Νικόλ Λειβαδάρη
«Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι το χρέος, αλλά η ανταγωνιστικότητα»: Εάν όντως ισχύει η εν λόγω ρήση Σόιμπλε, τότε η Ελλάδα θα πρέπει μέσα στα επόμενα 42 χρόνια να αποπληρώσει, με… προφανή άνεση, χρέος 312,5 δις ευρώ σε περίπου 325 δόσεις.
Σε απλή, έως… υπεραπλουστευμένη αριθμητική, τούτο σημαίνει, πως η χώρα πρέπει κάθε χρόνο, έως το 2048, να αποπληρώνει ποσό δανειακού κεφαλαίου 7,44 δις. Στη δε, κατά τι πιο σύνθετη, χρηματοπιστωτική και μνημονιακή λογιστική σημαίνει, πως μετά το 2022 οπότε και λήγει η περίοδος χάριτος και μη καταβολής τόκων για μέρος των δανείων, θα πρέπει να διαθέτει προς αποπληρωμή του χρέους της ποσά από 18 έως και 34 δις ευρώ ετησίως.
Το… μη πρόβλημα του χρέους
Κοινώς, ακόμη και με τα θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% (περίπου 6,3 δις με βάση το σημερινό ΑΕΠ) που ο ίδιος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αξιώνει να διατηρηθούν σε «μεσοπρόθεσμο ορίζοντα», η Ελλάδα θα πρέπει να αντλεί από τις αγορές κοντά στα 15 δις επιπλέον ετησίως, για να εξυπηρετεί χρεολύσια και τόκους και για να… αποδείξει στον γερμανό υπουργό Οικονομικών ότι, πράγματι, το πρόβλημά της δεν είναι το χρέος.
Εάν δεν είναι η πιο ακραία τιμωρητική εκδοχή του νεοφιλελευθερισμού, είναι απλώς το… Mission Impossible που επιτάσσει το δόγμα Σόιμπλε, κόντρα σε κάθε ιστορικό και οικονομικό προηγούμενο. Κι είναι επίσης το Mission Impossible, που καλείται να ανατρέψει το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου εάν η ευρωπαϊκή ηγεσία (;) δεν θέλει μόνον (για μια ακόμη φορά) να αγοράσει χρόνο και να μεταθέσει ξανά την «ώρα μηδέν» της ελληνικής κρίσης.
Μέχρι στιγμής οι προθέσεις δεν φαίνονται ριζοσπαστικές και οι οιωνοί δεν είναι ενθαρρυντικοί. Οι τελευταίες πληροφορίες από το μέτωπο της παράλληλης διαπραγμάτευσης για το χρέος κάνουν λόγο για «μετρίου βεληνεκούς» βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης, η συζήτηση για τα πιο δραστικά μεσοπρόθεσμα μέτρα παραμένει όμηρος της γερμανικής προεκλογικής εκστρατείας, και το Βερολίνο φέρεται να πιέζει για διατήρηση του στόχου του 3,5% στα πλεονάσματα και μετά το 2018.
Το σχέδιο για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα
Συγκεκριμένα, οι τελευταίες πληροφορίες από το Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες αναφέρουν, ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα βασίζονται σε ένα ήπιο reprofiling, που θα αφορά μέρος του χρέους της τάξης των 55 έως 65 δις ευρώ και θα περιλαμβάνει επιμήκυνση 4 έως 5 ετών, μείωση επιτοκίων και μετατροπή των ομολόγων που είχε εκδώσει το EFSF (στο πρώτο Μνημόνιο) σε μακροπρόθεσμους τίτλους.
Σε όρους συμβολικούς, το εν λόγω πακέτο μπορεί να δώσει και στην Ευρώπη και στην ελληνική κυβέρνηση την πολιτική ανάσα, που έχουν άμεση ανάγκη. Σε όρους ουσίας, όμως, εάν δεν συνοδευθεί από σαφή προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους και, κυρίως, από τη μείωση της δοσολογίας της λιτότητας (ήτοι, των στόχων για τα πλεονάσματα) θα είναι απλώς η κλωτσιά που θα σπρώξει το «τενεκεδάκι» της ελληνικής κρίσης και μαζί της κρίσης του ευρώ, ένα με δυο χρόνια αργότερα…
