήθηκε η τυφλή αντίδραση του τραμπισμού – μια αντίδραση, που έχρισε «outsider» και «αντισυστημικό» τον πιο θρασύ ίσως εκπρόσωπο του συστήματος: Τον δισεκατομμυριούχο που έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ κι έφερε την πλήρη ταξική ανατροπή, λέγοντας κατάμουτρα στους ψηφοφόρους του ότι είναι περίπου ηλίθιοι, επειδή δεν έμαθαν να φοροδιαφεύγουν όπως εκείνος.
Δεν είναι παγκόσμιο πολιτικό παράδοξο, είναι μόνον η αντιστροφή του εμβληματικού συνθήματος του Τζέημς Κάρβιλ, που το 1992 έκανε πρόεδρο τον Μπιλ Κλίντον. Και που σήμερα, απειλεί να στοιχειώσει τη Χίλαρι, την Αμερική και μαζί όλον τον πλανήτη: Πολύ απλά, it’s the economy, stupid.
Κι εάν υπάρχει κάτι παράδοξο, είναι μόνον η έκπληξη που διατύπωσε ο Πολ Κρούγκμαν στους New York Times για τη νίκη Τραμπ, διερωτώμενος εάν η Αμερική «απέτυχε ως έθνος;». Διότι ο ίδιος ο Πολ Κρούγκμαν ήταν εκείνος που κατέγραφε και μετρούσε την σταθερή και αδιέξοδη διόγκωση του ταξικού χάσματος στην, μετά Lehman, Αμερική.
Για την ιστορία, και για τις κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις που έπονται και στην Ευρώπη, ιδού ελάχιστοι μόνον από τους ενδεικτικούς αριθμούς αυτού του χάσματος:
* Οι περισσότεροι εκατομμυριούχοι του πλανήτη εντοπίζονται στις ΗΠΑ, φθάνοντας επισήμως στα 8 εκατομμύρια.
* Το 60% του πληθυσμού των ΗΠΑ κατέχει λιγότερο από το 2,5% του καθαρού πλούτου της χώρας.
* Οι ισπανόφωνοι-Λατινοαμερικανοί αποτελούν το 17% του πληθυσμού των ΗΠΑ, όμως κατέχουν μόνον το 2% του εθνικού πλούτου.
Οι ΗΠΑ δείχνουν και το πώς έχει διαμορφωθεί το παγκόσμιο μοντέλο κατάρρευσης της μεσαίας τάξης: Το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει τον μισό πλούτο της Γης, σύμφωνα με έρευνα της Boston Consulting Group που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούνιο…
