Μείωση προνομίων αλλά και του αριθμού των βουλευτών, εμπέδωση της διαφάνειας του πολιτικού συστήματος, αλλαγές στις συνταγματικές προβλέψεις για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τη δημόσια περιουσίας, ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου αλλά...
και ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων μεγάλων δημόσιων συμβάσεων και ιδιωτικών επενδύσεων, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στην πρόταση της Ν.Δ. για τη συνταγματική αναθεώρηση η οποία αναμένεται να (ξανά)τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς προγραμματίζεται να παρουσιάσει, την Τετάρτη, την πρόταση του κόμματός του για την αλλαγή του συνταγματικού χάρτη της Ελλάδας, υπογραμμίζοντας ότι οι θεσμικές αλλαγές είναι αλληλένδετες με την οικονομική σταθεροποίηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας.
Μεταξύ των προτάσεων που θα παρουσιαστούν θα περιλαμβάνονται κι αυτές που αφορούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και, κυρίως, η αποσύνδεση της διαδικασίας εκλογής του από τη διάλυση της Βουλής. Σε αυτή την πρόταση, δεν αποκλείεται, να περιλαμβάνεται και το ενδεχόμενο εκλογής του Προέδρου από το λαό, στην περίπτωση που η Βουλή εμφανιστεί να αδυνατεί να εκλέξει τον ανώτατο πολιτειακό άρχοντα.
Οι προτάσεις Σαμαρά για τη συνταγματική αναθεώρηση, οι οποίες έτυχαν επεξεργασίας από ομάδα υπό τον Δημ. Αβραμόπουλο και εν συνεχεία στο Μαξίμου υπό τον Δημ. Σταμάτη, αναμένεται να βαρύνουν και στην προεκλογική περίοδο καθώς ο Πρωθυπουργός επιδιώκει η συζήτηση να μην περιοριστεί στην οικονομία αλλά, αντιθέτως, η ΝΔ να εμφανιστεί ως το κόμμα που έχει προτάσεις για την επόμενη ημέρα, εν αντιθέσει με τον ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα, η συζήτηση για τα θεσμικά αναμένεται να δημιουργήσει και την απαιτούμενη... όσμωση στην οποία στοχεύει ο Πρωθυπουργός προκειμένου να προβεί, μελλοντικά, στην προσπάθεια μετεξέλιξης της Ν.Δ. μέσω της συστράτευσης δυνάμεων του σημερινού κέντρου.
Οι 31 προτάσεις που έχει διατυπώσει η ΝΔ για την αναθεώρηση του Συντάγματος είναι οι ακόλουθες:
• Εκλογή και ενίσχυση του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας.
• Θέσπιση χρονικών ορίων ως προς τη θητεία του Πρωθυπουργού.
• Θέσπιση χρονικών ορίων ως προς τις θητείες των Περιφερειαρχών, των Δημάρχων και των Συνδικαλιστών.
• Ασυμβίβαστο του αξιώματος του Υπουργού με εκείνο του Βουλευτή.
• Επανεξέταση του αριθμού των Βουλευτών και των Βουλευτών Επικρατείας.
• Αναθεώρηση της διάταξης για την αποσβεστική προθεσμία ως προς την ποινική ευθύνη των Υπουργών και ιδίως την κατάργησή της όπως ισχύει σήμερα.
• Αναθεώρηση της διάταξης για την ασυλία των Βουλευτών, ώστε να περιορισθεί αποκλειστικά στα όρια της άσκησης των κοινοβουλευτικών καθηκόντων τους.
• Συνταγματική πρόβλεψη για το «πόθεν έσχες» των πολιτικών προσώπων και για την ανάθεση του ελέγχου του σε ειδικό σώμα, αποτελούμενο αποκλειστικά από ανώτατους λειτουργούς των τριών Ανώτατων Δικαστηρίων της Χώρας (πρόταση ΝΔ).
• Ουσιαστικός εκδημοκρατισμός των Πολιτικών Κομμάτων και εγγυήσεις διαφάνειας στα οικονομικά τους.
• Κατάργηση των βουλευτικών προνομίων που δεν έχουν σχέση με τα καθήκοντα του Βουλευτή.
• Καθιέρωση σταθερού εκλογικού συστήματος με την πρόβλεψη ότι η αλλαγή του απαιτεί πλειοψηφία των 3/5 της Βουλής.
• Ισχυροποίηση των εγγυήσεων για εξάντληση της διάρκειας της κοινοβουλευτικής περιόδου.
• Ενίσχυση του ρόλου των Βουλευτών τόσο σε νομοθετικό όσο και σε ελεγκτικό επίπεδο.
• Συνταγματική κατοχύρωση της ακρόασης κοινωνικών φορέων κατά την εξέλιξη της νομοθετικής διαδικασίας.
• Θεσμοθέτηση συγκεκριμένου κυβερνητικού σχήματος και αντίστοιχου οργανογράμματος με απόφαση των 3/5 της Βουλής. Επίσης θεσμοθέτηση δύο Μόνιμων Υπηρεσιακών Υφυπουργών, Εξωτερικών και επί του Προϋπολογισμού, με 5ετή θητεία και εκλογή τους από τα 3/5 της Βουλής.
• Παροχή εγγυήσεων του Δημοσίου μόνον με τυπικό νόμο.
• Υποχρέωση σύνταξης μελέτης σκοπιμότητας για τα μεγάλα δημόσια έργα και προμήθειες του Δημοσίου, εκτός εκείνων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
• Κατάργηση του θεσμού των Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων και της αντίστοιχης αναβάθμισης του ρόλου των Γενικών Διευθυντών.
• Ίδρυση Συνταγματικού Δικαστηρίου.
• Ίδρυση ειδικού τμήματος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων μεγάλων δημόσιων συμβάσεων και ιδιωτικών επενδύσεων.
• Οριοθέτηση της εν γένει δικαιοδοσίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημόσιων συμβάσεων , ώστε να μη συγκρούεται με εκείνη του Συμβουλίου της Επικρατείας.
• Αναθεώρηση του άρθρου 90, προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και του περιορισμού της διακριτικής ευχέρειας της Εκτελεστικής Εξουσίας ως προς την επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης.
• Αναθεώρηση του άρθρου 16, για την ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
• Εξορθολογισμός των διατάξεων για τα Μ.Μ.Ε. προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της διαφάνειας και της αντικειμενικότητάς τους.
• Αναθεώρηση των περί δημοψηφισμάτων διατάξεων, για την πρόβλεψη διενέργειας δημοψηφίσματος και με λαϊκή πρωτοβουλία.
• Αναμόρφωση της οικονομικής θεματικής του Συντάγματος και σύνδεσης της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας με την οικονομική ανάπτυξη και την εξασφάλιση ανάλογης ωφέλειας για το κοινωνικό σύνολο.
• Πρόβλεψη για την υποχρέωση κατάθεσης ετήσιου αναλυτικού απολογισμού από όλους τους φορείς που χρηματοδοτούνται από το κρατικό προϋπολογισμό.
• Αναθεώρηση του άρθρου 17, προς την κατεύθυνση της πιο αποτελεσματικής προστασίας του πυρήνα του ατομικού δικαιώματος της ιδιοκτησίας.
• Αναθεώρηση του άρθρου 24 (και του άρθρου 117 παρ. 3 και 4) προς την κατεύθυνση της πληρέστερης προστασίας του περιβάλλοντος αλλά και της αντιμετώπισης ακραίων καταστάσεων σε βάρος όχι μόνο της ατομικής ιδιοκτησίας αλλά και της περιουσίας του Δημοσίου.
• Ρητή πρόβλεψη για την προστασία της εθνικής ταυτότητας και της ελληνικής γλώσσας.
• Εξορθολογισμός της οργάνωσης και λειτουργίας των ανεξάρτητων αρχών.
