Του Χριστόφορου Κάσδαγλη
Μέχρι τώρα, η συζήτηση γινόταν απλώς για ένα πρόγραμμα της Αριστεράς. Με το «πατριωτικό και δημοκρατικό κάλεσμα» του Αλέξη Τσίπρα από τη ΔΕΘ, η βεντάλια άνοιξε με στόχο πολύ ευρύτερο ακροατήριο και το ζητούμενο αναβαθμίστηκε σε «Σχέδιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας»...
Η υπόσχεση δεν είναι πρωτότυπη. Την έχουν διατυπώσει και τα τρία κόμματα εξουσίας. Αδυνατούν όμως να την εκπληρώσουν, εγκλωβισμένα στον μονόδρομο των μνημονίων. Πρόκειται για αντικρουόμενα σχέδια. Το ένα αναιρεί το άλλο.
Η παγίδα του Plan B. Πριν πούμε τι θα περιέχει το σχέδιο, ας πούμε, ότι δεν πρέπει να περιέχει - ούτε να υπαινίσσεται - όλη αυτή την παραφιλολογία για το «όπλο» της χρεοκοπίας και της επιστροφής στη δραχμή.
Όχι ότι στερείται επιστημονικού ενδιαφέροντος, απλώς είναι έξω από την ευρωπαϊκή στρατηγική της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ενώ, λοιπόν, οι αποφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ μιλούν διαχρονικά για αλλαγή πολιτικής εντός του πλαισίου της ευρωζώνης, με κάποιο τρόπο παρεισφρέει κάθε λίγο στις παρεμβάσεις του το ζιζάνιο του plan B.
Δεν υπάρχει πρόβλημα με τις οποιεσδήποτε θεωρητικές αναζητήσεις.
Βλάπτει όμως σοβαρά το γεγονός, ότι οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού (και οι καλοθελητάδες των ΜΜΕ), αξιοποιώντας όπλα που τους παρέχονται (αφελώς κατά τη γνώμη μου) μέσα από τις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν κατορθώσει να εμπεδώσουν στον δημόσιο λόγο αμφιβολίες ως προς το ευρωπαϊκό στίγμα του χώρου. Στο φινάλε, ας αποδείξει κάποιος τι ωφελήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ ή τι κέρδισε ο δοκιμαζόμενος λαός απ’ αυτές τις παρεκβάσεις.
Γόρδιοι δεσμοί. Έλεγχος των τιμών. Φορολογικό σύστημα αναδιανεμητικό, λειτουργικό αλλά όχι ρεβανσιστικό. Πειστικές και ισορροπημένες προτάσεις για το μεταναστευτικό. Άμεσα μέτρα για τους ανέργους και δημιουργία θέσεων εργασίας. Επανεκκίνηση διαδικασιών παραγωγής πλούτου. Ριζική αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα (με αξιολόγηση και κοινωνικό έλεγχο). Κι ακόμα - υπέρτατη προτεραιότητα - πρόγραμμα για την αναγέννηση της παιδείας.
Αυτά είναι τα θέματα στα οποία πρέπει πρωτίστως η Αριστερά να επιμείνει, δίνοντας εμπεριστατωμένες απαντήσεις. Υπάρχουν όμως προαπαιτούμενα:
* Εφόσον μιλάμε για σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κανένα λόγο να το συντάξει μόνος του - πρέπει να το συνδιαμορφώσει με άλλες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις. Ας μου επιτραπεί εδώ να παρατηρήσω, ότι η μέθοδος των λαϊκών συνελεύσεων, παρά την προφανή επιτυχία και τους συμβολισμούς, δεν αρκεί. Χρειάζεται μεθοδική συλλογική εργασία που απαιτεί υποδομές, γνώση, εξειδικευμένο διάλογο, επανελέγχους, κοστολόγηση.
* Η Αριστερά οφείλει να προσδιορίσει σαφέστερα τη στάση της απέναντι στην κρίση. Συχνά, δείχνει, να μην αναγνωρίζει καν την ύπαρξή της, να την αντιμετωπίζει ως πρόσχημα για τη φαλκίδευση κοινωνικών δικαιωμάτων (Είναι και αυτό, αλλά υπό την έννοια του παράπλευρου αποτελέσματος).
Υπερτονίζει, επίσης, τον εισαγόμενο χαρακτήρα της, υποτιμώντας τις παθογένειες του ελληνικού μοντέλου, αθωώνοντας διαχρονικές επιλογές του πολιτικού συστήματος, ενίοτε υπερασπιζόμενη χρεοκοπημένες δομές.
Η Αριστερά οφείλει να αναγνωρίσει την κρίση ως έκτακτη περίσταση, που διαμορφώνει ένα τοπίο μακροχρόνιας στενότητας πόρων.
Όχι για να αποδεχτεί τη μοίρα, για την οποία μας προορίζουν οι ευρωπαϊκές ελίτ, αλλά για να πετύχει τη μέγιστη συμμαχία δυνάμεων για την απόκρουσή της. Αναγνωρίζοντας, ταυτοχρόνως, ότι δεν υπάρχει θέμα επιστροφής στο αντιπαραγωγικό, υπερκαταναλωτικό και αντιπεριβαλλοντικό μοντέλο ανάπτυξης. Είναι ένα κομβικό σημείο, όπου η κλασική αριστερή στρατηγική συγκλίνει με την οικολογία.
* Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εξελίξει την προσαρμογή των θέσεών του απέναντι στην Ε.Ε. και το Μνημόνιο.
Να παραμερίσει τη λογική μονομερών κινήσεων και να υιοθετήσει την ανάγκη ενός οδικού χάρτη συνεργασίας με τα κοινοτικά όργανα, όπου ο ελληνικός λαός θα έχει αληθινά περιθώρια διαπραγμάτευσης. Να προωθήσει πλαίσιο συνεργασίας με τις χώρες του Νότου, το οποίο όμως προϋποθέτει και υποχωρήσεις, που θα επέτρεπαν συμφωνίες με τα κοινοτικά όργανα, με κυβερνήσεις και κοινοβούλια. Και πάνω απ’ όλα την κινητοποίηση των ευρωπαϊκών λαών, που είναι απλουστευτικό να θεωρείται δεδομένη.
Σύνδρομο Γκάντι. Ακούω συχνά το σύνθημα «Αγώνας, ρήξη, ανατροπή. Η Ιστορία γράφεται με ανυπακοή!». Εξ όσων μπορώ να υποθέσω, μάλλον δεν εννοούν την ανυπακοή με τον τρόπο του Μαχάτμα Γκάντι.
Δεν διαφωνώ, ότι η ανυπακοή αποτελεί μορφή αγώνα. Απλώς, επισημαίνω, ότι η Ιστορία δεν γράφεται μόνο με ανυπακοή. Γράφεται, βέβαια, με απεργίες, διαδηλώσεις, ενίοτε και επαναστάσεις. Ειδικά στις μέρες μας, στο πλαίσιο ενός δημοκρατικού δρόμου προς τον σοσιαλισμό, γράφεται κυρίως με μετατοπίσεις στους συσχετισμούς των δυνάμεων, με την προώθηση εναλλακτικών προτύπων κοινωνικής οργάνωσης, με διαπραγματεύσεις, συμμαχίες, συμβιβασμούς, οριακές εκλογικές αναμετρήσεις.
Θα μου πείτε, ένα σύνθημα είναι μόνο…
Όχι, δεν είναι μονάχα ένα σύνθημα, είναι μια ολόκληρη υπεραπλούστευση, που έρχεται από το παρελθόν.
Εν πάση περιπτώσει, και τα συνθήματα έχουν τη σημασία τους. Αλλιώς, θα ψέλναμε όλοι μαζί τον Ακάθιστο Ύμνο.
ΠΗΓΗ: ΕΝΘΕΜΑΤΑ
