Του Άρη Βασιλά
Όποια κι αν είναι η ερώτηση, η απάντηση είναι "Ευρώπη".
Σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια και fora του πλανήτη (μαζί και της Ευρώπης) τα τελευταία σαράντα χρόνια ο ευρωκεντρισμός αποτελεί σοβαρή κατηγορία (που όλοι...
θέλουν να αποτινάξουν) και σαφές δείγμα στενομυαλιάς και καθυστέρησης, αλλά σήμερα στην Ελλάδα είναι η τελευταία λέξη του ανθρωπισμού και η μόνη ιδεολογική μας βεβαιότητα!
Ποτέ δεν υπολογίσαμε το αντίτιμο που πληρώνουμε, καμία σκέψη να ζυγίσουμε υπέρ και κατά, δεν έχει άλλωστε σημασία μπροστά στη μία και μόνη νέα Μεγάλη Ιδέα. Τι να μας πουν οι περιορισμοί και οι ανισότητες που επιβάλλει το ιδρυτικά προβληματικό κοινό νόμισμα, η ανελαστική κανονιστική ενοποίηση τύπου one size fits all, το τεράστιο έλλειμμα δημοκρατίας, εμείς ανακαλύψαμε μια νέα Πόλη και πρέπει να την πάρουμε πάση θυσία. Πασχίζουμε δήθεν πάνω από όλα, να αποκτήσουμε μια εθνική στρατηγική, αλλά οποία υποκρισία! Αφού εθνική στρατηγική είναι το μόνο που έχουμε, μόνο που είναι μονολεκτική και τη λένε "Ευρώπη".
Φαίνεται σαν το επόμενο εθνικό και μικροαστικό σύνδρομο που περνάμε, διάδοχο του Κατοχικού, να είναι το σύνδρομο της υπανάπτυξης: Μόλις ακούμε "Ευρώπη", φαντασιωνόμαστε αμέσως τον αντίποδα των μάλλον ρατσιστικών κατηγοριών "αφρικανικό" και "ασιατικό" και τριτοκοσμικό των δεκαετιών 60', 70', 80' και νιώθουμε μια γλυκιά θαλπωρή καταναλωτισμού, εκσυγχρονισμού και... readymade high class γούστου. Καθόλου δε μας περνάει από το μυαλό, ότι ούτως ή άλλως δεν κινδυνεύουμε ρεαλιστικά, να γυρίσουμε στο προευρωπαϊκό παρελθόν μας και πώς, αν κάποτε έχεις κίνητρο να μιμηθείς το παράδειγμα κάποιων χωρών, οι καιροί αλλάζουν και εν πάση περιπτώσει αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει σε εξάρτηση – ειδικά αν οι χώρες αυτές αναπτύχθηκαν σε εποχές ολωσδιόλου διαφορετικές από τη δική μας και εντελώς άλλη τακτική από αυτήν που θέλουν να μας επιβάλλουν.
Καταναλώνοντας την “Ευρώπη” σαν σκληρό ναρκωτικό, δεν εμφανιζόμαστε μόνο ανίκανοι να χαράξουμε δικό μας δρόμο, αλλά δεν είμαστε και ιδιαίτερα πειστικοί, όταν ευαγγελιζόμαστε δήθεν επαναστατική συμμαχία με τις υπόλοιπες χώρες του Νότου για μια πραγματικά νέα ευρωπαϊκή κατεύθυνση. Υποταγή και παράδοση και έλλειψη φαντασίας δε προδιαθέτουν βέβαια για αλλαγή πλεύσης και ηγεσία... ξεσηκωμού και αληθινή ανάπτυξη. Το πολύ πολύ να φτάσουμε να κάνουμε το ίδιο, σε μια ας πούμε πιο ήπια αλλά εξίσου αυτοκαταστροφική εκδοχή, ηττοπαθείς σερβιτόροι με μόνο ορίζοντα τα ταμεία της ΕΕ.
Και όμως, αν ξεφεύγαμε από την πνευματική αποικιοκρατία, εν δεν αποκλείαμε δογματικά εναλλακτικές, θα μπορούσαμε με στρατηγική και ευέλικτη συνεργασία κράτους, κοινωνίας και μικρομεσαίων επιχειρήσεων να γίνουμε σε πολλούς μικρούς αλλά καίριους τομείς η μεταφορντική ελίτ της Ευρώπης – ναι, χωρίς εισαγωγικά, της πραγματικής αυτή τη φορά...